Nederland koerst af op een ramp door het uitblijven van vernieuwingen in het bedrijfsleven. Minister Brinkhorst (D66, Economische Zaken) heeft over de stagnerende innovatie de alarmbel geluid tijdens een debat dinsdag in de Eerste Kamer over kenniseconomie.
Brinkhorst voorspelde dat Nederland de doelstelling van Lissabon niet haalt en in 2010 geen toppositie in Europa zal innemen bij de kenniseconomie. "Tenminste als er niet snel iets verandert", aldus de minister van Economische Zaken. Brinkhorst gaf ook aan hoe het zover is gekomen dat Nederland economisch op achterstand is geraakt. "Ons sociaal model heeft een persvers effect gehad op ons innoverend vermogen", zei de minister. Hij zei erbij dat hij er lang over had nagedacht of hij het zo zou zeggen.
De minister kreeg bijval van woordvoerder Dupuis van de VVD. "Ik hoop dat dit morgen de kop is in De Telegraaf", zei zij. Volgens mevrouw Dupuis is de verzorgingsstaat een sta in de weg bij het omvormen van Nederland naar een hoogontwikkelde kennissamenleving.
Overigens stond de VVD-woordvoerder niet alleen. Ook D66, PvdA en CDA toonden zich erg bezorgd over het achterblijven van vernieuwingen in het bedrijfsleven. Mevrouw Maas-de Brouwer (PvdA) sprak over een "innovatiecrisis". Zij betoogde dat het de kunst is in de kenniseconomie van kennis naar kunde en van kunde naar kassa te komen. Schouw (D66) zei dat het aardgas eens opraakt en dat daar de baten van de kenniseconomie voor in de plaats moeten komen. CDA-woordvoerder Woldring vroeg vooral aandacht voor het midden- en kleinbedrijf dat zit te springen om kennis die tot vernieuwing kan leiden. Mevrouw De Rijk (GroenLinks) vond het belangrijk om te bepalen om welke kennis het gaat in de economie. Van Raak (SP) zette vraagtekens bij de onafhankelijkheid van wetenschappelijk onderzoek als dat steeds meer bekostigd zou moeten worden door het bedrijfsleven.
Minister Brinkhorst noemde enkele cijfers om de ramp die dreigt bij de innovatie te onderstrepen. Het aantal gepromoveerden aan een universiteit is per duizend werkenden in Nederland bijna de helft lager dan in andere Europese landen. De overheid investeert ongeveer 1% van het bnp in innovatie; het bedrijfsleven nagenoeg niets, zodat de 3%-norm bij lange na niet wordt gehaald. Brinkhorst hekelde het gelijkheidsdenken in Nederland en de risicomijdende cultuur, ook in het bedrijfsleven. "Het prestatiedenken ontbreekt", fulmineerde de minister.
Minister Van der Hoeven (CDA, Onderwijs) zei dat haar ministerie en dat van Economische Zaken samen de as vormen waar omheen de kenniseconomie gestalte moet krijgen. Onderwijs zorgt voor het aanbod en Economische Zaken voor de vraag. Zij kondigde aan dat vanaf 1 maart de website van het Innovatieplatform in de lucht is. De regering heeft dit platform ingesteld. Minister-president Balkenende treedt op als voorzitter.
Staatssecretaris Nijs (VVD, Onderwijs) wees op een reeks vernieuwingen in het hoger onderwijs die in gang zijn gezet of nog in de maak zijn, zoals een nieuw stelsel van studiefinanciering.
Samen met minister Van der Hoeven maakte zij een rondje langs alle universiteiten en hogescholen om de sterke en zwakke punten in kaart te brengen. Volgens Nijs moeten instellingen niet bang zijn om opleidingen waar zij zwak in zijn af te stoten. "Daar zijn we niet goed in in Nederland", aldus Nijs.
Deel dit item: