Als het voorstel van de regering om in 2006 in alle gemeenten tegelijk de burgemeester rechtstreeks te laten kiezen al door de Tweede Kamer komt, dan dreigt er vervolgens vertraging bij de invoering van de gekozen burgemeester op te treden in de Eerste Kamer. Dit is dinsdag duidelijk geworden tijdens de behandeling in de Senaat van de begroting van Binnenlandse Zaken.
PvdA-woordvoerder Ed van Thijn verwoordde deze dreiging het meest expliciet met zijn opmerking dat zijn fractie niet over de invoering van de gekozen burgemeester wenst te beslissen voordat er is beslist over het toekomstige beheer van de politie. De evaluatie van de politie staat voor de tweede helft van 2005 op de politieke agenda. Van Thijn zei dat de PvdA erop staat dat de huidige regeling, waarbij de 25 regionale korpsen onder beheer staan van een burgemeester, gehandhaafd blijft. De PvdA vreest dat de regering toewerkt naar een nationaal beheer van de politie, waardoor de positie van de burgemeester als korpsbeheerder zou verdwijnen of worden uitgehold.
Ook de fracties van SP en GroenLinks staan kritisch tegenover het plan. Deze fracties vrezen een verzwakking van de rechtstreeks gekozen gemeenteraad tegenover de rechtstreeks gekozen burgemeester die met een een 'eigen' programma en 'eigen' wethouders zou gaan opereren.
Van Raak (SP) stelde de vraag; 'Hoe waardeert de minister in het licht van zijn streven naar een sterke burgemeester, het voornemen van minister Remkes om de politie méér nationaal aan te sturen?
Alleen D66 staat voluit achter het voorstel van minister De Graaf (bestuurlijke vernieuwing, D66) over de gekozen burgemeester. Coalitiegenoten VVD en CDA zijn verdeeld. Steun van de PvdA lijkt nodig om het voorstel aan een meerderheid te helpen. VVD-woordvoerder Van Heukelum liet zich dinsdag niet uit over de opstelling van zijn fractie tegenover de gekozen burgemeester, maar zei wel dat de VVD er in het verleden niet enthousiast over was. Woordvoerster Bemelmans-Videc van het CDA roerde het onderwerp in het geheel niet aan.
Minister De Graaf riep zowel de burgemeester van Den Haag Deetman (CDA) als diens Rotterdamse collega Opstelten (VVD) te hulp om te rechtvaardigen dat hij vasthoudt aan vervanging van alle burgemeesters in een keer. De Graaf zei dat zowel Opstelten als Deetman heeft gepleit voor een gekozen burgemeester die zijn eigen wethouders kiest op basis van een college-programma. 'Dan moeten de burgemeester en de gemeenteraad op hetzelfde moment worden gekozen', betoogde De Graaf in de Eerste Kamer. Hij verwees voorts naar het regeerakkoord waarin staat dat de gekozen burgemeester in 2006 wordt ingevoerd. De minister zei voorstander te zijn van zowel een sterke burgemeester als een sterke gemeenteraad. Een wijziging van de grondwet die nodig is om de burgemeester het voorzitterschap van de gemeenteraad te ontnemen, kan volgens de minister zijn beslag krijgen na 2006 als de gekozen burgemeester al is geïntroduceerd.
Deel dit item: