Aanpak van de financiële problemen op de Nederlandse Antillen en Aruba is volgens de nieuwe minister voor Bestuurlijke Vernieuwing en Koninkrijksrelaties, Pechtold, allereerst nodig om een gunstig economisch klimaat te scheppen. Pas dan kunnen problemen met jongeren, de armoede, onveiligheid op straat en de drugshandel met succes aangepakt worden. De minister zei dit dinsdag 26 april 2005 in een debat met de Eerste Kamer over de begroting Nederlands-Antilliaanse en Arubaanse Zaken. De Kamer nam de begroting zonder stemming aan.
Minister Pechtold wees een suggestie van CDA-senator Lemstra om een staatscommissie in te stellen voor de Antillen en Aruba af. Dat zou volgens hem vertragend werken, terwijl er nu 'het momentum' is om tot nieuwe staatkundige verhoudingen binnen het Koninkrijk te komen. "We moeten niet pappen en nathouden, maar aan de slag", zei Pechtold. De minister wil daarbij drie hoofdpunten in het oog houden: een nieuwe bestuurlijke verhouding; gezonde overheidsfinanciën en een handhaafbare rechtsorde.
Na de referenda waarin de vijf eilanden van de Antillen zich over hun verhouding tot Nederland hebben kunnen uitspreken, werkt minister Pechtold samen met het landsbestuur op de Antillen en de besturen van de eilanden aan een hoofdlijnenakkoord. Hij zal op aandringen van CDA'er Lemstra ook proberen Aruba bij het overleg te betrekken. Het hoofdlijnenakkoord zal nader worden uitgewerkt op een Ronde Tafelconferentie.
De minister zei in de Eerste Kamer dat hij wil toewerken naar twee mogelijke verbanden binnen het Koninkrijk: een status aparte (zoals Aruba al sinds 1986 heeft en Curacao en Sint Maarten nu willen) of een koninkrijkseiland. Na het verdwijnen van het landsbestuur als tussenlaag tussen de eilanden en Nederland, waar alle eilanden behalve St. Eustatius vóór zijn, vindt Pechtold het net als de meeste leden van de Eerste Kamer noodzakelijk dat er toch een vorm van samenwerking blijft tussen de verschillende eilanden.
Mede namens de fractie van de SGP suggereerde senator Schuurman (ChristenUnie) dat hier wellicht een taak ligt voor de Koninkrijksregering. Een voorstel van Schuurman om deze regering ook op de Antillen te laten vergaderen wees de minister als te duur en omslachtig van de hand. Hij sprak nog geen voorkeur uit voor een speciale relatie tussen de Antillen en Aruba en de Europese Unie. Daarover moet het Nederlandse kabinet nog een standpunt innemen. Ten Hoeve (OSF) pleitte voor de status van UPG (ultra perifeer gebied) van de EU.
Mevrouw Tan (PvdA) zei dat er nog veel zendingswerk in Nederland zelf te doen is nu volgens een enquette 61% van de Nederlanders vindt dat de Antillen en Aruba maar volledig op eigen benen moeten staan. Zij raakte in debat met senator Schouw van D66 over de uitslag van het referendum op Curacao. De voorkeur van Nederland zou volgens Schouw kunnen uitgaan naar een variant waarbij de eilanden onderdeel van Nederland worden. Mevrouw Tan vond dat men een overduidelijke keuze voor een status aparte in Nederland niet kan negeren.
Deel dit item: