Honderden veteranen kregen op vrijdag 8 en zaterdag 9 november een ereontvangst van de Staten-Generaal in het gebouw van de Tweede Kamer. Tijdens deze bijeenkomst bleek de waardering van Eerste en Tweede Kamerleden voor de veteranen. De ontmoeting was speciaal bedoeld voor veteranen die gewond zijn geraakt tijdens missies of hier psychische klachten aan hebben overgehouden.
"De Tweede Kamer is de plek waar moeilijke beslissingen over deelname van Nederland aan missies worden genomen", zei Tweede Kamervoorzitter Anouchka van Miltenburg in haar toespraak. Ze dankte de veteranen en hun partners heel hartelijk voor de offers die zij gebracht hebben. Veel bezoekers maakten gebruik van de gelegenheid om de plenaire zaal te bekijken en met Kamerleden en oude bekenden te spreken. De bezoekende veteranen komen uit alle leeftijdsgroepen en hebben onder andere gediend tijdens missies in Afghanistan, Nieuw-Guinea, Libanon en voormalig Joegoslavië. Zelfs waren enkele zeer oude veteranen te gast die nog tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben ingestaan voor de veiligheid van Nederlandse burgers.
"U kunt over alles spreken"
"Nooit eerder kwamen parlementariërs en veteranen zo dicht bij elkaar", zei Eerste Kamervoorzitter Ankie Broekers-Knol in haar toespraak. Dat dit niets te veel gezegd is, bleek onder andere in de Thorbeckezaal, een van de commissiezalen waar in het verleden veel vergaderd is over missies en defensiepersoneel. Veteranen konden hier vragen stellen aan Eerste en Tweede Kamerleden of suggesties doen voor beleid. "U kunt over alles spreken", zei Han ten Broeke, voorzitter van de commissie voor Defensie van de Tweede Kamer uitnodigend. Daar werd gretig gebruik van gemaakt. Zo vertelde een veteraan over alle psychiatrische instellingen waar hij in zijn leven al was opgevangen. Daar had hij veel verkeerde diagnoses gekregen na zijn traumatische ervaringen in Libanon in het begin van de jaren tachtig. Er zou een speciale psychiatrische kliniek moeten komen voor militairen, suggereerde hij.
Minister
In de ruime Statenpassage klinkt opgewekte kopermuziek. Veteranen spreken rustig met elkaar of gaan langs bij de kraampjes van organisaties die zich inzetten voor veteranen. Tijdens de lunch spreekt Commandant der Strijdkrachten Tom Middendorp de bezoekers toe. En dan geeft minister Hennis-Plasschaert van Defensie acte de préséance. Ze schudt handen en laat zich fotograferen met de veteranen, van wie sommigen rijk behangen zijn met medailles en insignes. Ook maken uniformen duidelijk waar veteranen op missie zijn geweest. Meer rolstoelen dan gewoonlijk rijden door de Kamergebouwen. Het geeft aan voor wie de dag speciaal is georganiseerd: mensen die fysiek gewond zijn geraakt of psychisch getroffen tijdens een van de internationale missies.
Offer
Veteraan Siep Hoomans heeft een reis van Harlingen naar Den Haag overgehad voor het bezoek aan de Staten-Generaal. Hij komt met gemengde gevoelens naar Den Haag, want hij is al jaren bezig om te procederen tegen zijn oude werkgever, het ministerie van Defensie. In 2003 is een posttraumatische stressstoornis bij hem geconstateerd, die hij heeft opgelopen tijdens missies in Irak en Cambodja. Hij heeft tijden in een diep gat gezeten en zegt dat er in Nederland veel veteranen met 'korte lontjes' rondlopen. "Voor hen moet iets gedaan worden. Ik ben nooit eerder in de Tweede Kamer geweest. Het is nauwelijks te bevatten dat op deze plek zulke belangrijke beslissingen worden genomen over de levens van mensen." Eerste Kamervoorzitter Ankie Broekers-Knol gaf aan dat wat politiek aantrekkelijk is, militair vaak helemaal niet aantrekkelijk is, en omgekeerd. Zij onderstreepte dat de offers komen kijken bij het dienen van Nederland voor een militair vele malen groter zijn dan voor een politicus. "Dat maakt dat wij als politici diep ontzag hebben voor militairen."
Sluipschutters
Als na de lunch het "We'll meet again" van Vera Lynn door een jazzcombo wordt gespeeld, is het tijd om naar huis te gaan. Oud-Indiëgangers Van de Laar (85) en Van Leest (87) vinden de ontvangst door de Staten-Generaal zeer geslaagd. Ze waren nooit eerder in de Kamer geweest en hebben het gevoel dat er echt naar hen geluisterd is. Van de Laar heeft zelfs een tijd zitten praten met Tweede Kamervoorzitter Van Miltenburg. Volgens de veteranen is er door de jaren heen al veel verbeterd in de manier waarop Nederland en de Nederlandse politiek omgaat met zijn veteranen. Toen zij zelf terugkwamen uit Nederlands-Indië was er geen opvang, en van een posttraumatische stressstoornis had nog nooit iemand gehoord. "We waren jonge jongens. Ik kende de zee alleen van Scheveningen en moest toen opeens drie jaar achter elkaar op missie in een warm land. Daar hadden we veel last van sluipschutters en trekbommen", aldus Van Leest. "Nee, het was geen gezellige tijd", vult Van de Laar aan.
Initiatief
Inclusief begeleiders hebben zich zo'n 1400 mensen aangemeld voor de ontmoetingen. Het initiatief voor de dagen is genomen door sergeant Jaaike Brandsma die heeft gediend in Afghanistan. Eerste Kamerleden Fred de Graaf en Frank van Kappen namen het idee van haar over om op deze manier het respect en de waardering van parlementariërs voor veteranen te laten blijken.
Deel dit item: