Historicus Te Velde spreekt voor Oud-Senatoren over parlementarisme toen en nu



Op de tweede donderdag na Prinsjesdag vergaderde volgens traditie in de plenaire zaal van de Eerste Kamer het Genootschap van Oud-Senatoren, de vereniging van voormalige leden van de Eerste Kamer der Staten-Generaal. Het centrale thema op de jaarbijeenkomst was ‘200 Jaar Staten-Generaal, parlementarisme toen en nu’. Het thema werd ingeleid door prof. dr. Henk te Velde, hoogleraar Vaderlandse Geschiedenis aan de Universiteit van Leiden. Te Velde is ook lid van het Nationaal Comité 200 jaar Koninkrijk. Hij schetste het ontstaan van de Staten-Generaal in 1814 waarbij werd teruggegrepen op de Staten-Generaal als meer bestuurlijk college zoals de Republiek der Verenigde Nederlanden die heeft gekend en anderzijds sprake was van democratische invloeden die voortkwamen uit de tijd van de Bataafse Republiek.

Het tweekamerstelsel is pas in 1815 ingevoerd, nadat de internationale gemeenschap had besloten Nederland en België samen te voegen en het Koninkrijk der Verenigde Nederlanden te creëren. Volgens Te Velde brachten de zuidelijke Nederlanders welsprekendheid in het parlement, terwijl de noordelijke Nederlanders meer een cultuur van ‘trekken en duwen’ kenden en het voeren van onderhandelingen achter de schermen in het parlement introduceerden. In het hedendaags Nederlandse parlement (met name de Tweede Kamer) worden als kerntaken gezien het medewetgeven, het controleren van de regering en het vormen van kabinetten. De vertegenwoordigende functie van het parlement en het parlement als plaats voor nationaal debat zijn in de huidige parlementaire cultuur volgens Te Velde in Nederland minder sterk uitgewerkt.

De Oud-Senatoren werden ook toegesproken door de Voorzitter van de Eerste Kamer, Ankie Broekers-Knol, die actuele ontwikkelingen in de Eerste Kamer schetste. Tijdens de jaarvergadering ging het voorzitterschap van het Genootschap over van Andries Postma op John van Graafeiland. Postma heeft de functie sinds 2010 vervuld; hij was bestuurslid sinds 2002. Van Graafeiland was tot nu toe secretaris van het Genootschap. Onder de aanwezigen bevond zich de oudste Oud-Senator, Johan van Hulst, 103 jaar oud, die lid van de Eerste Kamer was van 3 juli 1956 tot 10 juni 1981.


Deel dit item: