Verslag van de vergadering van 13 oktober 2015 (2015/2016 nr. 4)
Status: gerectificeerd
Aanvang: 16.29 uur
De heer Schalk i (SGP):
Voorzitter. Uiteraard begin ik met het uitspreken van mijn medeleven met de nabestaanden en betrokkenen bij de MH17-ramp. Vandaag is het rapport over die ramp uitgekomen. Tot die betrokkenen reken ik ook een aantal van de hier aanwezige Kamerleden die vorig jaar een collega zijn verloren.
Bij de start van mijn eerste Algemene Politieke Beschouwingen heb ik enkele kennismakingsvragen aan de minister-president. Stel dat hij zou moeten kiezen tussen rijkdom of wijsheid, wat zou dan zijn antwoord zijn? Ik schat in dat hij zou kiezen voor wijsheid. Net als ooit de jonge koning Salomo. U kent de geschiedenis: God stelde hem in een droom voor de keuze wat hij wilde ontvangen. Salomo koos wijsheid; onze premier hopelijk ook. Ik zie hem knikken. Een eerste W.
Een tweede vraag. Stel dat hij zou moeten kiezen tussen welvaart en welzijn. Dat ligt dicht bij elkaar, maar er is duidelijk onderscheid: welvaart biedt mogelijkheden, kansen, nieuwe vergezichten, rijke oogst en volle schuren. Maar welzijn gaat dieper. Dat gaat over gevoelens, over liefde en genegenheid, over thuiskomen, over warmte en geborgenheid. Welzijn dus: een tweede W.
Wil ik welzijn en welvaart tegen elkaar uitspelen? Zeker niet. Ze kunnen en mogen elkaar versterken. Want welvaart is ook een groot geschenk. Welvaart is dus de derde W. WWW is wat mij betreft: wijsheid, welzijn en welvaart. Alle drie zijn ze van belang, maar liefst wel in deze volgorde. Zo vormen ze de leidraad voor mijn betoog.
Ik stel deze kennismakingsvragen niet zonder reden. Als ik door de Miljoenennota blader, constateer ik dat het daarin vooral draait om cijfers, om economische groei, om puntenwolken en om koopkrachtplaatjes. Dat is logisch, want bij wijsheid hoort ook dat je je huishoudboekje op orde hebt. Er is gelukkig na krimp en crisis een voorzichtig herstel van de economie. Daardoor komt er enige financiële ruimte. Daarbij plaatst de SGP wel als kanttekening dat we de staatsschuld moeten blijven afbouwen.
Het is goed dat een deel van de financiële ruimte wordt ingezet voor veiligheid binnen en buiten onze landsgrenzen. Defensie krijgt een impuls; de SGP ziet dat als een mooie start. Maar is dit wel voldoende? De motie-Van der Staaij c.s. in de Tweede Kamer over vervolgstappen in het kader van het meerjarig perspectief van de krijgsmacht kreeg daar brede steun. Welke vervolgstappen gaat de regering zetten? Ook past dit debat in de Eerste Kamer een meer fundamentele vraag. Kan de minister-president kort weergeven wat er in het verleden fout is gegaan, en hoe die fouten in de toekomst vermeden kunnen worden? Het gaat hier immers om de kerntaak van onze overheid, waarbij onze mensen worden uitgezonden op gevaarvolle missies. Zij verdienen respect en het is onze plicht hen goed te verzorgen en toe te rusten. Onze militairen opereren vaak in het buitenland, waar desastreuze machten strijden, waar strijd is tussen regeringen of waar onderlinge vetes zijn. De situatie in het Midden-Oosten blijft explosief. De SGP vraagt nadrukkelijk aandacht voor de enige democratische rechtsstaat in die regio, Israël. Laten we hen blijvend steunen en ons inzetten voor goede economische relaties met hen. Dat bevordert de vrede meer dan het creëren van een sfeer van boycot.
In dit verband heb ik nog een vraag. In 2016 zal Nederland het voorzitterschap vervullen van de Raad van de Europese Unie. Kan de minister-president al aangeven op welke wijze de motie van de Tweede Kamer over de aanpak van antisemitisme in Europa vorm en inhoud krijgt in het kader van de gestelde prioriteit "een Unie die verbindt"?
Er zijn ook andere krachten in de wereld, namelijk van terreur en rebellie: Boko Haram in Nigeria, afgrijselijk. IS in Syrië, mensonterend en schokkend. De internationale gemeenschap moet hier ingrijpen. De SGP vraagt dringend om richting de Verenigde Naties aan te geven dat onze prioriteit niet ligt bij Zwarte Piet, maar bijvoorbeeld bij het opkomen voor vervolgde minderheden, waarvan christenen de grootste en meest kwetsbare groep vormen.
De internationale gemeenschap worstelt met het immense probleem van de vluchtelingenstroom. Complete bevolkingsgroepen strompelen richting Europa, gedompeld in rouw en verdriet, soms onder erbarmelijke omstandigheden. Hierbij is bijzondere wijsheid nodig, ook voor de langere termijn. Natuurlijk willen we geen import van de radicale islam, maar als christelijke partij wijzen we geen mens af. De fractie van de SGP heeft geen goed woord over voor laffe aanvallen op weerloze en getraumatiseerde vluchtelingen. Ik schaam me diep voor de toon die het debat soms aanneemt. De SGP roept op tot een evenwichtige benadering. Hoe moeilijk het ook is, dat betekent: barmhartigheid en herbergzaamheid voor de echte vluchtelingen en rechtvaardigheid en zorgvuldigheid voor degenen die terug naar eigen land kunnen.
Ik heb twee vragen daarbij. Vindt de minister-president het realistisch om een snelle scheiding aan te brengen tussen economische vluchtelingen en vluchtelingen in verband met oorlogsgeweld? Het lijkt erop dat de politie momenteel wat overvraagd wordt om de veiligheid te waarborgen. Inmiddels heb ik begrepen dat er ook gepraat wordt over vrijwillige politie, maar is de regering ook bereid te overwegen om bijvoorbeeld de Koninklijke Marechaussee in te zetten, zodat vluchtelingen zich hier veilig kunnen voelen? Wij voelen ons hier immers ook heel veilig, met de Marechaussee om de hoek.
De problemen in de wereld zijn groot, maar er zijn ook vraagstukken in eigen land. We leven in een democratische rechtsstaat, met ongekende vrijheid. Dat stemt tot dankbaarheid, maar de SGP ziet dat vrijheid kan doorschieten. Als "mijn vrijheid" de maat der dingen wordt en als alles en iedereen ondergeschikt wordt aan het eigen ík, dan wil ík op zondag winkelen, dan wil ík mezelf ontplooien en dan ga ík voor mijn eigen recht!
Met pijn in mijn hart noem ik de positie van ongeboren kinderen. Ik kan er niet omheen. Hun rechten tellen niet. Zij komen niet eens aan vrijheid toe. En toch: een kind, hoe pril ook, is een kind. Onlangs hoorde ik een schokkende opmerking over de meest onveilige plaats in Nederland. Dat is de moederschoot. Daar heb je, zo zei men, 15% kans dat je het er niet levend afbrengt. In ons land worden immers per jaar 180.000 kinderen geboren en 30.000 geaborteerd. Dat is 15%! Deze kille cijfers doen mij intens pijn. Kan de minister-president eens proberen te duiden hoe het mogelijk is dat dit zo'n hoog aantal is geworden? Zijn het echt 30.000 noodgevallen, of is er iets fundamenteel anders aan de hand? Heeft de regering suggesties om deze aantallen terug te dringen? Kunnen we adequate hulpverlening bevorderen, zodat moeders en vaders niet in de kou staan als ze de rechten van het ongeboren kind respecteren?
Het kost me enige moeite om naar een ander onderwerp over te stappen, vandaar dat ik die vaders en moeders maar even als bruggetje gebruik naar de gezinnen. Aan hen is nadrukkelijk gedacht door dit kabinet, gezien de koopkrachtplaatjes. Iedereen gaat er zo'n beetje op vooruit, waarvoor hulde. Echter, de koek moet wel eerlijker worden verdeeld. Er is een stevige ongelijkheid als het gaat om een- en tweeverdieners. Uit onderzoek blijkt dat die eenverdieners behoorlijk gelijk verdeeld zijn over vrijwel alle politieke partijen. Op ongeveer modaal inkomensniveau blijkt de eenverdiener vijf keer zoveel belasting te betalen als de tweeverdiener. Dat is oneerlijk. Wat gaat de regering daaraan concreet doen?
We willen een participatiesamenleving, maar betaalde arbeid is maar een deel daarvan. Er is ook onbetaalde arbeid, in gezinnen, bij mantelzorg en in het vrijwilligerswerk. Waaruit blijkt dat de regering respect heeft voor mensen die misschien geen betaald werk doen, maar die wel echt participeren in de samenleving?
Ik kom nog even terug op de jonge koning Salomo. Hij vroeg om wijsheid en hij ontving die in ruime mate. Het viel mij op dat onze koning op Prinsjesdag de troonrede afsloot met de woorden: "U mag zich gesteund weten door het besef dat velen u wijsheid toewensen en met mij om kracht en Gods zegen voor u bidden." Dat gebed is er steeds, binnen de SGP, maar ook in veel huizen en in tal van kerken. Daarbij valt het mij op dat ik nog nooit heb horen bidden om rijkdom, maar wel om voorspoed voor land en volk, om welvaart, en om vrede en zegen, om welzijn. Evenals de koning blijkbaar doet, hoor ik mensen bovendien bidden om wijsheid. Die wijsheid en Gods onmisbare zegen wens ik de regering van harte toe. Dank u wel.