Verslag van de vergadering van 14 december 2015 (2015/2016 nr. 12)
Status: gerectificeerd
Aanvang: 20.17 uur
De heer Van Strien i (PVV):
Voorzitter. Om te beginnen wil ik collega Van Rij feliciteren met zijn fantastische maidenspeech. Ik vond het oprecht een goed verhaal. Helaas ontging mij de logica van de eindconclusie, dat het CDA voor het Belastingplan gaat stemmen, maar de heer Van Rij heeft me beloofd dat hij me dat een dezer dagen nog uitlegt.
We mogen het er vandaag nog niet over hebben, maar ik pak toch een punt uit de brief bij de novelle die nog door de Tweede Kamer moet worden goedgekeurd. Na een aantal jaren van afbraakbeleid begint dit kabinet nu ook nog met de fysieke afbraak van Nederland. Tien kolencentrales komen op de nominatie om gesloten te worden om dit flut-belastingplan dat we vandaag wel mogen behandelen, te redden. Daaronder drie fonkelnieuwe kolencentrales die net voor een bedrag van 4,5 miljard zijn gebouwd.
Ik weet niet of VVD'ers de laatste week überhaupt nog de krant durven open te slaan, daarom citeer ik zelf maar even willekeurig uit de ingezonden stukken in dat toch in het algemeen wat gereserveerde Financieel Dagblad van vorige week. Die worden daar al gecensureerd, dus ik durf ze hier wel te herhalen:
"VVD is volslagen de weg kwijt. Nooit meer VVD!"
"4,5 miljard kapitaalvernietiging kolencentrales, elke logica is zoek bij deze politieke koehandel."
"Ideologie triomfeert weer. Het is een achterlijke kapitaalvernietiging."
Ik voeg daar zelf aan toe dat in moderne kolencentrales als deze totaal geen roet geëmitteerd wordt, maar alleen C02 en water, net als bij alle mensen en dieren. Dat wordt opgenomen door planten. Een kringloop die met elementaire kennis van de chemie te bevatten is.
Laat ik verder gaan met het Belastingplan 2016 zelf. Daaruit zijn de afgelopen tijd willekeurig wat getallen naar voren geschoven die de indruk moesten wekken dat de gemiddelde werkende volgend jaar schatrijk wordt. Een bedrag van 5 miljard zou er te verdelen zijn. Niets is minder waar.
Ik zou zowel de staatsecretaris als mijn collega's willen uitnodigen de Miljoenennota er eens bij te pakken en te kijken naar tabel 2.3.1 op blz. 14 van de bijlagen: de tabel belasting- en premieontvangsten. Onder die tabel staat een zinnetje: "Beleidsmaatregelen zorgen per saldo voor 0.1 miljard euro lagere ontvangsten in 2016". Eén tiende miljard klinkt nog een beetje, maar als je de tabel bekijkt, zie je dat dat de afronding is van 78 miljoen. Endogeen stijgen de belasting- en premieontvangsten volgend jaar met maar liefst 8 miljard. Hoezo lastenverlichting vraag ik dan?
Wat met de ene hand wordt weggegeven, wordt met de andere hand weer binnengehaald. Het totaal aan lastenverzwaringen is bijna net zo groot als die schamele lastenverlichting die erin zit. En dan hebben we het nog niet over het feit dat de belastingen de afgelopen jaren al met 15 miljard verhoogd zijn. Aan de overkant heeft mijn collega dat "een sigaar uit eigen doos" genoemd, en terecht.
Nu is er in belastingplannen voor de burger überhaupt nooit iets te verdelen. Hooguit wordt de burger iets minder afgeknepen. Dat de duimschroeven voor de belasting- en premiebetaler volgend jaar bepaald niet losser gedraaid worden, blijkt al uit mijn opmerking van zojuist en zal ik in het vervolg van mijn betoog nog duidelijk gaan maken.
Als de burger zou zien dat de overheid zorgvuldig met zijn zuurverdiende centen zou omgaan, dan zou er ongetwijfeld een basis voor draagvlak zijn. Die basis is er echter niet, en die wordt ook niet beter met de voorbeelden van kapitaalvernietiging die ik zojuist noemde. Terwijl terzelfdertijd het land volstroomt met asielzoekers en de miljarden naar Brussel, Griekenland, ontwikkelingshulp en subsidies rijkelijk blijven stromen, meldt het Nibud vorige week in het onderzoeksrapport Geldzaken in de Praktijk dat hoge zorgkosten steeds vaker oorzaak voor betalingsproblemen zijn. Hogere zorgkosten en hoge vaste lasten. Bijna een miljard gaan die zorgpremies in 2016 volgens de tabel die ik zojuist aanhaalde omhoog door beleid van deze regering en nog een miljard endogeen. Samen 2 miljard stijging van de zorgpremies.
Opvallend daarbij is dat de betalingsproblemen van de burger niet zijn ontstaan door een slordige administratie of overbesteding, aldus het instituut. Nee, hogere vaste lasten. Ook veel ouderen zitten aan de grens van hun financiële mogelijkheden.
Het huidige Belastingplan is ook zonder novelle al een resultaat van koehandel, terwijl de neomarxistische aanpak van box 3 door vrijwel niemand gewaardeerd wordt en bij de VVD-fractie het koude zweet op het voorhoofd doet ontstaan in verband met de steeds dichterbij komende verkiezingen.
In dit krachtenspel, waarbij het resultaat van het achterkamertjesoverleg al bekend is, probeert iedereen vandaag nog wat piketpaaltjes te slaan. Alvorens ik mijn bezwaren tegen dit plan specificeer, herhaal ik mijn punt dat wij geen belasting moeten betalen om de regering wat hobby's te laten botvieren die de maatschappij zouden moeten veranderen. Belasting betaal je omdat de regering, zonder verkwisting, een aantal wezenlijke taken te vervullen heeft, niet meer en niet minder. Enerzijds zien we dat wezenlijke taken als bijvoorbeeld het garanderen van de veiligheid van de burgers niet adequaat gebeuren, anderzijds zien we een enorme verkwisting door tot nu toe onbeperkt asielzoekers binnen te laten, van wie we weten dat ze vele jaren lang, generaties lang, zwaar op de begroting zullen blijven drukken en we zien miljarden kostende milieumaatregelen met een effectiviteit van nul. Schoorvoetend geven de laatste weken zowel de minister van Financiën als de minister-president toe dat op het gebied van asielinstroom de PVV gewoon gelijk heeft, maar maatregelen? Voorlopig ho maar! Dat is allemaal niet bevorderlijk voor de belastingmoraal.
Wat ook niet bevorderlijk is voor Nederland en voor de belastingmoraal, is dat een alleenstaande ouder met twee kinderen die op het minimumloon zit, van een loon van bruto €20.000 netto bijna €29.100 overhoudt, terwijl tegelijkertijd een alleenverdiener op modaal niveau met €36.000 bruto €26.800 onder de streep overhoudt. Ik haal deze cijfers uit een CPB-notitie van 23 oktober, die u ongetwijfeld kent. Er is naar ik begrepen heb ook in de Tweede Kamer al ruimschoots uit geciteerd. Algemeen kun je stellen dat het verschil tussen modaal en minimumloon, bruto €36.000 respectievelijk €20.000, onder de streep vrijwel nihil is door de nivelleringsdrang van dit kabinet.
Er zijn veel meer voorbeelden te noemen van bizarre verhoudingen. Bijvoorbeeld ook voor kostwinnersgezinnen is de belastingdruk inderdaad veel hoger dan voor andere gezinnen. Bij anderhalf keer modaal heeft een kostwinnersgezin per jaar €8.000 minder te besteden. Dit wordt uitsluitend veroorzaakt door de enorme progressie in de inkomstenbelasting, waarvan het dolgedraaide toeslagensysteem deel uitmaakt, oftewel het nivelleringsfeestje van de Partij van de Arbeid. Dit belastingplan had daar wat aan kunnen doen. Quod non! Als het doel van dit plan was om werken te bevorderen, dan is dat niet gelukt. Als we kijken naar vereenvoudiging van het stelsel, dan zijn we alleen maar verder van huis. Een gemiste kans.
Ik kom bij mijn volgende bezwaar tegen het huidige plan. Dat zijn de verhogingen van de accijnzen op frisdrank, bier en zelfs water en niet te vergeten kerftabak. Het is het derde jaar op rij dat ik er hier een punt van maak dat accijnsverhogingen op brandstoffen en dranken funest zijn voor de ondernemers in de grensstreek. Middenstanders tot wel 50 kilometer van de grens, voor zover die er nog zijn, zien nu al veel mensen in hun omgeving omrijden naar gastvrije winkels over de grens voor drank, benzine en binnenkort ook hun shag. Met de voorgenomen verhoging wordt dat alleen maar weer meer. De hele middenstand in het grensgebied wordt op deze wijze systematisch de nek omgedraaid. De accijns in Nederland op bijvoorbeeld bier is nu al vier keer zo hoog als in Duitsland. Het prijsverschil op een liter benzine loopt al op tot circa €0,30 per liter. Het is tijd voor een drastische accijnsverlaging om werkgelegenheid te creëren in gebieden waar die toch al niet florissant is. Dat levert de staat niet minder, maar meer op.
Ik kom bij de ouderen. Die zijn — ik heb dat ook al bij de algemene financiële beschouwingen gezegd — door toedoen van dit kabinet echt de klos. Ook in 2016 leveren de meer dan 700.000 gepensioneerden koopkracht in en wel voor het achtste jaar op rij. Dat is echt onbehoorlijk. Ouderen met een klein pensioen die toevallig ook nog behoefte hebben aan zorg, als ze die tenminste nog kunnen krijgen, leveren het meeste in. Gepensioneerden hebben het al voor hun kiezen gekregen door dit kabinet en daar komt in de komende tien jaar nog eens 5% koopkrachtdaling bovenop als gevolg van de nieuwe pensioenregels. De PVV is van mening dat hier echt iets aan moet gebeuren. De reparatie in de novelle, die we nog moeten behandelen, is niet meer dan het leveren van een schaamlapje.
Ik kom op box 3. Over box 3 werd en wordt steen en been geklaagd. Geen enkele spaarder haalde dat forfaitaire rendement van 4%. Zelfs één procent krijg je tegenwoordig niet meer op de bank. Je zou zeggen: dan pas je dat forfaitair rendement aan. Maar deze regering laat geen enkele kans onbenut om het belastingstelsel nog ingewikkelder te maken dan het al is. Klagen alle belastingbetalers over een fictief rendement, dan gooien we er nog een paar ficties bovenop. Te weten: een fictieve verdeling naar beleggingscategorieën en daarbovenop fictieve rendementen per beleggingscategorie. Is de AEX-index van 4 september 2000 tot nu toe gedaald van 701 naar 460 punten? Welnu, dan kan dat niet de goede index zijn. Een nieuwe fictie erbovenop: "U belegt ook in het buitenland? dan kunnen we een index gebruiken die de belastingheffer beter uitkomt." Dat alles omdat het nieuwe "Kapitaal" van de neo-Marxist Piketty door deze VVD staatsecretaris overtroffen moest worden. Nu zitten de echt rijke mensen in box 2 en niet in box 3, maar het gaat dit kabinet om de beeldvorming, voor de bühne. Een bizarre vertoning. En zo zitten we nu met de situatie dat de kruidenier die zijn winkel verkocht heeft en nog een paar jaar wil leven van de opbrengst omdat hij nu eenmaal geen pensioen heeft opgebouwd, door de overheid als een veel betere belegger wordt beschouwd dan de grote pensioenfondsen die miljarden beheren. Dit onderwerp is al diverse keren aan de orde geweest, maar in het verleden wezen de staatssecretarissen van Financiën en SZW vrolijk naar elkaar, zonder het probleem op te lossen. Ik vrees dat het ook vandaag niet opgelost gaat worden, maar ik merk toch maar weer eens op dat hier een kans om draagvlak te vinden weer weggegooid wordt.
Ik rond af. Dit belastingplan is geen lastenverlichting maar een lastenverlegging. Daar verandert de komende novelle niets aan. De PVV zal dan ook, met of zonder novelle, tegenstemmen.
De voorzitter:
Het woord is aan de heer Köhler, die zijn maidenspeech houdt.