Verslag van de vergadering van 28 juni 2016 (2015/2016 nr. 36)
Status: gecorrigeerd
Aanvang: 16.16 uur
De heer Köhler i (SP):
Voorzitter. Goed voorbeeld doet goed volgen. De door mij geprezen naam Wet uitwerking Autobrief II zorgt ervoor dat de heer Koffeman een voorzet doet voor een verzamelwet over milieubelastingen onder de naam Wet heilige koe I. Wij wachten het met interesse af.
De staatssecretaris heeft gewezen op de combinatie van de woorden "auto" en "belastingen" die — ik citeer — "in alle fracties voor opwinding zou zorgen". Bij mijn fractie heb ik er niets van gemerkt. Nu kan het zijn dat ik daar weinig oog voor heb, maar het kan ook komen doordat wij de Telegraaf niet lezen, net als 90% van de mensen in het land.
De staatssecretaris heeft mij duidelijk geantwoord over het effect van de voorstellen op de CO2-uitstoot. De 1% in 2020 tot 3% in 2030 die er extra bij komt, althans minder afgaat tegen die tijd als gevolg van deze voorstellen, wordt elders in de Europese Unie gecompenseerd, waardoor over het geheel gemeten — en je moet dat natuurlijk doen bij de uitstoot van broeikasgassen in heel Europa en eigenlijk in de hele wereld — het effect nul is. Dat is een duidelijk antwoord en ook een pleidooi voor zijn voorstellen wat ons betreft.
De staatssecretaris heeft gezegd dat het bronbeleid tegen milieuvervuiling van auto's van de EU werkt. Ja, dat hadden wij ook al in de gaten. Het is goed dat hij daar nog eens op wijst, maar ook hier geldt dat het op papier beter werkt dan in de praktijk. Op papier kloppen de cijfers die hij allemaal noemt, dat de uitstoot vanzelf wel van 107 eenheden teruggaat naar 95, maar dan is er wel buiten de sjoemelsoftware gerekend. Het zijn allemaal vooruitberekeningen van hoe het zal zijn als die auto's inderdaad aan die norm gaan voldoen. Desalniettemin zal het EU-bronbeleid op de lange termijn wel werken en ook effectiever zijn dan specifieke belastingen die alleen in Nederland effect hebben.
Over de fijnstoftoeslag voor vuile dieselvoertuigen stelt de staatssecretaris twee voor mij nieuwe dingen. Ten eerste zegt hij dat de toeslag pas in 2019 kan ingaan, omdat we de invoering bij de Belastingdienst dan pas voor elkaar kunnen hebben. Tot nu toe had ik in de stukken alleen gelezen dat dat was om de autobezitters van die vuile voertuigen een paar jaar extra te geven om zich voor te bereiden op deze schokkende gebeurtenis. Dat stond er enkele jaren eerder: ze moesten zich daarop kunnen voorbereiden. Toen dacht ik nog: goh, maakt een heffing in 2019 van €65 per jaar zo'n lange voorbereidingstijd dan wel nodig, psychologisch gezien? Nu begrijp ik dat er dus een andere, echte reden is waarom het niet eerder kan. Dat is dan betreurenswaardig, maar kennelijk onvermijdelijk.
Een tweede punt dat ik daarover naar voren wil brengen, is dat de staatssecretaris zei dat die toeslag niet omhoog kon, omdat je er rekening mee moet houden dat de bezitters van bestel- en personenvoertuigen voor een deel niet zo veel geld hebben, zodat het voor hen niet makkelijk is om die toeslag op te brengen. Dat lijkt mij gezien de heel geringe bedragen een wat overtrokken argument. Volgens mij gaat het er bij zo'n toeslag niet om, die groepen een boete op te leggen wegens slecht gedrag. Als het zo was, zou mijn fractie daar geen voorstander van zijn, want daar geloven wij niet in. Het gaat er volgens mij om, dat bedrag zo hoog te maken dat het voor die mensen financieel aantrekkelijk wordt om in plaats van zo'n oud vervuilend voertuig een nieuw of een beter tweedehandsvoertuig aan te schaffen. Dat bereik je dus met een hogere heffing, waarvan je de opbrengst weer terugsluist. Dat gebeurt trouwens ook na een opkoopregeling. Zo kom je die mensen ook financieel nog enigszins tegemoet. Dat kun je allemaal veel beter en effectiever doen bij een hogere heffing. Dat blijven wij vinden, tenzij de staatssecretaris ons in tweede termijn alsnog weet te overtuigen van het tegendeel.
De beantwoording over de kilometerheffing viel ons tegen. We weten al dat er in het kader van het energieakkoord wordt meegewerkt aan verder onderzoek naar voorstellen van de brancheorganisaties. Wij hadden gehoopt dat bij de vernieuwing van het stelsel van autobelastingen de mogelijkheid van een kilometerheffing toch naderbij gebracht zou worden, al was het maar door een onderzoek dat straks klaarligt, zodat er in een volgend regeerakkoord tot betere afspraken gekomen kan worden. Dat de staatssecretaris zelfs dat niet in de aanbieding heeft, stemt ons niet positief.
Wij gaan, gezien een en ander — op sommige van onze kritische vragen is heel bevredigend geantwoord en op andere helemaal niet bevredigend — terug naar mijn fractie. Daar zullen we overwegen of we volgende week voor of tegen deze wet zullen stemmen.