Verslag van de vergadering van 12 februari 2019 (2018/2019 nr. 18)
Status: gecorrigeerd
Aanvang: 14.28 uur
Mevrouw Gerkens i (SP):
Voorzitter. Het maken van wetten neemt een behoorlijke tijd in beslag. Het is niet een zuiver opschrijven van een regel, maar een resultante van een lang nadenken over de vraag hoe de samenleving beter te ordenen. Oud-collega Willem Witteveen pleitte er in zijn boek De eeuwenoude gedachte voor om de wet als kunstwerk te zien en dat weer in ere te herstellen.
Wanneer een wet een kunstwerk is, dan is het hele wetgevingsproces van belang om het resultaat tot een goed einde te brengen. Daarbij hoort een debat waarin alle deelnemers zich serieus genomen voelen. De voorbereiding van de minister op dit debat liet in onze ogen zeer te wensen over. Meermalen gaf de minister aan, op belangrijke punten pas in tweede termijn terug te komen; punten die ook al in de schriftelijke ronde aan de orde waren geweest. Ook de brief getuigt niet van een heldere beantwoording. Het was wellicht beter geweest wanneer de minister net zo veel tijd had gestoken in de voorbereiding van het debat als in zijn gesprekken in de wandelgangen.
De Kamer vroeg aan de minister met welke rechtsgrondslag hij onderscheid denkt te maken tussen een beetje illegale, een illegale en een heel erg illegale aanbieder. Het antwoord hierop blijft de minister ons schuldig. Hij komt niet verder dan dat de Ksa alle aspecten mee zal nemen. Hij geeft niet aan hoe lang de afkoelingsperiode moet zijn, noch wat dat precies is, een afkoelingsperiode. Hij geeft niet aan hoe de aanbieder dan moet aantonen dat hij niet verkeerd bezig is geweest. En hij geeft ook niet aan op welke rechtsgrondslag hij denkt dat onderscheid te mogen maken.
De motie-Bouwmeester c.s. is de motie-Bouwmeester/Van Toorenburg/Kooiman. Mevrouw Kooiman, mevrouw Bouwmeester en mevrouw Van Toorenburg hebben mij verzekerd dat de minister de motie niet interpreteert zoals de motie bedoeld is. De zinsnede uit de brief "Bovenstaande geeft naar mijn mening op een verantwoorde en haalbare manier invulling aan de motie-Bouwmeester c.s. en juridisch biedt het wetsvoorstel daarvoor ook voldoende grond" kan de minister dus schrappen. In de beantwoording zei de minister impliciet dat .nl-domeinen bijvoorbeeld wel een vergunning zouden krijgen en .com-domeinen niet.
Mijn fractie is geen voorstander van het wetsvoorstel Organiseren van kansspelen op afstand, maar indien de meerderheid van deze Kamer steun geeft aan het voorstel, stel ik voor dat de afkoelingsperiode die de minister voorstelt voor illegale aanbieders minimaal vijf jaar bedraagt, zodat er een gelijk speelveld ontstaat. Ik hoor graag de reactie van de minister, maar om een derde termijn te vermijden, dien ik nu alvast de volgende motie in.
De voorzitter:
Door de leden Gerkens, Koffeman, Bikker, Kox en Reuten wordt de volgende motie voorgesteld:
De Kamer,
gehoord de beraadslaging,
overwegende dat de door de Tweede Kamer aangenomen motie-Bouwmeester c.s. (32264 nr. 19) de regering verzoekt te bewerkstelligen dat illegale aanbieders van kansspelen niet in aanmerking kunnen komen voor een vergunning om kansspelen via internet aan te bieden;
overwegende dat de regering aangeeft slechts een afkoelingsperiode voor illegale aanbieders te willen introduceren;
verzoekt de regering te bewerkstelligen dat vergunningverlening voor het aanbieden van kansspelen op afstand enkel en alleen geschiedt aan partijen die zich gedurende een aaneengesloten periode van minimaal vijf jaar niet onvergund, actief en specifiek op de Nederlandse markt hebben gericht, vanaf het moment dat de wet in werking treedt,
en gaat over tot de orde van de dag.
Zij krijgt letter O (33996).
Meneer Postema.
De heer Postema i (PvdA):
Mevrouw Gerkens suggereert toch meer kennis te hebben van de strekking van de motie-Bouwmeester dan menigeen hier in deze zaal. Is die kennis dan dat Bouwmeester c.s. een termijn van vijf jaar voor ogen hadden?
Mevrouw Gerkens (SP):
Nee, dat is niet het geval. Het is goed dat u die vraag stelt, want dan zegt u eigenlijk: waarom interpreteert u het dan zo? Ik zie deze wet als een gevaarlijke auto, waarmee men eigenlijk niet de weg op zou moeten. Uw motie stelt voor om in de auto een veiligheidsgordel te installeren, maar ik denk dat een airbag beter is. In the end zeg ik: met deze auto moeten we eigenlijk niet de weg op gaan. Als echter de meerderheid van deze Kamer besluit om de auto de weg op te sturen, zullen we toch iets moeten doen om het iets veiliger te maken. Vandaar de motie.
De heer Postema (PvdA):
Dat kan ik maar al te goed volgen, maar u begon uw tweede termijn met een zweem van: ik heb nog eens even met de mensen van die motie gesproken en de minister snapt het niet goed. Ik voel mij daar eerlijk gezegd ook toe aangesproken. We hebben natuurlijk in de schriftelijke voorbereiding van dit debat diverse keren gevraagd om concreet te worden over de motie. Dat is de minister in toenemende mate ook geworden. Mijn motie was bedoeld om daar verder vorm aan te geven. Mijn vraag aan mevrouw Gerkens is hoe zij nu zelf die motie interpreteert, in relatie tot die vijfjaartermijn.
Mevrouw Gerkens (SP):
Ik denk dat ik daar erg duidelijk over ben geweest in mijn termijn. Ik heb inderdaad toevallig echt mevrouw Van Toorenburg hierover gesproken. Ik ontmoette haar gisteravond. Het was heel gezellig. Wij hadden misschien met de vier dames wel wat kunnen gaan drinken, maar alleen mevrouw Van Toorenburg was er, helaas. Zij waren echt heel duidelijk. Zij zeggen: illegale aanbieders moeten gewoon geen kans op deze markt krijgen, gewoon niet. Maar ik kan ook koppen tellen. Dan zeg ik: dit is een gevaarlijke auto die de weg op gaat. Laat ik dan ten minste nog een airbag installeren.
De heer Postema (PvdA):
Als dat dan zo is, versta ik mevrouw Gerkens dan goed dat iemand die ooit illegaal een aanbod heeft verricht, nooit meer in aanmerking zou kunnen komen voor een vergunning?
Mevrouw Gerkens (SP):
Eigenlijk zou je het zo moeten verstaan. Ik snap precies waar u tegen aanloopt, want dat is waar we, denk ik helemaal in dit debat steeds tegen aanlopen: wat is dan "illegaal"? Zou je dan ook, als je een klein beetje illegaal ben geweest, bijvoorbeeld doordat je toevallig Nederlanders in je bestand hebt zitten maar je daar nooit op hebt gericht, daarvoor gestraft moeten worden? Dat is het probleem van deze hele wet. Hoe ga je dat inrichten? Je kunt dat onderscheid niet maken, je kunt in schrijnende gevallen terechtkomen en je zet tegelijkertijd de deur open voor partijen die wel degelijk illegaal bezig zijn geweest, misschien wel met witwaspraktijken. Dan vind ik twee jaar echt veel te kort en wil ik minimaal vijf jaar.
Voorzitter. Wij vroegen ook naar het onlinereclamebeleid. Ook hier laat de brief te wensen over. Hoe gaat de minister ervoor zorgen dat er online geen reclame wordt gemaakt die jongeren onder de 24 jaar bereikt? Wat houdt dat concreet in? Wat is de sanctie die daarop staat? Waarom kiest de minister niet voor een tijdslot op internet? De minister stelt voor de ontwikkelingen te monitoren, maar wat wordt er dan precies gemonitord? Wanneer de minister nu al geen duidelijk beeld heeft van de ontwikkelingen, hoe kan hij ze dan monitoren? Ik wil de minister nogmaals vragen om een algeheel reclameverbod in te voeren.
Mevrouw Strik i (GroenLinks):
Mevrouw Gerkens vraagt: waarom geen tijdslot op internet? Dat was ook mijn vraag, maar ik besef dat dat waarschijnlijk heel erg moeilijk te realiseren is. Mevrouw Gerkens was zojuist heel reëel over alle ontduikingsmogelijkheden. Hoe reëel acht zij zelf de mogelijkheid om het op die manier te handhaven?
Mevrouw Gerkens (SP):
De vraag stellen is 'm beantwoorden. Ik ben het helemaal met u eens: ik denk dat dat op internet niet mogelijk is. Ik denk dat je op internet het reclamebeleid nooit goed in de vingers kan krijgen. Je kunt misschien wel afspraken maken met grote platforms, maar bij heel veel andere platforms waar jongeren op zitten, en bij games die allerlei reclame laten zien, kun je dat niet handhaven. Ik maak mij daar samen met u grote zorgen over. Daarop pleit ik ook voor een algeheel reclameverbod. Dat lijkt me helder.
Voorzitter. Als laatste een wake-upcall voor deze minister. In een andere hoedanigheid hou ik mij bezig met het bestrijden van afbeeldingen van seksueel misbruik online. In Nederland kennen wij een internethost die pertinent niet meewerkt aan de vrijwillige notice-and-take-downregeling. Ondanks dat deze host een website met het ergst denkbare materiaal host, ziet de politie geen effectieve mogelijkheid om artikel 54a in te zetten. Een van de redenen hiervoor is dat zodra het aan de ene kant wordt weggehaald, het aan de andere kant weer opkomt. Graag een reactie van de minister hierop.
Daarnaast is artikel 54a alleen maar toepasbaar in Nederland. Hoe gaat de minister sites die in het buitenland gehost worden met artikel 54a aanpakken? Ook op deze vraag onvoldoende antwoord van de minister. Laat duidelijk zijn dat de SP nooit voorstander van het blokkeren van sites zal zijn. Dat is een zinloze methode, die de infrastructuur van internet aantast.
Voorzitter. Ik sluit af met Holland Casino. Hierover kan ik kort zijn. Ik zie geen Kamermeerderheid voor het afstoten van de vestigingen. Dan zijn er twee smaken mogelijk: de minister trekt het voorstel in of hij laat het afstemmen. Ik hoor graag van hem wat het wordt.
Dank u wel.
De voorzitter:
Dank u wel, mevrouw Gerkens. Ik geef het woord aan de heer Ten Hoeve.