Verslag van de vergadering van 29 juni 2021 (2020/2021 nr. 43)
Status: gecorrigeerd
Aanvang: 19.10 uur
De heer Crone i (PvdA):
Dank, voorzitter. Ook dank aan de staatssecretaris. Ik zou zeggen: u bent volgende week weer welkom. Vorige week was goed, vandaag was nog beter. U bent goed voorbereid en vooral open en eerlijk. U zegt ook: wij hebben zelf gevraagd om 55%. Premier Rutte voorop. Dat laatste zei u er niet bij, maar dat is helemaal prima. En adel verplicht, dus we moeten wat doen. Dat zeg ik ook tegen ons allemaal hier, want we kunnen niet vrijblijvend verplichtingen aangaan. We lopen als Nederland al achter. Dat was vanmorgen ook weer duidelijk.
Punt twee is dat het toch jammer blijft dat er hier mensen het klimaatprobleem ontkennen. Ik ga daar niet verder op in, maar dat is toch echt wel onder een steen liggen. Laten we hopen dat dit met de steenkolen en het stenen tijdperk ook een keer verdwijnt. Kijk om u heen. Wat wel een reële vraag is, is: wie lost het probleem op? Doen wij dat, of China? Maar ontken niet het probleem zelf. Ik ben ervoor dat we het samen doen.
Voorzitter. Dit is voor de bedrijven natuurlijk even niet leuk, maar dit zijn ook niet zomaar kleine mkb-bedrijven. Dit zijn de grote energieconcerns, die al tientallen jaren in alle takken van sport zitten, van kernenergie tot gas, kolen en duurzaam. Die weten: you win some and you lose some. Die weten dat er risico's zijn. Ik onderschrijf wel dat wij nu iets versnellen in de terugdringing. Het verhaal dat u hield over de compensatie is ook goed. Ik blijf echter benadrukken ... U heeft gezegd dat u er scherp op bent dat we ze geen verliescompensatie gaan geven. Het moet echt reëel zijn. Als econometrist vond ik dat helemaal geen ambtelijke zin. Je gaan altijd ex ante de parameters bekijken en ex post berekenen hoe het is uitgepakt. Ik ben ook maar een ambtenaar, zal ik maar zeggen. Maar ik snap dat. Het is een eis van Europa, en natuurlijk ook van het bedrijf zelf, dat je van tevoren de parameters vaststelt, maar de invulling kan gaandeweg per jaar worden veranderd.
Ik heb nog twee punten, voorzitter. De eerste gaat over biomassa. Je hebt goede en slechte biomassa. Je hebt kortcyclische biomassa. Daarbij wordt CO2 vandaag door de zon vastgelegd, die je morgen door verbranding weer de lucht in kunt jagen. Dan is de cyclus gesloten. Dan is er CO2 uit de lucht gehaald en weer de lucht in gegaan, maar de som is nul. Maar het gebruik van steenkool valt onder de langcyclische biomassa. Dat is CO2 van heel lang geleden en dat gebruik van steenkool voegt CO2 toe aan in de atmosfeer. Die steenkool moeten we dus niet gebruiken.
En niemand in de wereld gaat bomen kappen voor verbranding, wat bomen zijn meer waard als je er planken van maakt. Dat is ook economie. Maar bijvoorbeeld Scandinavië heeft een bosareaal dat netto groeit. Daar is dus sowieso veel hout over, want bossen groeien en dan heb je altijd resthout, want je moet uitdunnen. Het hout van dat uitdunnen gaan ze trouwens ook voor planken gebruiken. En het hout dat je dáárvan nog overhoudt, mag je best verbranden. Maar dat is veel te weinig voor de hele wereld, en ook zelfs voor Nederland. Dus ik ben niet voor houtbijstook, maar ik ben ook niet tegen een soort zero-sum, want dat is er niet.
Maar de mooiste vorm van biomassagebruik komt uit Leeuwarden. Ik zeg daar altijd: eet u veel taartjes, want dan komt het in de afvalwaterzuivering terecht. In Leeuwarden maken ze allang biogas van een reststroom uit de afvalwaterzuivering. Dat moeten we hier ook doen, voorzitter. We moeten meer eten. U bent dokter, u weet hoe dat gaat met het lichaam. Daar krijg je dus gewoon gas van. In Leeuwaren wordt een bejaardentehuis verwarmd met biogas van de burgers. Dus wat is er nou tegen biomassa? Kijk nou waar u het over heeft.
Ten slotte. Ik ben blij dat de staatssecretaris ook enthousiast reageerde op de optie van deze marktsocialist om met Duitsland in overleg te gaan. Want als we het samen met Duitsland doen en dat goedkoper is, meer CO2-reductie oplevert tegen een lagere prijs, dan moeten we dat doen. We hoeven die kolen dan ook niet vanuit Rotterdam naar Duitsland te vervoeren. En in Duitsland stoppen ze met die idiote bruinkool. En de Duitsers wíllen daar eerder mee stoppen; dat is het nieuwtje wat ik toch wilde brengen. Ze willen eerder stoppen. Dat zal dan na de verkiezingen gebeuren. Dus laten we hopen dat ook daar de PvdA en GroenLinks elkaar vasthouden, want dan gaat het vast eerder goed. En laat de FDP erbij komen, of hoe heten die partijen daar allemaal? Daar is de Duitse Hoekstra vast hartstikke voor te vinden en dan komt daar vast een coalitie die met ons een deal wil sluiten. Dan bel ik Frans Timmermans wel om dat goed te regelen in de boekhouding. Want als wij kolencentrales openhouden, is er meer CO2-uitstoot hier. Dan gaat het niet goed met Urgenda. In Duitsland is er dan minder CO2-uitstoot, maar daar heeft men een voordeel. Daar is toch over te onderhandelen? Dat is toch in feite een soort aanpassing binnen het ETS-systeem? Zo noemde de staatssecretaris het ook. Dus als Brussel dat goedkeurt, zijn we allemaal spekkoper. Maar "spek" mag je ook niet meer zeggen tegenwoordig. Ik ben dus blij dat de staatssecretaris er zo enthousiast over was, maar ik bedoel dit natuurlijk in alle ernst. Ik hoop dat we in het najaar gerapporteerd krijgen of er iets uit het overleg hierover met Duitsland is gekomen.
De voorzitter:
Dank u wel, meneer Crone. Dan is het woord aan de heer Van Ballekom. Hij spreekt namens de fractie van de VVD.