Verslag van de vergadering van 8 maart 2022 (2021/2022 nr. 20)
Status: gecorrigeerd
Aanvang: 11.16 uur
De heer Van Strien i (PVV):
Dank u wel, voorzitter. Het Internationaal Energieagentschap, het IEA, stelde vorig jaar in de jaarlijkse World Energy Outlook in aanloop naar de klimaattop in Glasgow dat er haast geboden is bij het terugtrekken van de fossiele investeringen. Om de vermeende opwarming van de aarde te beperken, zou de productie van nieuwe vooraarden kolen, olie en gas direct moeten stoppen. Het IEA is in 1973, tijdens de eerste oliecrisis, opgericht door de Westerse landen om problemen te coördineren in tijden van tekort aan aardolie. Een beter voorbeeld van een internationale organisatie die totaal de weg is kwijtgeraakt en volledig is afgedwaald van haar oorspronkelijke doelstelling is nauwelijks te vinden. Dit wordt veroorzaakt, doordat landen hun linkse baantjesjagers in dat soort organisaties droppen.
Onze minister-president Rutte tekende vervolgens op die klimaatconferentie in Glasgow zelf een verklaring van 26 landen, die beloven dat ze stoppen met investeringen in buitenlandse fossiele-energieprojecten. In de praktijk gaat het hierbij om exportkredieten met staatsgarantie.
Nederland heeft nog steeds relatief veel bedrijven die actief zijn in de fossiele sector. Dat zijn niet alleen aardoliemaatschappijen, maar ook baggerbedrijven en maritieme bedrijven. De achtereenvolgende regeringen-Rutte doen hun uiterste best om die bedrijven het land uit te pesten. Shell is niet het eerste bedrijf en ook niet het laatste bedrijf dat inmiddels zijn hielen heeft gelicht. Boskalis twijfelt ook al. Het enige duurzame aan de kabinetten-Rutte is dan ook de duurzame ontwrichting van de maatschappij.
De productie en distributie door Westerse olie- en gasmaatschappijen en het zoeken naar nieuwe voorraden verschuift ten gunste van de producerende landen. Die vermeerderen echter met heel wat minder scrupules en zeer veel meer verontreiniging — denk aan vrijkomend methaan — hun productie, omzetting en distributie. De niet-Westerse producerende landen doen niet of nauwelijks aan exploratie en de Westerse oliemaatschappijen worden door de vet gesubsidieerde ngo's de stuipen op het lijf gejaagd, mochten ze niet snel genoeg ophouden met produceren. Je ziet nu al aan de brandstofprijzen waar dat toe leidt.
De stijgende brandstofprijzen worden niet alleen veroorzaakt door tekorten, maar ook door een stijgende CO2-prijs. Omdat de schaarste aan fossiele energiedragers niet snel genoeg wilde oplopen, heeft men in EU-verband al vanaf 2005 een CO2-heffing ingevoerd. Meer dan 400 Nederlandse bedrijven nemen daar al aan deel. De heffing is nodig om de peperdure hernieuwbare energieprojecten concurrerend te maken. Onder normale omstandigheden zouden die namelijk geen schijn van kans maken. De jaarlijks toegestane CO2-uitstoot volgens dit systeem wordt thans met 2,2% per jaar verlaagd. Al die kosten worden natuurlijk gewoon doorbelast en komen zo bij de consument terecht. In aanvulling daarop komt de regering nu dus met een nationale CO2-heffing: een minimumprijs voor elektriciteitsopwekking.
De heer Crone i (PvdA):
Mag ik de heer Van Strien iets vragen? Heeft u zonnepanelen op uw dak?
De heer Van Strien (PVV):
Nee.
De heer Crone (PvdA):
Waarom heeft Nederland per hoofd van de bevolking het grootste aantal zonnepanelen van de hele wereld? Omdat het niet rendabel is? U zegt dat duurzame energie niet rendabel is. Heeft u door dat mensen nu hun huis isoleren en daarmee veel aan energiebesparing doen? Dat is allemaal rendabel.
De heer Van Strien (PVV):
Isoleren is zeker rendabel. Dat was 30 jaar geleden al zo. Zo'n 40 jaar geleden was al te zien dat zo'n 30% van het energieverbruik voor ruimteverwarming is. Dat was toen. Toen al was duidelijk dat isoleren heel gunstig is. Al die jaren is er nooit rekening mee gehouden dat heel veel bespaard zou kunnen worden op ruimteverwarming als huizen op het zuiden gebouwd worden. In Duitsland zijn subsidies op zonnepanelen nog hoger. Daar liggen nog meer zonnepanelen. Die worden voor een groot deel gesubsidieerd. Ik zie niet in wat de vraag van de heer Crone precies is.
De heer Crone (PvdA):
U weet er in ieder geval goed omheen te draaien, zeg ik u via de voorzitter. Ik stelde een simpele vraag. Het is heel rendabel om nu in duurzame energie te investeren, voor zowel bedrijven als gezinnen. U heeft het over de wetenschap. Daar had u zonet een interessant debatje over. 30 jaar geleden waren de voorspellingen fout. Er is een exponentiële daling van alle kosten voor alle vormen van duurzame energie, waardoor heel veel mensen zelf zeggen: ik wil niet meer fossiel, maar ik wil duurzaam. Dat geldt voor zonnepanelen, voor isolatie en voor windenergie. U weet het: daar kun je rijk mee worden.
De voorzitter:
Wat is u vraag nu, meneer Crone? Of was dit het?
De heer Crone (PvdA):
De vraag is of de heer Van Strien erkent dat dit rendabel is, omdat hij steeds maar zei: we investeren in iets niet-rendabels, en fossiel is zo goedkoop. Dat is het niet.
De voorzitter:
Die vraag is geloof ik al beantwoord, maar misschien heeft meneer Van Strien nog een korte toelichting.
De heer Van Strien (PVV):
De rentabiliteit van een groot aantal projecten wordt in grote mate verduisterd door de enorme subsidies daarop. Dat is probleem één. Probleem twee van alle alternatieve-energieprojecten is dat ze geen continue stroom aan energie leveren. Dat is een ander probleem. Bij windenergie en zonne-energie is dat in toenemende mate een probleem.
De voorzitter:
Dank u wel. Tot slot, meneer Crone.
De heer Crone (PvdA):
Er zit geen subsidie op zonnepanelen in Nederland. Dat weet u als geen ander. Er zit heel veel subsidie op de fossiele industrie.
De voorzitter:
Ik stel voor dat u uw betoog vervolgt, meneer Van Strien.
De heer Van Strien (PVV):
In aanvulling daarop komt de regering nu dus met een nationale CO2-heffing en een minimumprijs voor elektriciteitsopwekking. Wat is het doel hiervan? Ik citeer uit de memorie van toelichting. "Het doel is om bedrijven die elektriciteit produceren in een grotere mate te stimuleren om in hun keuzes rekening te houden met de gevolgen van CO2-uitstoot voor het klimaat en de schadelijke consequenties daarvan voor mens en milieu." Nederland wil hiermee — ik citeer opnieuw — "een koplopersrol in Europa pakken, waardoor andere EU-lidstaten worden gestimuleerd om ambitieuzer energie- en klimaatbeleid te gaan voeren."
Voorzitter. Gekker kun je het niet bedenken. Nu is deze grootheidswaanzin bedacht onder het vorige kabinet-Rutte. Mijn vragen aan deze minister en staatssecretaris zijn dan ook a of zij onderschrijven dat wij met deze wet een voorbeeld voor Europa zijn, en b of zij denken dat Europa zich hier ook maar iets van zal aantrekken.
Voorzitter. Het is natuurlijk de vraag of deze wet daadwerkelijk effect gaat sorteren. De prijs per ton CO2 is inmiddels zo opgelopen dat deze ver boven het in deze wet genoemde prijspad ligt. Eén ding is wel zeker: de prijzen voor gas en elektriciteit zijn enorm gestegen en blijven maar stijgen. Dat was al voor de Russische inval in Oekraïne zo. In het geval van elektriciteit komt dit voornamelijk door een stijgende CO2-prijs, kunstmatig dus. Als je serieus vindt dat CO2 een probleem is, zou je denken dat er als de weerlicht plannen worden gemaakt om kerncentrales te bouwen, maar daar heb ik nog niets van gezien.
Een belangrijk probleem hierbij is dat vanuit de Europese Commissie voortdurend voorstellen gedaan worden om de besluitvorming over energie- en klimaatbeleid aan te passen, in het bijzonder op het gebied van belasting. De Commissie wil op deze terreinen onder meer besluitvorming via een gekwalificeerde meerderheid laten plaatsvinden en vooral belasting via een CO2-heffing gaan binnen harken.
Voorzitter. Combineer dit met witheet draaiende geldpersen in Frankfurt, de door de energietransitie veroorzaakte prijsexplosie van de metalen lithium, koper, nikkel en kobalt, die bij de productie van wind- en zonne-energie een belangrijke rol spelen en waar Europa geen enkele greep op heeft, en je hebt de meest giftige cocktail om de economie in het algemeen en de koopkracht van de gewone Nederlander in het bijzonder volledig naar de filistijnen te helpen. Dat was al zo voor de betreurenswaardige Russische inval in Oekraïne.
Dan heb ik nog niet genoemd de gigantische kosten op het gebied van energie-infrastructuur en energieopslag, die veroorzaakt worden doordat al die duurzame energieprojecten letterlijk zo onbetrouwbaar zijn als het weer.
Ondertussen ligt het aantal mensen dat in energiearmoede leeft al rond half miljoen. En de verwachting is dat de gemiddelde gas- en elektrarekening voor hun eigen woning dit jaar verder door zal stijgen, niet alleen door de oorlog in Oekraïne, maar ook in hoge mate door belastingen. Heffingen, belastingen over belastingen, allemaal nodig om de subsidies voor zogenaamd duurzame energieprojecten te kunnen blijven betalen. Projecten omdat de wetenschap democratisch heeft vastgesteld dat de temperatuur van de aarde stijgt, dat wij daar de oorzaak van zijn en dat het einde nabij is.
Hoe anders was dat in de jaren zeventig van de vorige eeuw. Toen was de mening van het merendeel van de wetenschappers anders. Het bekendste citaat staat in het Newsweek-artikel "The Cooling World" uit 1975, waarin werd gesteld dat de afkoeling van de aarde een dramatische afname van de voedselproductie zou gaan betekenen. Ik citeer — vertaald — de volgende passage: "Hoewel weerkundigen het niet eens zijn over de oorzaak en omvang van de mate van afkoeling, zijn ze vrijwel unaniem van mening dat door deze afkoeling de productiviteit van de landbouw gedurende de rest van de eeuw zal verminderen." Het artikel "Another Ice Age?" in Time uit 1974 schetst een vergelijkbaar droevig beeld. Ik citeer: "Gedurende de laatste 30 jaar is de gemiddelde temperatuur van de atmosfeer geleidelijk gedaald en deze trend toont geen enkele neiging om weer te gaan stijgen. Onheilsprofeten onder de weerkundigen zien in deze weersafwijkingen in toenemende mate voorbodes van een nieuwe ijstijd."
Tja, het kan verkeren als wetenschappers democratisch gaan besluiten wat de waarheid is. De PVV laat zich niet meesleuren door de waan van de dag en ziet ook niets in CO2-beprijzing of minimum- CO2-prijzen. Ik wacht het antwoord op de gestelde vragen graag af.
De voorzitter:
Dank u wel, meneer Van Strien. Dan is het woord aan de heer Ester, namens de fractie van de ChristenUnie.