Verslag van de vergadering van 18 oktober 2022 (2022/2023 nr. 4)
Status: gecorrigeerd
Aanvang: 17.16 uur
De heer Raven i (OSF):
Dank u wel, voorzitter. Welkom aan de leden van het kabinet in deze Kamer. Ik zie uit naar een vruchtvol debat, waar wellicht ook resultaten uit te halen zijn.
Voorzitter. We hebben het vandaag over het year '23. 2023 zal ik maar zeggen, op z'n Engels. Dat is iets eerder dan de plaat van Zager & Evans: 2525. Maar 2023 zou weleens het jaar kunnen worden waarin de mensheid doordringt tot de kern van het bestaan. Mijn eerste oproep aan ons kabinet is om dat ook in alle beleidszaken komend jaar te gaan doen. Met de toepassing van onder meer de Nederlandse technieken in de James Webb-ruimtetelescoop zou in 2023 namelijk weleens de kern van het heelal ontrafeld kunnen worden. Hoe is het heelal ontstaan? Wat gebeurde er tijdens de big bang? Hoe hebben het heelal en het leven op aarde vorm gekregen? Kortom, voorzitter, er is grote kans dat de mensheid in 2023 doordringt tot de kern van het bestaan.
Voorzitter. Ik zei: ontrafelen. Dat doe ik graag. Met mijn achternaam, Raven, zal dat niet vreemd in de oren klinken. Daarom is ontrafelen het thema voor de komende paar minuten van mijn bijdrage.
Voorzitter. Vanaf 2023 is de kans ook groot dat de mensheid daarnaast het energieprobleem definitief gaat oplossen, daarbij gebruikmakend van één energiedrager en slechts één kern: waterstof. Dus ook hier gaan we waarschijnlijk vanaf '23 doordringen tot de kern. Waterstof is een onuitputtelijke energiedrager, zeg maar de energie waar de sterren en het heelal al vanaf de oorsprong gebruik van maken. In 2023 zouden we dan ook op energiegebied kunnen doordringen tot die kern. Het is een enorme kans voor de mensheid, maar zeker ook voor Nederland. Als we bijvoorbeeld die 40 miljard aan energiesubsidies, afgedwongen door potentaat Poetin, samen met alle andere landen die dezelfde gedwongen maatregelen hebben moeten nemen, volgend jaar geheel zouden spenderen aan de introductie en ontwikkeling van de waterstofeconomie, dan zou, startend in 2023, Nederland, of zelfs de hele wereldbevolking en -economie, zich binnen enkele jaren volledig energieonafhankelijk kunnen maken. Daarvoor vormt de kern een intensievere samenwerking met de geallieerde landen, ook op energiegebied. "Niet twijfelen", is de oproep aan het kabinet, met slechts symptoombestrijdende maatregelen, zoals die nu voorliggen, "maar doorpakken tot de kern". Dat is het devies. De wereld is in oorlog, waarbij energie wordt ingezet als wapen. Dat moet kernachtig worden aangepakt. Gaat de regering in 2023 echt doorpakken op energiegebied? Iedereen heeft namelijk dezelfde structurele problemen. Die moeten wereldwijd worden opgelost.
Waar ook tot de kern kan worden gekomen in 2023, is op het gebied van kernsplitsing. Jarenlang leek het probleem van opslag van kernafval onoplosbaar, maar inmiddels is een Nederlandse onderneming opgestart met als uitgangspunt dat kernafval vanuit het verleden kan dienen als brandstof voor een kerncentrale. Het ei van Columbus, voorzitter. Het is innovatie tot een substantieel kernpunt, waarbij het mes aan twee kanten snijdt, namelijk via gebruik van kernafval energieproductie realiseren. Daarmee wordt een moltensalt-kernenergiecentrale op een veilige manier technisch haalbaar en mogelijk. De bij de OSF aangesloten regionale Partij voor Zeeland wil zo'n centrale in haar provincie maar al te graag alle ruimte geven. Versnel die ontwikkeling in 2023 en geef dit initiatief alle noodzakelijke ontwikkelingssteun, om Nederland hiermee voorop te laten lopen en om vanaf 2023 alle kernafval op een technisch verantwoorde manier op te kunnen lossen en uit de wereld te helpen. Het is een geweldig initiatief dat volle ondersteuning van de Nederlandse regering zou moeten krijgen.
Voorzitter. In 2023 zijn er dus grote kansen als we doorpakken tot de kern. De grootste dreiging voor 2023 blijft de Russische president Poetin. Zijn gevecht om de Russische binnenlandse macht te behouden, kan de wereld noodlottig worden. Zijn narcistische leiderschap is ronduit een gevaar voor de wereldvrede. Dit soort mensen vragen om een speciale benaderingswijze. Probeer het eens op een wat onconventionele manier, is ons voorstel, om daarbij tot de kern te komen. Gebruik daarbij de kracht van ons koningshuis en de kracht van alle koningshuizen in de wereld. Net zoals de paus positie kiest voor vrede en veiligheid, zouden alle staatshoofden, inclusief onze koning en koningin, dat in gezamenlijkheid kunnen doen onder het motto "we hope that Putin loves his children too". Medemenselijkheid vormt de kern van zo'n boodschap en ik roep dan ook alle koningen, presidenten en de ceremoniële staatsleiders van alle landen in gezamenlijkheid op om in actie te komen voor het behoud van de wereldvrede.
Voorzitter. Dan het tweede deel van mijn bijdrage. De uitdagingen voor 2023 zijn gigantisch. De problemen stapelen zich op en dagelijks dienen zich nieuwe, nooit eerder geëtaleerde vraagstukken aan. Dat vergt van regeringen en dus ook van het Nederlandse kabinet enorme flexibiliteit om de problemen voor de bevolking op te lossen. De meer populistische delen van het parlement misbruiken deze situatie om de bevolking onder valse voorwendselen om de tuin te leiden. Het is goed dat de leden van het kabinet in het debat in de Tweede Kamer over de begroting met een unaniem signaal zich hiertegen hebben verzet. Een compliment daarvoor.
Voorzitter. Hier raken we de kern. Ook hier moet worden doorgedrongen tot de kern en moet paal en perk worden gesteld. In de zoektocht naar die oplossingen moet voorkomen worden dat de vlijt om oplossingen te bevorderen, niet leidt tot tegengestelde resultaten. Zo waarschuwt de president van De Nederlandsche Bank deze week dat met de beoogde energiemaatregelen de inflatie aangewakkerd kan worden in plaats van bestreden. Met andere woorden: we spannen het paard achter de wagen.
De OSF heeft al eerder vragen gesteld over het eenmalige karakter van de energiehulp die is aangekondigd. Kan dat geld niet beter worden ingezet voor structurele maatregelen, bijvoorbeeld de massale beschikbaarstelling van zonnepanelen in combinatie met luchtverwarming en airco's? Richt daarbij een staatsbedrijf voor de energietransitie op dat de overstap naar duurzame stroom en warmte, ingaande in 2023, voor iedereen direct regelt en niet zeurt over de hoogte van het al dan niet vergoeden van teruggeleverde stroom. Ook hier geldt: dring door tot de kern van het probleem en los het adequaat en structureel op. Is het kabinet bereid een staatsbedrijf voor energietransitie op te richten? Daarmee worden huishoudens maar ook verenigingen structureel van de energiekosten verlost, niet alleen voor 2023. De ongewenste eenjarige openeindfinanciering van energiebedrijven, zoals aangekondigd en zoals nu in uw voorstel is opgenomen, kan daarmee voorkomen worden. Ook kan dit voorkomen dat we onszelf in de voet schieten ofwel het paard achter de wagen spannen na 2023.
À propos, het paard achter de wagen spannen was de laatste jaren een hobby van het hijgende deel van het parlement. Het toeslagenschandaal, de vermogensrendementsheffing en de verhuurderheffing zijn daar schrikbarende voorbeelden van. Of denk aan de jeugdzorg bij de gemeenten, de hopeloos ingewikkelde opvang van asielzoekers of de problemen op de woningmarkt met astronomisch hoge huren en koopprijzen. Uw kabinet, het door mij in februari bij de bespreking van de regeringsverklaring "compensatiekabinet" genoemde kabinet, heeft het er maar druk mee. De financiering van al deze compensaties loopt inmiddels in de tientallen miljarden.
De heer Van Hattem i (PVV):
Ik heb een interruptie op de heer Raven van de OSF, mede namens het lid Faber-Van de Klashorst. Ik hoor de heer Raven spreken over het oprichten van een staatsenergiebedrijf. Als dat er zou komen, mogen wij het in de opvatting van de heer Raven tijdens het debat in de Kamer dan nog wel hebben over de CEO van dat staatsenergiebedrijf? Als er zo'n door de heer Raven bepleit staatsenergiebedrijf komt, mag dit dan onderdeel zijn van het debat?
De heer Raven (OSF):
Als dat binnen de regeltjes van de voorzitter en het debat valt, dan lijkt het mij eerlijk gezegd geen probleem.
De heer Van Hattem (PVV):
We kunnen zo'n staatsenergiebedrijf eigenlijk best wel vergelijken met een onderneming als Schiphol, waar de Staat ook mede-eigenaar van is. We zouden het dan toch ook moeten kunnen hebben over de beloning, de bonussen en de prestaties van een dergelijke CEO van zo'n staatsenergiebedrijf, of over andere staatsbedrijven? Is de heer Raven dat met mij eens?
De heer Raven (OSF):
Ik vind dat u het net verwoordt. De voorzitter heeft daar kennelijk geen bezwaar tegen, op basis van de bewoordingen zoals u die nu gebruikt. Ik heb die bezwaren ook niet.
De voorzitter:
Tot slot, meneer Van Hattem.
De heer Van Hattem (PVV):
Dat is dan duidelijk. Dan kunnen we het inderdaad ook hebben over andere staatsbedrijven, of over andere bedrijven waar de Staat een heel groot belang in heeft, en hun CEO.
De heer Raven (OSF):
Ja, behalve als u daar bewoordingen bij gebruikt die niet passen bij het taalgebruik in deze Kamer.
De voorzitter:
Vervolgt u uw betoog.
De heer Raven (OSF):
Voorzitter. Ik had het over het compensatiekabinet. Afgelopen jaren bent u daar druk mee geweest; ik heb voorbeelden op allerlei fronten genoemd. Toch is er nog steeds een groep van meer dan 3 miljoen gepensioneerden die wacht op compensatie van de niet-toegekende indexering van pensioenen over de periode 2008-2021, over meer dan dertien jaar. Dat is berekend op een bedrag van ongeveer 50 miljard euro van het totaal. De minister-president haalt zijn schouders op over dat bedrag, zo van: dat maakt niet zo heel veel uit. Gelet op de bedragen die momenteel genoemd worden klopt dat inderdaad, want dan gaat het over één bedrag. Maar het is wel een enorm bedrag. Laten we er eerlijk over zijn, want over dertien jaar is er geen indexering toegepast. Ik vergelijk dat met de stijging van de indexering en de compensatie die daarvoor door dit kabinet gegeven wordt. Die staat in geen enkele verhouding met het niet-toekennen van die indexering in de afgelopen dertien jaar.
De voorzitter:
Let u op de tijd, meneer Raven?
De heer Raven (OSF):
Ja. Het kabinet onderneemt hierbij geen actie, ook de minister van Pensioenen en Armoede niet; ik noem specifiek dat onderdeel. Dat is zeer teleurstellend. Dat wordt nog een flinke splijtzwam bij de komende verkiezingen voor de Provinciale Staten en de Eerste Kamer, als de OSF-fractie dit thema nadrukkelijk agendeert onder het motto: wij maken ons hard voor nabetaling van 50 miljard om daarmee recht te doen aan alle pensioengerechtigden. Ik roep alle pensioenbestuurders in deze Kamer op om dit onrecht te corrigeren. Ik had nog een groot aantal vragen, maar we gaan het hierbij laten, want de tijd is om.
Dank u wel.
De voorzitter:
Dank u wel, meneer Raven. Ten slotte is het woord aan de heer Dessing namens voor Forum voor Democratie. Daarna zal ik voor ongeveer een uur schorsen voor de dinerpauze. Ik kijk even naar de leden van het kabinet. Is dat voldoende voor de voorbereiding van de eerste termijn van de regering? Dat is het geval. De heer Dessing.