Verslag van de vergadering van 7 juni 2016 (2015/2016 nr. 33)
Status: gecorrigeerd
Aanvang: 17.56 uur
Mevrouw Van Weerdenburg i (PVV):
Voorzitter. De PVV-fractie heeft met vertwijfeling kennisgenomen van het wetsvoorstel dat vandaag voorligt. Dat komt doordat het wetsvoorstel zo ontzettend is verzwakt in de hoop het door de Eerste Kamer te loodsen, dat het voor mijn partij nauwelijks meer herkenbaar is. Het is alsof de minister ons een nieuwe auto heeft beloofd, eentje met voor ons veel te weinig pk's. Onder het mom "beter iets dan niets" hebben we in de Tweede Kamer met het voorstel ingestemd, maar nu komt hij vandaag in deze Kamer aanzetten met slechts een setje wieldoppen.
Zo kennen we de VVD. Naar eigen zeggen is het een partij van "law and order", maar het is veel geblaat en weinig wol. Om op het regeringspluche te komen en te blijven, gaan alle zogenaamde principes moeiteloos overboord. Het zou ons dus niet moeten verbazen dat de minister vandaag met dit gedrocht om onze steun komt bedelen, maar het frustreert ons des te meer.
Het overtreden van de wet is in de meeste gevallen een bewuste keuze van de delinquent. Het is een keuze die gevolgen heeft voor de gehele samenleving, en dan met name financiële gevolgen. Voordat die individuele keuze tot het overtreden van de wet of plegen van een misdrijf tot een veroordeling heeft geleid, is er namelijk al een heel bataljon aan ambtenaren en andere functionarissen ingezet. Allereerst zijn er de opsporingsambtenaren en agenten die eventuele aangiften hebben behandeld, getuigen hebben gehoord, bewijs hebben verzameld, enzovoort. Vervolgens zijn er advocaten, al dan niet toegevoegd op kosten van de Staat, de officier van justitie die de zaak moet behandelen, de griffie die een rechtszaak moet inplannen en natuurlijk de rechters die moeten vonnissen. Dikwijls komen er nog wat tolken aan te pas. Als er sprake is van detentie zijn er dan ook nog gevangenbewaarders en parketwachten bij betrokken, en de dames en heren van de DJI die het transport van het detentiecentrum naar de rechtbank verzorgen. Psychologen, psychiaters, reclasseringsambtenaren en een heleboel andere hulpverleners houden zich bezig met de resocialisatie van veroordeelden. Voor de PVV is het volstrekt logisch en acceptabel om gedetineerden en veroordeelden aan die gemaakte kosten te laten meebetalen. Onze fractie in de Tweede Kamer probeert dit al sinds 2007 te laten regelen. Daartoe hebben we al vele moties ingediend.
Het oorspronkelijke wetsvoorstel, toen nog in combinatie met de eigen bijdrage van gedetineerden aan hun verblijf in detentie, ging voor de PVV niet ver genoeg. Zo zijn wij tegen een uitzondering voor minderjarigen en adolescenten en vinden wij dat iemand die voor twee strafbare feiten wordt veroordeeld ook twee keer de bijdrage moet betalen. Ook hadden wij graag gezien dat de minister een waarborg had ingebouwd die ervoor zorgt dat de eigen bijdrage niet leidt tot lichtere straffen. De ervaringen in het Verenigd Koninkrijk die de minister in zijn memorie van antwoord noemt, voorspellen in die zin niet veel goeds. Mijn fractie vreest dat rechters de eigen bijdrage gaan gebruiken als excuus voor het opleggen van lagere straffen. Ik vraag de minister of hij die vrees deelt en of hij bereid is om er streng op toe te zien dat dit niet gebeurt en daar desnoods maatregelen voor te treffen.
De PVV betreurt dat de minister zo veel water bij de wijn heeft gedaan. Deze minister van "law and order" heeft zich laten overhalen door de linkse partijen die veroordeelden eigenlijk zielige slachtoffers van de maatschappij vinden.
De voorzitter:
Mevrouw Wezel, pak maar een microfoon. En druk op de knop. En houd hem ingedrukt.
Mevrouw Wezel i (SP):
Hoor ik de PVV hier zeggen dat alle mensen van haar achterban die met de auto te hard hebben gereden nog €375 bovenop de geldboete moeten betalen? Is dat het standpunt van de PVV?
Mevrouw Van Weerdenburg (PVV):
Het standpunt van de PVV is dat, als je de wet overtreedt en daardoor de maatschappij met kosten opzadelt, je daar zelf ook aan moet meebetalen.
Mevrouw Wezel (SP):
Dus bij alle geldboetes komt er gewoon €375 bij? Is dat het standpunt van de PVV?
Mevrouw Van Weerdenburg (PVV):
Voor alle veroordeelden die kosten veroorzaken.
Mevrouw Wezel (SP):
Dus alle mensen die meer dan 30 km/u te hard rijden mogen er van de PVV €375 bij krijgen?
Mevrouw Van Weerdenburg (PVV):
Mevrouw Wezel heeft mijn antwoord twee keer gehoord.
De heer Engels i (D66):
Ik voel mij aangemoedigd om toch ook maar een vraag te stellen, over een eerder blokje. Mevrouw Van Weerdenburg nodigde de minister uit om een voorstel te doen voor de manier waarop hij erop gaat toezien of rechters in de door de PVV gewenste richting zullen omgaan met de toepassing van deze regeling. Heeft mevrouw Van Weerdenburg enig idee waar de minister dan zou moeten kijken, vanwege de trias politica, om als lid van de uitvoerende macht te kunnen ingrijpen bij de onafhankelijke rechter? Denkt zij dat dit mogelijk is? En zo ja, hoe zouden we dat moeten en kunnen regelen? Is dat wel een realistisch voorstel? Dat is eigenlijk mijn vraag. Het antwoord is natuurlijk nee, maar mevrouw Van Weerdenburg kan ook antwoord geven.
Mevrouw Van Weerdenburg (PVV):
Het is heel aardig van de heer Engels dat ik ook nog antwoord mag geven. Rechters die moeten oordelen over zo'n zaak, moeten alleen de omstandigheden in ogenschouw nemen die te maken hebben met het strafbare feit en niet iets wat daar helemaal niks mee te maken heeft en wat tot de verantwoordelijkheid van de delinquent behoort.
De heer Engels (D66):
Ik snap dat mevrouw Van Weerdenburg dat zegt. Dat is haar opinie. Zij nodigt de minister echter uit om met een verhaal te komen om te voorkomen dat rechters die onafhankelijk zijn ook tot een onafhankelijk oordeel komen. Wat zij eigenlijk bepleit, is dat er vanuit de uitvoerende macht wordt geïntervenieerd in het werk van de rechter. Ik ben nieuwsgierig of zij zich realiseert dat dit een heel lastig voorstel is in het kader van de machtenscheiding en dus ook in het kader van de beginselen van de rechtsstaat. Denkt zij echt dat het goed zou zijn als een minister zich daadwerkelijk met de rechtspraak gaat bemoeien? Daar hebben wij toch heel andere mechanismen voor?
Mevrouw Van Weerdenburg (PVV):
Dat vraag ik ook helemaal niet. Ik vraag de minister niet of hij een brief wil sturen aan alle rechters om te zeggen dat ze hier geen rekening mee moeten houden. Wat ik gevraagd heb, is of hij een mogelijkheid ziet om een waarborg in te bouwen die ervoor zorgt dat deze eigen bijdrage niet gaat leiden tot lichtere straffen. De minister zegt dat het administratieve kosten zijn. Dat is al een stap in de goede richting, maar we zijn er niet gerust op. Dat is wat ik wilde zeggen.
De VVD-minister van "law and order" heeft zich laten overhalen door de linkse partijen, die veroordeelden eigenlijk zielige slachtoffers van de maatschappij vinden. Want ach gut, ze hebben allemaal schulden en daardoor was het onvermijdelijk dat ze in de criminaliteit zouden belanden. En ach jee, we mogen als maatschappij zéker niet vragen om een eigen bijdrage in de kosten die zij zelf veroorzaakt hebben. Dan komen ze namelijk helemaal nooit meer uit de schulden, kan hun resocialisatie ernstig in gevaar komen en wordt de kans op recidive welhaast honderd procent. Ik zou willen dat die partijen zich net zo druk maakten om resocialisatie van de slachtoffers van misdrijven en om de schade die aan hen en de maatschappij wordt aangericht.
Ouderen zijn verplicht tot het betalen van een bijdrage aan hun verblijf in een zorginstelling. Een normale, hardwerkende burger die zich aan de wet houdt, betaalt ook gewoon zijn huur of hypotheek. Gedetineerden, veroordeelde criminelen en asielzoekers krijgen echter gratis kost en inwoning. Mijn partij is daar zeer op tegen en betreurt dan ook het intrekken van het wetsvoorstel over de bijdrage van gedetineerden aan het verblijf in een gevangenis of tbs-kliniek.
Nederland blijft nu een luilekkerland voor criminelen. Om te beginnen is de pakkans al ontzettend laag. Als je dan toch door de politie wordt opgespoord, voor een rechter belandt en ook nog tot onvoorwaardelijke detentie wordt veroordeeld, zit je in de meeste gevallen in een cel die comfortabeler is dan de meeste studentenkamers in Nederland. O, en voordat een van de collega's naar voren komt om te roepen dat detentie geen pretje is, omdat je niet zomaar naar buiten kunt als je dat wilt en je niet kunt gaan en staan waar je wilt, wil ik even opmerken dat dit ook vaak het geval is voor ouderen in de verzorgingshuizen van vandaag de dag. Zij kunnen ook niet zomaar naar buiten als zij willen, omdat het personeel is wegbezuinigd. Te schandalig voor woorden. Gedetineerden hebben tenminste nog het recht om gelucht te worden.
Ik rond af. Dit wetsvoorstel in deze vorm is zo ontzettend uitgekleed door deze minister, dat de PVV zich werkelijk afvraagt wat het nog voor nut heeft en of het nog wel nut heeft. Wij zijn in ieder geval benieuwd naar de antwoorden van de minister, met name op die laatste vraag.
De voorzitter:
Ik vraag aan de leden of een van hen in de eerste termijn nog het woord wil voeren. Ik constateer dat dit niet het geval is.
De beraadslaging wordt geschorst.
De voorzitter:
Ik schors de vergadering voor een enkele minuut in afwachting van de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.