Verslag van de vergadering van 10 april 2018 (2017/2018 nr. 26)
Status: gecorrigeerd
Aanvang: 22.30 uur
Mevrouw Strik i (GroenLinks):
Voorzitter. Mijn partij heeft altijd zin in de toekomst. Dat is zo mogelijk nog optimistischer dan vertrouwen, maar samen gaat het goed. Ik wil graag beide bewindslieden hartelijk danken voor de beantwoording. Ik heb nog twee punten wat betreft mensenrechten voor minister Blok en dan kom ik nog even op het punt van de Europese ambities van het kabinet.
Ten aanzien van de mensenrechten. De komende dagen gaat natuurlijk die Kopenhagenverklaring worden vastgesteld waarvan we niet precies weten wat erin staat, maar waarover heel vertrouwenwekkend is aangegeven dat het allemaal wel goed komt. Ik miste in de beantwoording van minister Blok toch wat duidelijkheid of die politieke dialoog er nou in komt te staan of niet. De minister gaf aan dat het Comité van Ministers zich natuurlijk daarmee kan bemoeien, maar het punt is natuurlijk dat je niet wilt dat regeringen het Hof gaan bevragen over bepaalde jurisprudentie en daar eens de discussie over aangaan. Dat zou ook op nationaal niveau ondenkbaar zijn, want dan ga je mogelijk treden in de onafhankelijkheid van het Hof. Die suggestie zou je niet eens moeten willen wekken.
Ten aanzien van extra bijdragen. We weten hoe moeilijk het Hof het heeft. We weten dat het feitelijk, als je alle lidstaten bij elkaar optelt, helemaal niet om zo veel extra bijdragen gaat. De Brusselverklaring riep daartoe op. Dus ik zou toch de regering mee willen geven om ervoor te zorgen dat er in de vervolgverklaring opnieuw iets over wordt opgenomen, zodat het Hof voldoende financiële ondersteuning krijgt.
Dan een mensenrechtelijk aspect met betrekking tot migratie. We hebben het gehad over buitenlandbeleid en hoe migratie daar een steeds belangrijkere rol in speelt. Mijn punt hier is vooral: hoe voorkomen we dat de externe dimensie van het Europees migratiebeleid leidt tot mensenrechtenschendingen? De EU-ombudsman heeft al aangegeven: onderzoek vooraf, een soort impactassessment, of het de mensenrechten van vluchtelingen zou kunnen schaden of niet. Het coalitieakkoord spreekt over een monitormechanisme dat zou moeten worden opgericht. Als je dat soort mechanismes hebt, moet je het natuurlijk ook hebben over wanneer je de samenwerking stopt als er duidelijk sprake is van mensenrechtenschendingen. Daar heb ik de minister nog weinig overtuigends over horen zeggen. Misschien kan hij daar toch nog even op ingaan.
Dan de Europese ambities. Het viel mij echt op dat een aantal coalitiefracties hier beduidend ambitieuzer lijken te zijn dan het kabinet. De heer Postema gaf het ook al aan. Er zijn al opmerkingen gemaakt over misschien meer externe slagkracht, meer buitenlandbeleid. De minister heeft gezegd: we gaan het voorstel van Juncker nog bestuderen. Ik hoop dat we daar later een keer meer van terug horen.
Maar wat betreft de EMU en economische en sociale samenwerking zat toch ook wel een kloof te gapen. Wat mij betreft heeft de minister van Financiën het beeld nog niet weg kunnen nemen dat hij vooral met de kleintjes een soort tegenwicht, tegenmacht aan het organiseren was ten opzichte van de grote twee, hoewel hij op zeer diplomatieke wijze probeerde te zeggen dat het eigenlijk een soort toenadering was tot Duitsland. Ik zie het toch nog steeds een beetje anders, dat het vooral was: met de hand op de knip proberen tegenwicht te bieden.
Anderzijds hoor ik te veel dat met de handrem erop wordt gekeken naar mogelijke doorontwikkeling binnen de Europese Unie. Een ESM dat eigenlijk toch vooral intergouvernementeel moet blijven, als je het allemaal bij elkaar optelt, en niet communautair, geen risicodeling, ieder voor zich. Ik kan eigenlijk alleen maar hopen dat de coalitiepartners die ik hier heb gehoord, de aanjaagfunctie blijven houden naar het kabinet om er toch wat meer visionair, wat langetermijn naar te kijken, omdat Europa het verdient. Niet alleen Nederland, maar alle lidstaten en vooral onze bevolking verdienen dat we een stevig beleid kunnen voeren, met buffers, met risicodeling en met voldoende solidariteit daarin ontwikkeld.
Tot slot. We doen het natuurlijk voor die Europese burgers. Ik wil aanhaken bij de laatste woorden van meneer Backer: voor dat sociale beleid zou je eigenlijk dat stevige economische en financiële beleid willen ontwikkelen. Ik zou minister Hoekstra daarom willen oproepen om iets minder sec, puur te kijken naar de begrotingsdiscipline. Geef ruimte. Kijk naar wat landen nodig hebben, zoals investeren in onderwijs en de werkloosheidsproblemen oplossen. Als je daar te weinig aandacht aan besteedt, dan kunnen de balansen misschien uiteindelijk kloppen, maar dan ben je de burgers kwijt en ook de toekomst van de landen.
Dank u wel.
De voorzitter:
Dank u wel, mevrouw Strik. Ik geef het woord aan mevrouw Teunissen.