Verslag van de vergadering van 21 mei 2019 (2018/2019 nr. 30)
Status: gecorrigeerd
Aanvang: 13.47 uur
Mevrouw Strik i (GroenLinks):
Voorzitter. GroenLinks is blij dat we vandaag, op de valreep van de termijn van deze Kamer, een gezamenlijke gedragscode integriteit kunnen vaststellen. Daarmee geven we nadere invulling aan de eed of belofte die we bij de beëdiging hebben afgelegd. Tot nu toe werd die invulling grotendeels overgelaten aan de individuele fracties. Dat leidde niet alleen tot verschillen in normen, maar zorgde er ook voor dat we elkaar niet konden aanspreken op gedrag en keuzes. Dat bleek onbevredigend, omdat handelingen van één fractie of senator die niet worden begrepen of zelfs worden afgekeurd, gevolgen kunnen hebben voor het aanzien van en vertrouwen in de Eerste Kamer als instituut. We hebben dat aan den lijve ondervonden door discussies in de media en onderzoeken door alerte organisaties die ons terecht aanspreken op onze integriteit. Ook GRECO, de integriteitswaakhond van de Raad van Europa, was terecht scherp op het uitblijven van enkele procedurele integriteitswaarborgen. Daar is de Kamer gelukkig niet doof voor gebleven. Ze is overgegaan tot een diepgaande reflectie met als resultaat deze gedragscode, die feitelijk geldt als minimumnorm voor ons allemaal.
Het proces daartoe is snel en effectief verlopen, waarbij geen enkel taboe is geschuwd en waarbij wij onszelf een spiegel hebben voorgehouden. Dat alleen al draagt hopelijk bij aan het vertrouwen in onze Kamer. Het komt nu aan op de praktijk: toepassen en uitleggen van de code, elkaar raadplegen bij twijfel en aanspreken bij kritiek, transparant zijn en zo verantwoording afleggen aan de buitenwereld. Zo zullen de regels en criteria vanzelf gaan leven, nadere invulling krijgen en meebewegen met de maatschappelijke opvattingen.
We zijn blij met de onafhankelijke vertrouwenspersoon. Onze fractie had graag ook wat meer onafhankelijkheid gezien bij de beoordeling van casussen om het wc-eendgehalte te beperken en slagers die hun eigen vlees keuren te voorkomen. Wij hopen dat de Huishoudelijke Commissie gemakkelijk expertise van buitenaf zal betrekken.
Kortom, voorzitter, wij danken de tijdelijke commissie voor haar degelijke werk en wensen de nieuwe Kamer alvast veel baat bij deze gedragscode.
De voorzitter:
Dank u wel, mevrouw Strik. Ik geef het woord aan de heer Schalk.