Plenair Berkhout bij behandeling Wet minimum CO2-prijs elektriciteitsopwekking



Verslag van de vergadering van 8 maart 2022 (2021/2022 nr. 20)

Status: gecorrigeerd

Aanvang: 11.51 uur


Bekijk de video van deze spreekbeurt

De heer Berkhout i (Fractie-Nanninga):

Voorzitter, dank u wel. Vandaag ligt de Wet minimum CO2-prijs elektriciteitsopwekking voor. Mijn fractie is niet tegen het beprijzen van CO2-emissies en voorstander van de mitigatie van CO2-effecten via verhandelbare CO2-emissierechten. Mijn fractie is echter ook voorstander van marktwerking in deze sector en gelooft dat het goed functioneren van markten op gespannen voet staat met onnodige regeldruk en het wetsvoorstel om een minimumprijs voor CO2 te bepalen voor elektriciteitsopwekking lijkt ons hier een uitgesproken voorbeeld van. Er is al een systeem voor de beprijzing van CO2, namelijk het EU Emission Trading System, dat op zichzelf al een redelijk strenge beperking is van deze markt. Dit systeem voorziet voorts ook in begrenzing van uitstoot, omdat de omvang van de uitgifte van verhandelbare CO2-emissierechten periodiek daalt. Dit impliceert dat een daling van de prijs van CO2-emissies voorlopig hoogstwaarschijnlijk niet aan de orde is. Dat maakt dit wetsvoorstel overbodig, temeer omdat de prijs van emissierechten al jaren dik boven het voorgestelde minimum ligt. Het voorstel zorgt derhalve alleen maar voor onnodige regeldruk en wederom een potentiële beperking van de CO2-emissierechtenmarkt.

Ook de Raad van State concludeert: "Omdat een prijsprikkel naar verwachting voorlopig ontbreekt, is niet zonder meer duidelijk dat bedrijven in de elektriciteitssector zullen worden gestimuleerd om hun uitstoot van CO2 te reduceren." Het lijkt erop dat we willen laten zien hoe deugdzaam we zijn, maar op een ietwat merkwaardige wijze. We hadden hier vandaag net zo goed een maximumsnelheid van 50 kilometer per uur voor hardlopers kunnen invoeren. Afgezien daarvan zijn er risico's voor de leveringsgarantie en is Nederland het enige EU-land, voor zover ik heb kunnen nagaan, dat deze heffing wil gaan invoeren. Kan de minister dat bevestigen?

Mocht de prijs dus — hoewel zeer onwaarschijnlijk — uiteindelijk door de ondergrens zakken en lager worden dan de floor of minimumprijs die dit voorstel beoogt, verslechtert dit de concurrentiepositie van Nederlandse bedrijven. Het gelijke speelveld van de interne markt verdwijnt.

Samengenomen lijkt ons dit een overbodig wetsvoorstel, dat voortkomt uit regelzucht. Laat deze markt zijn werk doen om zo tot de beoogde resultaten te komen. Dat is toch ook de bedoeling van de EU Emission Trading System?

Voorts is het voor mijn fractie van het grootste belang om de energiezekerheid van Nederland te vergroten. In verband met dit wetsvoorstel, waarbij de leveringszekerheid in het geding is, overwegen wij dan ook een motie met als doel de energiezekerheid te vergroten, mede in het licht van de huidige situatie in Oost-Europa. Eerst willen wij de minister echter de kans bieden onze zorgen weg te nemen. Is de minister bereid Nederlandse kolencentrales weer voor de volle 100% van de capaciteit te laten produceren door middel van steenkool om onze energiezekerheid te garanderen?

Voorzitter. Afrondend zou ik graag benadrukken dat ik geen verdere vragen heb voor de bewindslieden en het voor de goede verstaander wel duidelijk is wat ons stemgedrag zal zijn.

Dank u wel, voorzitter.

De voorzitter:

Dank u wel, meneer Berkhout. Dan is nu het woord aan mevrouw Prast namens de Partij voor de Dieren.