Verslag van de vergadering van 12 december 2023 (2023/2024 nr. 12)
Status: gecorrigeerd
Aanvang: 16.57 uur
Mevrouw Moonen i (D66):
Dank, voorzitter. Ik wil graag de leden van de regering bedanken voor het beantwoorden van alle vragen van de fractie van D66. Als D66 ben ik ook mede-indiener van een tweetal moties. Eén motie gaat over de 30%-expatregeling en zal straks worden voorgelezen door mevrouw Geerdink van de VVD. D66 is tevens mede-indiener van een motie over een meerjarige wetgevingsagenda, die straks zal worden ingediend en voorgelezen door de heer Martens van de PvdA-GroenLinksfractie.
Voorzitter. We hebben het vandaag en gisteren gehad over koopkracht, over armoede, over de betekenis van banken, over de betekenis van bedrijven, over klimaat, over solidariteit, over het doen van giften en over sociaal handelen. Als ik al die woorden door mijn gedachten laat gaan, kom ik — het is bijna Kerstmis — bij een kerstverhaal, dat ik u graag in het kort wil vertellen. Ik neem u mee naar de heer Raiffeisen. Hij was de oprichter van de Boerenleenbank. Hij is geboren in 1818 en leefde dus in de negentiende eeuw. Hij kwam als een van de eersten op het idee om de armste burgers van zijn gemeente te ondersteunen. Dat deed hij door een bank op te richten, de Raiffeisenbank in Duitsland. Hij was ook burgemeester en ondernemer; dat mocht allemaal nog gecombineerd worden. Aan zijn eerste spaarders beloofde hij dat het spaargeld dat zijn nieuwe bank ontving, ooit zou worden terugbetaald; hij zei niet wanneer, maar het zou ooit goed komen. Solidariteit was het uitgangspunt.
Wat gebeurde er? Gefortuneerde inwoners stalden hun overschot op zijn bank en het werd herverdeeld onder de minder gefortuneerden, onder de armere mensen in de dorpen en steden eromheen, om voor zichzelf en hun huishoudens een beter bestaan op te bouwen en deel te nemen aan het economisch proces in de eigen regio. Hij was ook een voorstander van aandacht hebben voor het milieu en de sociale gevolgen van investeringen en leningen. Uiteindelijk werd iedereen beter van deze werkwijze. Interessant is ook dat het woordje "zelf" veel bij hem voorkwam. Hij vond dat je zelf verantwoordelijk was voor je leven en voor de verbeteringen in je leven. Een tweede woord komt ook veel voor bij Raiffeisen en dat is het woord "sociaal", want het helpt wel als je het samen kunt doen.
Laat dit een bron van inspiratie zijn voor vandaag en ook voor de bouwstenen van een nieuw belastingplan. Zo is het dus ooit begonnen. Hier zitten waardevolle beginselen in, die we, denk ik, levendig moeten houden.
Ik eindig met het bedanken van minister Schouten. Dat had ik al eerder gedaan en dat past heel mooi in dit verhaal. Mede door haar inspanningen zitten we nog steeds op het pad om de armoede te halveren. Ik dank ook minister Jetten, want mede door zijn inspanningen zitten we nog steeds op het pad om de klimaatdoelen te halen. Dat is weer die bron van inspiratie, met aandacht voor milieu en duurzaamheid. Het is heel knap dat we op dat pad zitten. Daar wordt heel hard aan gewerkt en daar heeft de fractie van D66 zeer veel waardering voor. Ik wil eindigen met staatssecretaris Van Rij. Dat is een klasse apart. Ik heb de afgelopen jaren iedere keer ontzettend genoten van uw bekwaamheid. Dat is een heel mooi iets. Dat sluit ook aan bij het verhaal van Raiffeisen; dat was ook een vakman. Vakman of vakvrouw zijn in de politiek is, denk ik, een weldaad voor iedereen.
De voorzitter:
Dank u wel, mevrouw Moonen, voor dit kerstverhaal en de kwalificaties van onze bewindspersonen, die heel bekwaam zijn, heb ik begrepen. Dan geef ik nu het woord aan de heer Holterhues van de ChristenUnie.