T02082

Toezegging Inzet regering voor transparantie tijdens het Nederlands EU-Voorzitterschap (34.139)

Mondeling overleg 3 maart 2015 - De minister van Buitenlandse Zaken zegt de Kamer, naar aanleiding van een opmerking van het lid Strik (GroenLinks) toe, de Kamer te informeren over inzet van de regering op het gebied van transparantie tijdens het Nederlands EU-Voorzitterschap in de eerste helft van 2016.

Algemene Europese Beschouwingen 19 mei 2015 - De minister van Buitenlandse Zaken, zegt de Kamer naar aanleiding van een opmerking van het lid Strik (GroenLinks) toe, de Kamer nader in te lichten op het punt van transparantie van Raadsdocumenten.

Kerngegevens

Nummer T02082
Status voldaan
Datum toezegging 3 maart 2015
Deadline 1 juli 2016
Verantwoordelijke(n) Minister van Buitenlandse Zaken
Kamerleden mr. dr. M.H.A. Strik (GroenLinks)
Commissie commissie voor Europese Zaken (EUZA)
Soort activiteit Plenaire vergadering
Categorie brief/nota
Onderwerpen Access Info Europe
Algemene Europese Beschouwingen
Nederlands EU-voorzitterschap 2016
Openbaarheid van Raadsdocumenten
staat van de Unie
transparantie
Kamerstukken Staat van de Europese Unie 2015 en Voorzitterschapseditie voor het jaar 2016 (34.166)
Nederlands EU-voorzitterschap 2016 (34.139)

Uit de stukken

Verslag van een mondeling overleg 2014-2015, nr. 34 139 B, blz. 11

Mevrouw Strik (GroenLinks):

(...) Een heel concreet puntje is de legitimiteit. Nederland heeft steeds aangegeven dat het transparantie heel belangrijk vindt. Ik moet denken aan het arrest van het Europees Hof over Access Info Europe, waarin het ging over de vraag in hoeverre de Raadsdocumenten openbaar moeten zijn. Daarover is een tijd geleden afgesproken dat er over een jaar zou worden geëvalueerd om te weten te komen in hoeverre de afspraken die de Raad daarover heeft gemaakt naar aanleiding van de uitspraak van het Europees Hof, voldoende zijn. Ik denk dat het heel goed is om daar in de periode van ons voorzitterschap opnieuw naar te kijken. Die evaluatie staat ergens op de agenda. Zodoende kunnen we de transparantie opnieuw op de agenda zetten. Als je burgers wilt meenemen, moet je hun ook de mogelijkheid geven om echt te volgen wat er in Brussel gebeurt.

Verslag van een mondeling overleg 2014-2015, nr. 34 139 B, blz. 11

Mevrouw Strik (GroenLinks):

Heel graag en misschien kunt u ons dan ook informeren over de transparantie, in hoeverre dit tijdens ons voorzitterschap speelt.

Ministers Koenders:

Ja, prima (...).

Handelingen I 2014-2015, nr. 31, item 12 - blz. 8

Minister Koenders:

Daarnaast gaat het over transparantie. Tijdens het voorzitterschap zal Nederland in principe de Europese agenda volgen. Op de agenda staat de deelname van de Raad aan een verplicht transparantieregister. Wij zijn daar een groot voorstander van. In de wijze waarop Nederland de Raad zal voorzitten, kan Nederland ook invulling geven aan transparantie, bijvoorbeeld door het aantal limité-documenten — sorry voor de term — te minimaliseren. Tevens zet de regering zich ervoor in om de transparantie in de Europese besluitvorming te verhogen tijdens de onderhandelingen over een interinstitutioneel akkoord over beter "wetgeven".

Er zijn ook andere mogelijkheden om het hele vraagstuk van de transparantie te zien in Europa. Die hebben wij onlangs in een brief aan de Kamer gemeld. Daarin staat ook hoe je met bepaalde initiatieven veel verder kunt komen.

Mevrouw Strik (GroenLinks):

Ik had daar vragen over gesteld en ik heb natuurlijk de brief gezien die de minister naar de Kamer heeft gestuurd. Het ging mij om een evaluatie van hoe er nu wordt omgegaan met het nieuwe systeem. Daarin zijn dingen in principe openbaar en de lidstaten worden met naam genoemd in de limité-documenten, tenzij dat niet passend wordt geacht. In zijn brief geeft de minister aan dat het wel lastig meten is, want wij hebben geen benchmark en wij weten niet hoe het eerder is gedaan en hoe het nu wordt gedaan. Ik vond dat antwoord een beetje vreemd. Je kunt toch laten onderzoeken in welke situaties de lidstaten niet worden genoemd en of dat inderdaad passend is? Je kunt toch onderzoeken hoe men omgaat met het criterium dat het passend moet zijn? Het lijkt mij heel belangrijk om dat nu snel te onderzoeken. De Raad moet er snel een uitspraak over doen of dit een goede manier is en of het geen misbruik in de hand werkt dat dingen nogal snel passend of niet-passend worden geacht. Anders ondergraaf je het principe van transparantie en ook de uitspraak en het arrest van het Hof in dezen.

Minister Koenders:

Ik begrijp uw punt en denk dat dat terecht een punt van zorg is. Ik merk wel dat het heel ingewikkeld is om op dit punt coalities te sluiten. Wij lopen hierin in Nederland voorop. Wij zijn heel erg voor transparantie, terecht, vanuit democratisch oogpunt en vanuit een oogpunt van controle. Dat wordt in heel weinig landen zo gezien en dat maakt het niet eenvoudiger. Ik wil u wel toezeggen dat ik daar opnieuw naar zal laten kijken en dat ik de Kamer daarover zal inlichten, omdat ik het zelf ook helder wil hebben. Ik zeg daar echter bij, niet om de verwachting te temperen, dat ik wel merk dat het steeds een enorme strijd is om dat te doen. Lidstaten kijken verschillend aan tegen wat transparantie dient te zijn. Moet het transparantie zijn van het resultaat? Is het transparantie van de input? Wij willen graag transparantie van het hele proces, maar voor een heleboel lidstaten wordt dat een soort transparantie over alles, wat in hun ogen de democratische legitimatie juist verkleint. Het gaat immers om het resultaat en dat wordt gecontroleerd, vooraf of achteraf. Daarin heeft Nederland een andere traditie, die overigens best bekritiseerbaar is, maar de Nederlandse regering zet zich in voor datgene waar ook mevrouw Strik voor staat. Ik wil daar met plezier nader naar kijken.


Brondocumenten

Historie