Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.

document Europese Commissie

COM(2007)608, d.d. 18 oktober 2007

commissies Eerste Kamer

beleidsterrein

verwant dossier

Onderhavig voorstel maakt deel uit van de lijst van 24 voorstellen, die door de Tijdelijke Commissie Subsidiariteitstoets aan een toetsing worden onderworpen. Op 13 november 2007 heeft de TCS het initiatief, voorzien van een doorverwijzing, onder de aandacht gebracht van de vakcommissie EK en TK ter eigenstandige behandeling.

Oproep

Het parlement, i.c. de Tijdelijke Commissie Subsidiariteitstoets (TCS), nodigt iedereen uit commentaar te leveren op nieuwe Europese voorstellen. Kan het beter in Nederland geregeld worden? Willen we wel een Europese aanpak, maar gaat het voorstel te ver voor Nederland? Wat zijn de consequenties? Indien u binnen zes weken na publicatie van het voorstel door de Europese Commissie uw oordeel kenbaar maakt, dan kan uw reactie worden betrokken bij het advies van de TCS aan beide Kamers. Gebruik daarvoor de reactieknop in het linker menu (een bestandje kunt u mailen naar europapoort@eerstekamer.nl).

Ook in een later stadium kan een meer inhoudelijke reactie ter kennisname van de vakcommissies worden gebracht en worden meegenomen in de dialoog tussen regering en parlement over het verloop van de onderhandelingen in Brussel. Uw reactie kan - tenzij men aangeeft daar bezwaar tegen te hebben - als 'commentaar derden' in de relevante dossiers worden geplaatst.

De commissie voor Verkeer en Waterstaat (V&W) heeft de onderhavige mededeling op 27 november 2007 besproken en besloten het dossier in een volgende commissievergadering opnieuw te agenderen met een notitie van de staf inzake de (implementatie van de) bestaande en aanvullende regelgeving.

Na bespreking van de ambtelijke notitie heeft de commissie V&W op 4 december 2007 besloten de vragen van de commissie met betrekking tot onderhavige mededeling in een brief aan de minister voor te leggen.

Op 15 januari 2008 is besloten de bespreking van het antwoord van de minister d.d. 27 december 2007 aan te houden tot 29 januari 2008 , wanneer gesproken zal worden over mogelijke thema's voor het debat in het kader van de begroting.

De commissie heeft op 29 januari 2008 het voorstel om te zijner tijd separaat overleg te voeren met de minister over een aantal Europese voorstellen in overweging genomen. Hierbij zal dan de brief van de minister van Verkeer en Waterstaat d.d. 27 december 2007 worden betrokken.

Op 5 december 2007 heeft de staf van de commissie Europese Zaken van de Tweede Kamer een stafadvies opgesteld ten behoeve van de behandeling van onderhavige mededeling.

De commissie Verkeer en Waterstaat heeft de onderhavige mededeling besproken tijdens een algemeen overleg op 24 april 2008.

De minister van Verkeer en Waterstaat stuurde op 9 september 2008 een brief met voortgangsinformatie over de spoorcorridors voor het railgoederenvervoer.

De Nederlandse regering beoordeelt in fiche één de in de mededeling aangekondigde voorstellen in eerste instantie als positief, zowel voor wat betreft de subsidiariteit als voor de proportionaliteit. Een en ander sluit goed aan bij de Nederlandse beleidsvoornemens om de barrières op de railgoederenmarkt zoveel mogelijk Europees te slechten en de corridors te versterken. Goede verbindingen naar het achterland zijn voor Nederland immers belangrijk.

De concrete maatregelen, die in 2008 worden verwacht bij de herziening van het eerste spoorwegpakket, zullen te zijner tijd op hun merites worden beoordeeld.

Achtergrond

Het goederenvervoer is de afgelopen 10 jaar zichtbaar gegroeid. Het goederenvervoer per spoor is echter niet meegegroeid: het is zelfs gedaald, met uitzondering van het containervervoer en het vervoer over lange afstanden, en staat sinds 2005 op een marktaandeel van 10%, het laagste niveau sinds 1945. Het goederenvervoer per spoor kampt met een aantal problemen: betrouwbaarheid, beschikbare capaciteit, informatiebeheer, gemiddelde snelheid en flexibiliteit. Niettemin zijn er, volgens de Commissie, volop kansen: door de concurrentie is in sommige lidstaten een nieuwe dynamiek ontstaan, de handel groeit, er is sprake van congestie in het wegverkeer, en ook de stijgende olieprijzen en het groeiend milieubewustzijn bieden mogelijkheden.

Doelstellingen

Het doel van deze mededeling is de oprichting te stimuleren van een Europees spoorwegnet dat een betere kwaliteit van dienstverlening voor het goederenvervoer mogelijk maakt, met name wat betreft reistijd, betrouwbaarheid en capaciteit. De Commissie zal reeds ontplooide acties verder begeleiden en de verspreiding ervan aanmoedigen. Met onderhavige mededeling heeft zij ervoor gekozen om een specifiek programma op te starten dat moet leiden tot een Europees spoorwegnetwerk met voorrang voor goederenverkeer.

De voorgestelde acties

De totstandbrenging van een corridor met voorrang voor goederenverkeer

• - 

  De Commissie zal een juridische definitie voorstellen van een structuur voor een goederencorridor, waarin met name de belangrijkste regels voor dit type corridors zijn gepreciseerd.
• - 

  Zij zal de lidstaten en de infrastructuurbeheerders aanmoedigen om transnationale corridors voor goederenverkeer uit te bouwen. Tegen 2012 moet elke lidstaat aan minstens één corridor deelnemen.
• - 

  De Commissie zal nagaan welke financieringsbronnen in het kader van de bestaande programma's beschikbaar zijn voor de activiteiten van de corridorstructuren.

Kwaliteit van de dienstverlening langs een corridor

• - 

  De Commissie zal, nadat zij een effectbeoordeling heeft uitgevoerd, regelgeving voorstellen met betrekking tot de publicatie van kwaliteitsindicatoren.
• - 

  Zij moedigt alle maatregelen aan die tot doel hebben de informatie over de kwaliteit van de dienstverlening in het goederenvervoer per spoor transparanter te maken.
• - 

  Zij zal vóór 2008 een verslag publiceren over de maatregelen die de spoorwegexploitanten hebben genomen om de kwaliteit van de dienstverlening in het goederenvervoer per spoor te verbeteren.

Capaciteit van de infrastructuur van een corridor

De Commissie constateert dat de infrastructuur moet worden verbeterd, met name wat betreft de lengte, het profiel, de belasting per as en de maximumsnelheid van de treinen.

• - 

  De Commissie zal de corridorstructuren vragen om een investeringsprogramma op te stellen dat tot doel heeft de knelpunten weg te werken en de infrastructuurcapaciteit te harmoniseren en te verbeteren, met name wat de lengte en het profiel van de treinen betreft.
• - 

  Zij zal nagaan of het wenselijk is de technische kenmerken waaraan de corridors voor goederenverkeer moeten voldoen, op te nemen in het communautaire regelgevingskader.
• - 

  Zij zal nagaan welke financieringsbronnen in het kader van de bestaande programma's beschikbaar zijn voor deze investeringen.

Toewijzing van rijpaden: betere coördinatie en voorrang voor internationaal goederenverkeer

De toewijzing van rijpaden wordt gedaan door elke infrastructuurbeheerder, volgens de regels van de lidstaat. De Commissie stelt dat het nuttig is de regels voor de toewijzing van rijpaden op elke corridor te harmoniseren. Daarnaast dient gebruik te worden gemaakt van efficiënte en betrouwbare rijpaden. Het is mogelijk om de verdeling van de capaciteit door alle beheerders van een corridor samen te laten plannen, daardoor kan door internationale coördinatie een optimaal beheer van de capaciteit worden bereikt. Het zou eveneens mogelijk zijn om anderen dan spoorwegexploitanten de mogelijkheid te geven om rijpaden aan te vragen op het spoorwegnet voor goederenverkeer. Om de coördinatie tussen infrastructuurbeheerders te stimuleren en het beheer van het internationale verkeer te verbeteren, moeten deze echter worden gepreciseerd en zelfs versterkt.

• - 

  De Commissie zal aanvullende wetgevende bepalingen voorstellen met betrekking tot de internationale toewijzing van rijpaden en de voorrang die moet worden verleend aan het internationale goederenverkeer.
• - 

  Zij zal voorstellen om gemachtigde kandidaten toestemming te geven rijpaden aan te vragen op het volledige spoorwegnet voor goederenverkeer.
• - 

  Zij zal de infrastructuurbeheerders aanmoedigen efficiëntere rijpaden voor te stellen en de reeds aangevatte werkzaamheden in het kader van RailNetEurope te verdiepen.
• - 

  Zij zal de bevoegdheden van de regelgevende instanties voor het internationale spoorwegverkeer expliciet vastleggen en hen aanmoedigen om intensiever samen te werken.

Voorrangsregels in geval van verstoring van het verkeer

• - 

  De Commissie zal een versterking voorstellen van de bestaande Europese wetgevende maatregelen met betrekking tot de voorrang voor het internationale goederenverkeer in geval van verstoring van het net.
• - 

  Zij zal de betrokken corridorstructuren en de infrastructuurbeheerders vragen hun voorrangsregels te harmoniseren voor de volledige infrastructuur waarvoor zij bevoegd zijn.

Aanverwante spoorwegdiensten (met name terminals en rangeerstations)

• - 

  De Commissie zal de corridorstructuren en de infrastructuurbeheerders aanmoedigen om, samen met de betrokken actoren, een efficiënt en aangepast netwerk van terminals en rangeerstations uit te bouwen.
• - 

  Zij zal nagaan welke mogelijke financieringsbronnen in het kader van de bestaande programma's beschikbaar zijn voor de ontwikkeling van dit type infrastructuur.
• - 

  Zij zal ook nagaan of het mogelijk is de bestaande Europese regelgeving aan te vullen, teneinde de toegang tot de aanverwante spoorwegdiensten transparanter en gemakkelijker te maken. De Commissie is van mening dat bijzondere aandacht besteed moet worden aan de toegang tot de spoorweginfrastructuur in havens en aan het beheer van die infrastructuur.

Follow-up van de voorgestelde maatregelen

Een strategische groep zal de corridors identificeren en de kenmerken vastleggen om te preciseren welke wetgevende en operationele maatregelen genomen moeten worden en om de bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de corridorstructuren vast te stellen.

Dit zal in de eerste helft van 2008 voltooid worden. De Commissie constateert dat het grotendeels aan de lidstaten en betrokken partijen is, om de nodige maatregelen te treffen.

De Transportraad nam op 7 april 2008 enkele conclusies aan t.a.v. onderhavige mededeling.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.