Behandelfase Eerste Kamer: implementatietraject gestart.

Nationaal

De commissie voor Financiën heeft het voorstel op 12 april 2011 voor kennisgeving aangenomen.

Europees

De Raad heeft met een gekwalificeerde meerderheid het onderhavige voorstel aangenomen op 28 januari 2014. 

document Europese Commissie

COM(2011)142, d.d. 31 maart 2011

rechtsgrondslag

Artikel 114 van het Verdrag betreffende de werking van de EU

commissie Eerste Kamer

beleidsterrein

Richtlijn 2014/17/EU werd op 4 februari 2014 ondertekend door de Raad en het Europees Parlement en gepubliceerd in Pb EU L60 van 28 februari 2014. Deze dient voor 21 maart 2016 geïmplementeerd te zijn. 

De richtlijn bevat regels voor het aanbieden van en bemiddelen in hypothecair krediet en beoogt een beter functionerende interne markt voor hypotheken tot stand te brengen. De richtlijn wordt geïmplementeerd in de Wet op het financieel toezicht en de daarbij behorende lagere regelgeving en in het Burgerlijk Wetboek. Het implementatiewetsvoorstel en implementatiebesluit worden nu gereed gemaakt voor publicatie in het Staatsblad. Naar verwachting zal de implementatiewetgeving op 15 juli in werking treden. Reden van de vertraagde implementatie is onder meer de samenloop met andere omvangrijke(re) implementatietrajecten die veel capaciteit vergen c.q. hebben gevergd.

De richtlijn is inmiddels geïmplementeerd. 

Bron: Kwartaaloverzicht omzetting EG-Richtlijnen, stand per 1 oktober 2016.

De commissie voor Financiën heeft het voorstel voor een richtlijn besproken tijdens de vergadering op 12 april 2011 en dit voor kennisgeving aangenomen.

De Nederlandse regering geeft in het BNC-fiche onder andere een positief subsidiariteits- en proportionaliteitsoordeel. Een Europees paspoort voor kredietbemiddelaars en het wegnemen van belemmeringen voor het grensoverschrijdend kunnen aanbieden van hypothecair kredieten, kunnen alleen effectief worden bewerkstelligd als ook in de gehele EU adequate, eenvormige regels gelden ten aanzien van de kwaliteit van dienstverlening.

Het proportionaliteitsoordeel is eveneens positief. Bij een aantal bepalingen in de richtlijn (bijvoorbeeld gestandaardiseerde informatie) wordt gekozen voor maximumharmonisatie, terwijl op andere aspecten (bijvoorbeeld de kredietwaardigheidstoets) minimumharmonisatie wordt toegepast, afhankelijk van de vraag in hoeverre harmonisatie noodzakelijk is voor realisering van de interne markt. Maximumharmonisatie is bij informatiebepalingen van belang om voor de consument de vergelijkbaarheid van kredietaanbiedingen (uit de gehele EU) te kunnen vergroten. Dergelijke overwegingen spelen niet bij de overige bepalingen en het is daarom begrijpelijk dat voor die onderwerpen niet voor maximumharmonisatie is gekozen, maar voor een meer open norm.

Het voorstel is ambitieus in het niveau van consumentenbescherming, maar dit is in lijn met de doelstelling van de richtlijn. Wel vraagt het kabinet aandacht voor enkele maatregelen die naar de mening van het kabinet leiden tot onnodige lasten voor het bedrijfsleven (zie Nederlandse positie hieronder).

Het kabinet heeft twijfels over de gedelegeerde bevoegdheid die de Commissie zich bij diverse onderwerpen (bijvoorbeeld waar het vakbekwaamheid/kredietregistratie betreft) aanmeet. Tegen een aantal nadere bevoegdheden zal het kabinet bezwaar maken, mede omdat op voorhand niet kan worden voorzien hoe de Commissie die bevoegdheden zal gebruiken en of dit het beginsel van subsidiariteit c.q. proportionaliteit in de praktijk kan doorkruisen.

Het kabinet zal alleen met deze richtlijn instemmen als aan het niveau van consumentenbescherming in Nederland niet wordt afgedaan. Waar mogelijk en wenselijk zal het kabinet erop inzetten dat er ruimte voor lidstaten blijft om zelf adequaat invulling te geven aan de onderwerpen die door de richtlijn worden bestreken.

Het voorstel van de Europese Commissie betreft een richtlijn voor de harmonisatie van de interne markt voor hypothecair krediet. De richtlijn maakt een onderscheid tussen kredietverstrekkers en kredietbemiddelaars. Kredietbemiddelaars bemiddelen tussen de consument en kredietverstrekkers.

De richtlijn bevat de volgende elementen:

• - 

  Kredietverstrekkers en -bemiddelaars moeten worden geregistreerd en aan minimum bekwaamheidsvereisten voldoen. Zij moeten de kredietwaardigheid van hun consumenten onderzoeken. Niet-kredietwaardige consumenten mogen geen hypotheek krijgen;
• - 

  Reclame- en marketingcommunicatie betreffende kredietovereenkomsten moet eerlijk, duidelijk en niet misleidend zijn;
• - 

  Kredietverstrekkers en -bemiddelaars worden verplicht om de consumenten vóór het afsluiten van de overeenkomst uitgebreid te informeren over de risico's middels een zogenaamd European Standardised Information Sheet (hierna ESIS). Ieder aanbod tot het afsluiten van een hypotheek moet worden vergezeld van een ESIS. Daarin staat duidelijke informatie over onder andere de mogelijke gevaren die de consument loopt als hij de hypotheek niet kan aflossen;
• - 

  De richtlijn zorgt voor een vergunningensysteem voor kredietbemiddelaars. Indien een kredietbemiddelaar een dergelijke vergunning in één lidstaat heeft ontvangen, kan hij zich in de gehele EU vestigen. Dit systeem geldt niet voor kredietverstrekkers omdat de Europese Commissie dat vooralsnog onhaalbaar acht.

Het doel van de richtlijn is volgens de Europese Commissie tweeledig. Ten eerste brengt de richtlijn een efficiënte en concurrerende eengemaakte markt tot stand met hoge mate van bescherming voor de consument. Ten tweede wordt de financiële stabiliteit bevorderd door ervoor te zorgen dat de markten voor hypothecair krediet op een verantwoordelijke manier werken.

De Raad heeft met een gekwalificeerde meerderheid het onderhavige voorstel aangenomen op 28 januari 2014. 

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.