Verslag van de plenaire vergadering van dinsdag 17 december 2024

Voorzitter: Bruijn

Tegenwoordig zijn 72 leden, te weten:

Van Aelst-den Uijl, Aerdts, Van Apeldoorn, Bakker-Klein, Van Ballekom, Baumgarten, Belhirch, Bezaan, Van Bijsterveld, Bovens, Bruijn, Croll, Crone, Dittrich, Doornhof, Fiers, Van Gasteren, Geerdink, Goossen, Van der Goot, Griffioen, Van Gurp, Hartog, Van Hattem, Heijnen, Holterhues, Huizinga-Heringa, Janssen, Janssen-van Helvoort, Jaspers, Kaljouw, Karimi, Kemperman, Ton van Kesteren, Kluit, Van Knapen, Koffeman, Kroon, Lagas, Van Langen-Visbeek, Lievense, Marquart Scholtz, Martens, Van Meenen, Meijer, Moonen, Nanninga, Nicolaï, Oplaat, Panman, Perin-Gopie, Petersen, Prins, Ramsodit, Recourt, Rietkerk, Van Rooijen, Roovers, Rosenmöller, Van de Sanden, Schalk, Schippers, Van Strien, Talsma, Thijssen, Van Toorenburg, Veldhoen, Visseren-Hamakers, Vogels, Vos, De Vries en Van Wijk,

en de heer Van Oostenbruggen, staatssecretaris Fiscaliteit en Belastingdienst.

De voorzitter:

Ik open de vergadering van de Eerste Kamer der Staten-Generaal van dinsdag 17 december 2024. Ik heet de leden, de medewerkers, de aanwezigen op de publieke tribune en iedereen die deze vergadering via de livestream volgt van harte welkom.

De voorzitter:

Ingekomen zijn berichten van verhindering van de leden:

Dessing, wegens verblijf in het buitenland;

Klip-Martin, wegens privéomstandigheden.

Deze berichten worden voor kennisgeving aangenomen.

De voorzitter:

Het was afgelopen zondag, 15 december, precies 70 jaar geleden dat in de Ridderzaal het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden werd ondertekend door Koningin Juliana.

Sinds 1954 zijn de wereld en ook het Koninkrijk veranderd. Zo is Suriname in 1975 onafhankelijk geworden en uit het Koninkrijksverband getreden. In 1986 kreeg Aruba een "status aparte", die vervolgens in 2010 werd beëindigd door de ontmanteling van de Nederlandse Antillen. Sindsdien bestaat het Koninkrijk naast Nederland uit de landen Aruba, Curaçao en Sint-Maarten, en de eilanden Bonaire, Sint-Eustatius en Saba, die samen Caribisch Nederland vormen.

Het Statuut is, met enkele wijzigingen, al die tijd het rotsvaste fundament gebleken voor de onderlinge relaties tussen de landen in het Koninkrijk en van de wederzijdse hulp en bijstand die zij elkaar boden en ook zullen blijven bieden. Volgens oud-Eerste Kamerlid Ernst Hirsch Ballin is het Statuut levend en krachtig. Levend omdat het steeds met zijn tijd mee verandert. Krachtig omdat de tekst die veranderingen aankan, omdat de opstellers "woorden hebben gezocht om gedeelde waarden tot uitdrukking te brengen".

Ik spreek daarom vandaag de wens uit dat die gedeelde waarden de basis blijven van de samenwerking tussen onze vier landen. Dat vergt van ons als Eerste Kamerleden dat wij, samen met onze collega's in de Staten van Aruba, Curaçao en Sint-Maarten, en in de Tweede Kamer, ons blijven inzetten voor versterking van deze historisch gegroeide en in het Statuut verankerde Koninkrijksband.

Aan de orde is .

De voorzitter:

Wij hebben de goede gewoonte om de oud-leden die ons zijn ontvallen hier te herdenken. Vandaag gedenken wij Jan Hendrikx, die op 29 november jongstleden op 83-jarige leeftijd overleed. Hij was voor het CDA vier jaar lid van de Eerste Kamer, van 12 juni 2007 tot 7 juni 2011. Ik heet ook zijn familie welkom bij deze herdenking.

Ik verzoek alle aanwezigen, voor zover mogelijk, te gaan staan.

Jan Andreas Marie Hendrikx werd op 27 mei 1941 geboren in Brunssum, de gemeente waar hij later ook zijn eerste baan had als ambtenaar ter secretarie. Tegelijk deed hij in Geleen de opleiding Gemeenteadministratie en vervolgens de studie Nederlands recht aan de Katholieke Universiteit Nijmegen. Als oprichter en bestuurslid van de afdeling Brunssum van de KVP-jongeren was hij al vanaf 1960 politiek actief. Halverwege zijn studie verruilde Hendrikx de secretarie van de gemeente Brunssum voor die van de gemeente Nijmegen. Later werd hij daar chef van het Bureau Algemene en Juridische Zaken en Kabinet.

In 1972 — hij was inmiddels 31 jaar oud — besloot hij de overstap te maken van ambtenaar naar bestuurder. Jan Hendrikx werd burgemeester van Herwen en Aerdt. Hij was toen ook al twee jaar lid van Provinciale Staten van Gelderland namens de KVP. Na twee jaar werd hij lid van Gedeputeerde Staten van Gelderland, verantwoordelijk voor het toezicht op de gemeenten en de bestuurlijke organisatie, om vervolgens in 1981 weer terug te keren in het burgemeestersambt, dit keer van Wijchen.

In 1985 koos hij opnieuw voor een functie als ambtenaar. Hij werd directeur-generaal Openbaar Bestuur op het ministerie van Binnenlandse Zaken. Maar na drie jaar kroop het bestuurlijke bloed toch waar het niet gaan kon: Jan Hendrikx werd commissaris van de Koningin in Overijssel. Dat zou hij uiteindelijk veertien jaar blijven.

Toen hij in 2007 lid werd van de Eerste Kamer, hield hij zich namens de CDA-fractie bezig met Binnenlandse Zaken en Verkeer en Waterstaat. Zijn maidenspeech hield hij over de Wet markttoezicht registerloodsen. Tijdens het debat diende hij een motie in die de Kamer vervolgens met algemene stemmen aannam en die de regering ook nog eens uitvoerde. Dat is pas effectief politiek bedrijven!

Een grote wet die hij behandelde, was de nieuwe Wet op de Raad van State. Hendrikx ontlokte aan de minister van Justitie de toezegging dat de regering het aantal dubbelbenoemingen in zowel de Afdeling advisering als de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State zo beperkt mogelijk zou houden. En ook hier bereikte hij resultaat: sinds de invoering van de wet in 2010 is de dubbelbenoeming geen enkele keer meer voorgekomen.

Jan Hendrikx had naast zijn politieke en bestuurlijke carrière ook een rijke maatschappelijke betrokkenheid. Hij was onder andere voorzitter van de Raad voor Verkeer en Waterstaat, voorzitter van de Vereniging van Waterbedrijven in Nederland en voorzitter van de Internationale Maascommissie.

Bij zijn afscheid van de Eerste Kamer in 2011 noemde toenmalig Kamervoorzitter Van der Linden hem "een bestuurlijk icoon die als geen ander de kamers in het huis van Thorbecke kent".

Collega Theo Rietkerk herinnert hem bovendien als een beminnelijk en wijs man die met iedereen goed overweg kon, in het bijzonder bij de formatie van het college van Gedeputeerde Staten in Overijssel in 2007 en 2011.

Tot op hoge leeftijd bleef hij betrokken bij de politiek. In februari van dit jaar beschreef hij op de opiniepagina van Trouw hoe het nieuwe kabinet bij de constitutionele les gehouden kan worden.

Jan Hendrikx stond bekend als een bekwaam bestuurder, intermediair en bruggenbouwer. Hij was op veel terreinen een stille kracht, die achter de schermen standpunten bij elkaar bracht en velen van wijze adviezen diende. Moge ons respect voor zijn persoon en zijn verdiensten voor de samenleving en de Nederlandse parlementaire democratie tot steun zijn voor zijn familie en vrienden.

Ik verzoek eenieder om een moment stilte in acht te nemen.

(De aanwezigen nemen enkele ogenblikken stilte in acht.)

De voorzitter:

Dank u wel. Na afloop van de stemmingen zullen wij de condoleances overbrengen aan de familie in de Hall.

De voorzitter:

De ingekomen stukken staan op een lijst die in de zaal ter inzage ligt. Op die lijst heb ik voorstellen gedaan over de wijze van behandeling. Als aan het einde van de vergadering daartegen geen bezwaren zijn ingekomen, neem ik aan dat de Kamer zich met de voorstellen heeft verenigd.

Thans zijn aan de orde de stemmingen. Ik heet de staatssecretaris Fiscaliteit en Belastingdienst, die namens de regering bij de stemmingen aanwezig is, van harte welkom.

Hebben voldoende leden de presentielijst getekend? Dat is het geval.

Ik heb begrepen dat de volgende moties worden aangehouden en van de stemmingslijst worden afgevoerd.

Het betreft de volgende twee moties van het lid Van Rooijen: de motie-Van Rooijen c.s. over het instellen van een onafhankelijke adviescommissie (36602, letter K) en de motie-Van Rooijen c.s. over separate wetsvoorstellen in het Belastingplan (36600, letter K). Ik kijk even naar de heer Van Rooijen en ik zie hem instemmend knikken.

Verder betreft het twee moties van het lid mevrouw Visseren-Hamakers: de motie-Visseren-Hamakers c.s. over een uitzondering van verbruiksbelasting voor plantaardige alternatieven (36602, letter Q) en de motie-Visseren-Hamakers c.s. over het niet laten groeien van de kloof tussen huur- en koopsector (36611, G). Ik zie mevrouw Visseren instemmend knikken.

Op verzoek van de heer Van Rooijen stel ik voor zijn motie (36600, letter K) aan te houden. Op verzoek van de heer Van Rooijen stel ik voor zijn motie (36602, letter K) aan te houden. Op verzoek van mevrouw Visseren-Hamakers stel ik voor haar motie (36602, letter Q) aan te houden. Op verzoek van mevrouw Visseren-Hamakers stel ik voor haar motie (36611, letter G) aan te houden.

Daartoe wordt besloten.

De voorzitter:

Dit betekent dat er op een nader te bepalen moment over deze vier moties gestemd wordt. De moties zijn hiermee van de stemmingslijst afgevoerd.

Dan wenst de heer Crone het woord over twee van zijn moties.

De heer Crone i (GroenLinks-PvdA):

Dank u, voorzitter. Ik wil graag de motie met letter E (36611), over kosten en baten van de saldering aanhouden, gelet op het feit dat daar nog veel discussie over zal moeten plaatsvinden. Dat geldt ook voor de motie met letter F (36611), over de huurders.

De voorzitter:

Dank u wel, meneer Crone.

Op verzoek van de heer Crone stel ik voor zijn moties (36611, letters E en F) aan te houden.

Daartoe wordt besloten.

Stemming Belastingplan 2025

Aan de orde is de stemming in verband met het wetsvoorstel Wijziging van enkele belastingwetten en enige andere wetten (Belastingplan 2025) (36602).

(Zie vergadering van 10 december 2024.)

De voorzitter:

Dan stemmen wij allereerst over het wetsvoorstel 36602, het Belastingplan 2025. Er is om een hoofdelijke stemming gevraagd. Wenst een van de leden een stemverklaring af te leggen? Gaat uw gang, meneer Martens namens GroenLinks-Partij van de Arbeid.

De heer Martens i (GroenLinks-PvdA):

Dank u, voorzitter. Het is voor ons zeer ongebruikelijk om tegen een belastingplan te stemmen. De gevolgen van een verwerping zijn namelijk groot. Hier ligt echter een wetsvoorstel waarvan het de bedoeling is om het voor een belangrijk deel niet uit te voeren. Gaat de btw omhoog, ja of nee? Wie betaalt het alternatief? Deze onduidelijkheid blijft verrassingen produceren, zoals vrijdag. Volgens mijn fractie is dat geen goede zaak als het gaat om wetgevingskwaliteit. Wat verder de doorslag geeft, is dat de lasten ieder jaar van de kabinetsperiode omhooggaan, de scheve lastendruk tussen werkende mensen en winst en vermogen niet gerepareerd wordt, en de bestaanszekerheid aan de onderkant een groot probleem blijft. Wij stemmen daarom tegen.

De voorzitter:

Dank u wel, meneer Martens. Wenst een van de andere leden een stemverklaring af te leggen? Dat is het geval. De heer Van Apeldoorn namens de SP.

De heer Van Apeldoorn i (SP):

Voorzitter, staat u mij toe ook een stemverklaring af te leggen over de overige wetsvoorstellen uit het pakket? Ja. Het Belastingplan 2025 bevat vooral cadeaus voor het kapitaal en stelt de winstzekerheid van bedrijven boven de bestaanszekerheid van mensen. Bovendien zit die hele slechte btw-verhoging er gewoon nog steeds in. Mijn fractie is niet gerust op een goede afloop. Daarom stemmen wij tegen het Belastingplan. Dit geldt ook voor de Overige fiscale maatregelen 2025 (36603) en de Fiscale verzamelwet 2025 (36605).

Wij stemmen ook tegen de Wet aanpassing fiscale bedrijfsopvolgingsfaciliteiten 2025 (36610). Mijn fractie vindt de BOR een ineffectief instrument dat niet nodig is waarvoor het bedoeld is en dat vooral belastingontwijking faciliteert. De minimale versobering die er nu op één punt in zit, kan mijn fractie er niet toe verleiden om voor dit wetsvoorstel te stemmen.

Wij stemmen ook tegen de vereenvoudiging van de huurtoeslag (36311). Die zorgt ervoor dat grote groepen huurders er wel €20 tot €40 op achteruitgaan.

Wij stemmen voor intensivering van het kindgebonden budget, omdat het een effectieve maatregel is ter bestrijding van de kinderarmoede. Wij betreuren wel ten zeerste dat deze verhoging niet zal leiden tot het dalen van de kinderarmoede, maar de kinderarmoede slechts zal handhaven op het huidige niveau. Daarom zien we dit slechts als een eerste stap en rekenen wij op nieuwe stappen van dit kabinet richting de Voorjaarsnota om kinderarmoede alsnog in deze kabinetsperiode flink omlaag te brengen, conform de door mijn fractie ingediende en hier met een ruime meerderheid aangenomen motie.

Wij zullen ook nog voor de overige twee wetsvoorstellen uit het Pakket Belastingplan 2025 stemmen.

Dank u, voorzitter.

De voorzitter:

Dank u wel, meneer Van Apeldoorn. Dan de heer Van Rooijen namens 50PLUS.

De heer Van Rooijen i (50PLUS):

Voorzitter. De staatssecretaris wees er vorige week op dat ik 50 jaar geleden als staatssecretaris het Belastingplan 1975 verdedigde. Vandaag moet ik als volksvertegenwoordiger — dat is een andere pet — een oordeel vellen over het Belastingplan 2025. Daar zit 50 jaar tussen. Bij de Algemene Politieke Beschouwingen heb ik in het debat met de minister-president aangekondigd tegen het Belastingplan 2025 te zullen stemmen in verband met het verpakken van twee grote btw-voorstellen in dat Belastingplan. Dat is in strijd met de motie-Hoekstra, en later ook met de aangenomen moties van Van Rooijen en Sent. Die aankondiging betekende overigens dat een potentiële meerderheid van 38 zetels voor het Belastingplan toen als sneeuw voor de zon was verdwenen. Dat is toen weinigen opgevallen, maar mij wel.

Voorzitter. Dit is het twaalfde belastingplan dat ik als volksvertegenwoordiger beoordeel. Elfmaal heb ik een belastingplan goedgekeurd. Bij dit Belastingplan is iets heel bijzonders aan de hand. De meerderheid van de Eerste Kamer stemt voor dit Belastingplan, ook al is zij tegen ten minste een van de twee btw-verhogingen. Dit is hier niet eerder vertoond. Mijn fractie doet hier niet aan mee, en nou komt ie. Voor mijn fractie weegt de motie-Hoekstra uit 2015, destijds unaniem hier aangenomen, heel zwaar. De staatsrechtelijke traditie waar de motie-Hoekstra zich op beriep, is feitelijk al geen traditie meer, want die wordt al negen jaar niet uitgevoerd. Alleen al om deze reden zal ik principieel tegen het Belastingplan stemmen, hoe ingrijpend de gevolgen inderdaad ook zijn.

Tot slot dit stuk, de Miljoennota '75 …

De voorzitter:

Nee, nee, nee. U mag niks tonen. Nee. Ingevolge het Reglement van Orde wordt u vriendelijk verzocht geen zaken te tonen dan na toestemming, omdat de mensen thuis namelijk niet kunnen zien wat u daar toont.

Wenst een van de andere leden nog een stemverklaring af te leggen? Dat is niet het geval.

Er is om hoofdelijke stemming gevraagd. Ik verzoek te leden zo dadelijk duidelijk hun stem met het woord "voor" dan wel "tegen" uit te brengen, zonder enige bijvoeging.

In stemming komt het wetsvoorstel.

Vóór stemmen de leden: Bovens, Bruijn, Croll, Dittrich, Doornhof, Van Gasteren, Geerdink, Goossen, Van der Goot, Griffioen, Van Hattem, Heijnen, Holterhues, Huizinga-Heringa, Jaspers, Kaljouw, Kemperman, Ton van Kesteren, Van Knapen, Kroon, Lagas, Van Langen-Visbeek, Lievense, Marquart Scholtz, Van Meenen, Meijer, Moonen, Nanninga, Oplaat, Panman, Petersen, Prins, Rietkerk, Van de Sanden, Schalk, Schippers, Van Strien, Talsma, Van Toorenburg, Vogels, De Vries, Van Wijk, Aerdts, Bakker-Klein, Van Ballekom, Baumgarten, Belhirch, Bezaan en Van Bijsterveld.

Tegen stemmen de leden: Crone, Fiers, Van Gurp, Hartog, Janssen, Janssen-van Helvoort, Karimi, Kluit, Koffeman, Martens, Nicolaï, Van den Oetelaar, Perin-Gopie, Ramsodit, Recourt, Van Rooijen, Roovers, Rosenmöller, Thijssen, Veldhoen, Visseren-Hamakers, Vos, Van Aelst-den Uijl en Van Apeldoorn.

De voorzitter:

Ik constateer dat dit wetsvoorstel met 49 stemmen voor en 24 stemmen tegen is aanvaard.

Stemming Overige fiscale maatregelen 2025

Aan de orde is de stemming in verband met het wetsvoorstel Wijziging van enkele belastingwetten en enige andere wetten (Overige fiscale maatregelen 2025) (36603).

(Zie vergadering van 10 december 2024.)

De voorzitter:

Dan stemmen wij over het wetsvoorstel 36603, Overige fiscale maatregelen 2025. Wenst een van de leden een stemverklaring af te leggen? Dat is niet het geval. Tenzij Volt nu … Nee, niet. Vindt u het vervelend om weer op uw plek te gaan zitten, anders raak ik in de war bij het stemmen zo meteen. Of wilt u het woord? Gaat uw gang.

De heer Hartog i (Volt):

Excuses, voorzitter. Ik ben nog onbekend met de procedures. Ik wil graag de motie 36602, letter S, intrekken.

De voorzitter:

Aangezien de gewijzigde motie-Hartog c.s. (36602, letter S) is ingetrokken, maakt zij geen onderwerp van behandeling meer uit.

Dan keren wij nu terug naar 36603, Overige fiscale maatregelen 2025. Er waren geen stemverklaringen bij dit wetsvoorstel.

We stemmen bij zitten en opstaan.

In stemming komt het wetsvoorstel.

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van OPNL, GroenLinks-PvdA, de SGP, D66, het CDA, Volt, de PVV, de VVD, JA21, de ChristenUnie, BBB en 50PLUS voor dit wetsvoorstel hebben gestemd en de leden van de fracties van FVD, de SP en de PvdD ertegen, zodat het is aanvaard.

Stemming Fiscale verzamelwet 2025

Aan de orde is de stemming in verband met het wetsvoorstel Wijziging van enkele belastingwetten en enige andere wetten (Fiscale verzamelwet 2025) (36605).

(Zie vergadering van 10 december 2024.)

De voorzitter:

Dan stemmen we over het wetsvoorstel 36605, Fiscale verzamelwet 2025. Wenst een van de leden een stemverklaring af te leggen? Dat is niet het geval.

We stemmen bij zitten en opstaan.

In stemming komt het wetsvoorstel.

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van OPNL, GroenLinks-PvdA, de SGP, D66, het CDA, Volt, de PVV, de PvdD, de VVD, JA21, de ChristenUnie, BBB en 50PLUS voor dit wetsvoorstel hebben gestemd en de leden van de fracties van FVD en de SP ertegen, zodat het is aanvaard.

Stemming Intensivering van het kindgebonden budget in verband met koopkrachtondersteuning 2025

Aan de orde is de stemming in verband met het wetsvoorstel Wijziging van de Wet op het kindgebonden budget tot intensivering van het kindgebonden budget in verband met koopkrachtondersteuning in 2025 (36606).

(Zie vergadering van 10 december 2024.)

De voorzitter:

Dan stemmen wij over het wetsvoorstel 36606, Wijziging van de Wet op het kindgebonden budget tot intensivering van het kindgebonden budget in verband met koopkrachtondersteuning in 2025. Wenst een van de leden een stemverklaring af te leggen? Dat is niet het geval.

We stemmen bij zitten en opstaan.

In stemming komt het wetsvoorstel.

De voorzitter:

Ik constateer dat dit wetsvoorstel met algemene stemmen is aanvaard.

Stemming Bevriezing in 2025, 2026 en 2027 dubbele algemene heffingskorting in het referentieminimumloon

Aan de orde is de stemming in verband met het wetsvoorstel Wijziging van de Algemene nabestaandenwet en de Participatiewet in verband met het in 2025, 2026 en 2027 niet afbouwen van de dubbele algemene heffingskorting in het referentieminimumloon (36607).

(Zie vergadering van 10 december 2024.)

De voorzitter:

Dan stemmen wij over het wetsvoorstel 36607, Wijziging van de Algemene nabestaandenwet en de Participatiewet in verband met in 2025, 2026 en 2027 niet afbouwen van de dubbele algemene heffingskorting in het referentieminimumloon. Wenst een van de leden een stemverklaring af te leggen? Dat is niet het geval.

We stemmen bij zitten en opstaan.

In stemming komt het wetsvoorstel.

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van OPNL, GroenLinks-PvdA, de SGP, D66, het CDA, Volt, de PVV, de SP, de VVD, JA21, de ChristenUnie, BBB en 50PLUS voor dit wetsvoorstel hebben gestemd en de leden van de fracties van FVD en de PvdD ertegen, zodat het is aanvaard.

Stemming Verbetering koopkracht en vereenvoudiging van regeling huurtoeslag

Aan de orde is de stemming in verband met het wetsvoorstel Wijziging van de Wet verlaging eigen bijdrage huurtoeslag, de Wet op de huurtoeslag en enkele andere wetten ter verbetering van de koopkracht en vereenvoudiging van de regeling (36608).

(Zie vergadering van 10 december 2024.)

De voorzitter:

Dan stemmen wij over het wetsvoorstel 36608, Wijziging van de Wet verlaging eigen bijdrage huurtoeslag, de Wet op de huurtoeslag en enkele andere wetten ter verbetering van de koopkracht en vereenvoudiging van de regeling. Wenst een van de leden een stemverklaring af te leggen? Dat is niet het geval.

We stemmen bij zitten en opstaan.

In stemming komt het wetsvoorstel.

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van OPNL, GroenLinks-PvdA, de SGP, D66, het CDA, Volt, de PVV, de SP, de VVD, JA21, de ChristenUnie, BBB en 50PLUS voor dit wetsvoorstel hebben gestemd en de leden van de fracties van FVD en de PvdD ertegen, zodat het is aanvaard.

Stemming Wet aanpassing Wet minimumbelasting 2024

Aan de orde is de stemming in verband met het wetsvoorstel Wijziging van de Wet minimumbelasting 2024 in verband met een aantal technische wijzigingen (Wet aanpassing Wet minimumbelasting 2024) (36609).

(Zie vergadering van 10 december 2024.)

De voorzitter:

Dan stemmen wij over wetsvoorstel 36609, Wet aanpassing Wet minimumbelasting 2024. Wenst een van de leden een stemverklaring af te leggen? Dat is niet het geval.

We stemmen bij zitten en opstaan.

In stemming komt het wetsvoorstel.

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van OPNL, GroenLinks-PvdA, de SGP, D66, het CDA, Volt, de PVV, de SP, de VVD, JA21, de ChristenUnie, BBB en 50PLUS voor dit wetsvoorstel hebben gestemd en de leden van de fracties van FVD en de PvdD ertegen, zodat het is aanvaard.

Stemming Wet aanpassing fiscale bedrijfsopvolgingsfaciliteiten 2025

Aan de orde is de stemming in verband met het wetsvoorstel Wijziging van de Wet inkomstenbelasting 2001, de Successiewet 1956 en enkele andere wetten in verband met aanpassingen in een aantal fiscale bedrijfsopvolgingsfaciliteiten (Wet aanpassing fiscale bedrijfsopvolgingsfaciliteiten 2025) (36610).

(Zie vergadering van 10 december 2024.)

De voorzitter:

Dan stemmen we over het wetsvoorstel 36610, de Wet aanpassing fiscale bedrijfsopvolgingsfaciliteiten 2025. Wenst een van de leden een stemverklaring af te leggen? De heer Martens namens GroenLinks-Partij van de Arbeid.

De heer Martens i (GroenLinks-PvdA):

Dank u, voorzitter. De wet over bedrijfsopvolgingsregelingen wordt richting het publiek gepresenteerd als een instrument om waardevolle familiebedrijven te beschermen, maar is in de praktijk grotendeels een instrument geworden om sommige erfenissen belastingvrij door te geven. Daarmee is het een schending van het gelijkheidsbeginsel. De in de wet genomen maatregelen tegen misbruik zijn in onze ogen geen degelijke wetgeving en daardoor inadequaat om dit misbruik tegen te gaan. Het kleine beetje versobering dat de wet vervolgens nog zou bereiken, is voor ons onvoldoende als wij zien dat deze wet een fundamenteel probleem heeft. Wij stemmen dus tegen.

De voorzitter:

Dank u wel, meneer Martens. Wenst een van de andere leden nog een stemverklaring af te leggen? Dat is niet het geval.

We stemmen bij zitten en opstaan.

In stemming komt het wetsvoorstel.

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van de SGP, D66, het CDA, Volt, de PVV, de PvdD, de VVD, JA21, de ChristenUnie, BBB en 50PLUS voor dit wetsvoorstel hebben gestemd en de leden van de fracties van OPNL, GroenLinks-PvdA, FVD en de SP ertegen, zodat het is aanvaard.

Stemming Vereenvoudiging van de huurtoeslag

Aan de orde is de stemming in verband met het wetsvoorstel Wijziging van de Wet op de huurtoeslag (vereenvoudiging van de huurtoeslag) (36311).

(Zie vergadering van 10 december 2024.)

De voorzitter:

Dan stemmen wij over het wetsvoorstel 36311, vereenvoudiging van de huurtoeslag. Wenst een van de leden een stemverklaring af te leggen? Dat is niet het geval.

We stemmen bij zitten en opstaan.

In stemming komt het wetsvoorstel.

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van OPNL, GroenLinks-PvdA, de SGP, D66, het CDA, Volt, de PVV, de VVD, JA21, de ChristenUnie, BBB en 50PLUS voor dit wetsvoorstel hebben gestemd en de leden van de fracties van FVD, de SP en de PvdD ertegen, zodat het is aanvaard.

Stemmingen moties Belastingplan 2025

Aan de orde zijn de stemmingen over moties, ingediend bij de behandeling van het wetsvoorstel Wijziging van enkele belastingwetten en enige andere wetten (Belastingplan 2025),

te weten:

• - 

  de motie-Holterhues c.s. over stimuleren van gezonde voeding in het nieuwe belastingstelsel (36602, letter J);
• - 

  de motie-Bakker-Klein c.s. over de gevolgen van afschaffing van verlaagde btw-tarieven voor groepsaccommodaties (36602, letter M);
• - 

  de motie-Bakker-Klein c.s. over afschaffen van de regeling 'geven uit vennootschap' (36602, letter N);
• - 

  de motie-Bakker-Klein over een alternatieve regeling voor steward-ownership (36602, letter O);
• - 

  de motie-Visseren-Hamakers c.s. over het verlagen van de btw op biologische producten naar 0% (36602, letter R).

(Zie vergadering van 10 december 2024.)

De voorzitter:

Dan stemmen wij over de motie 36602, letter J, de motie van het lid Holterhues c.s. over het stimuleren van gezonde voeding in het nieuwe belastingstelsel. Wenst een van de leden een stemverklaring over deze motie af te leggen? Dat is niet het geval.

We stemmen bij zitten en opstaan.

In stemming komt de motie-Holterhues c.s. (36602, letter J).

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van OPNL, GroenLinks-PvdA, de SGP, D66, het CDA, Volt, de SP, de PvdD, de VVD, de ChristenUnie, BBB en 50PLUS voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fracties van de PVV, FVD en JA21 ertegen, zodat zij is aanvaard.

Dan stemmen we over de motie 36602, letter M, de motie van het lid Bakker-Klein c.s. over de gevolgen van afschaffing van verlaagde btw-tarieven voor groepsaccommodaties. Wenst een van de leden een stemverklaring over de motie af te leggen? Dat is niet het geval.

We stemmen bij zitten en opstaan.

In stemming komt de motie-Bakker-Klein c.s. (36602, letter M).

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van OPNL, de SGP, het CDA, FVD, de SP en de PvdD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fracties van GroenLinks-PvdA, D66, Volt, de PVV, de VVD, JA21, de ChristenUnie, BBB en 50PLUS ertegen, zodat zij is verworpen.

Dan stemmen we over de motie 36602, letter N, de motie van het lid Bakker-Klein c.s. over afschaffen van de regeling "geven uit vennootschap". Wenst een van de leden een stemverklaring over de motie af te leggen? Dat is niet het geval.

We stemmen bij zitten en opstaan.

In stemming komt de motie-Bakker-Klein c.s. (36602, letter N).

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van OPNL, GroenLinks-PvdA, de SGP, D66, het CDA, Volt, de SP, de PvdD, de VVD, de ChristenUnie, BBB en 50PLUS voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fracties van de PVV, FVD en JA21 ertegen, zodat zij is aanvaard.

Dan stemmen we over de motie 36602, letter O, de motie van het lid Bakker-Klein over een alternatieve regeling voor steward-ownership. Wenst een van de leden een stemverklaring over de motie af te leggen? Dat is niet het geval.

We stemmen bij zitten en opstaan.

In stemming komt de motie-Bakker-Klein (36602, letter O).

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van OPNL, GroenLinks-PvdA, de SGP, het CDA, Volt, de SP, de PvdD en 50PLUS voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fracties van D66, de PVV, FVD, de VVD, JA21, de ChristenUnie en BBB ertegen, zodat zij is verworpen.

Dan stemmen wij over de motie 36602, letter R, de motie van het lid Visseren-Hamers c.s. over het verlagen van de btw op biologische producten naar 0%. Wenst een van de leden een stemverklaring over de motie af te leggen? Dat is niet het geval.

We stemmen bij zitten en opstaan.

In stemming komt de motie-Visseren-Hamakers c.s. (36602, letter R).

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van OPNL, GroenLinks-PvdA, FVD, de SP en de PvdD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fracties van de SGP, D66, het CDA, Volt, de PVV, de VVD, JA21, de ChristenUnie, BBB en 50PLUS ertegen, zodat zij is verworpen.

Stemming Wet beëindiging salderingsregeling

Aan de orde is de stemming in verband met het wetsvoorstel Wijziging van enkele wetten ter uitvoering van de beëindiging van de salderingsregeling voor elektriciteit en enkele technische wijzigingen (36611).

(Zie vergadering van 10 december 2024.)

De voorzitter:

Dan stemmen we over het wetsvoorstel 36611, Wijziging van enkele wetten ter uitvoering van de beëindiging van de salderingsregeling voor elektriciteit en enkele technische wijzigingen. Wenst een van de leden een stemverklaring af te leggen? Dat is niet het geval.

We stemmen bij zitten en opstaan.

In stemming komt het wetsvoorstel.

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van D66, het CDA, Volt, de PVV, FVD, de VVD, JA21, de ChristenUnie, BBB en 50PLUS voor dit wetsvoorstel hebben gestemd en de leden van de fracties van OPNL, GroenLinks-PvdA, de SGP, de SP en de PvdD ertegen, zodat het is aanvaard.

Stemming motie Wet beëindiging salderingsregeling

Aan de orde is de stemming over een motie, ingediend bij de behandeling van het wetsvoorstel Wijziging van enkele wetten ter uitvoering van de beëindiging van de salderingsregeling voor elektriciteit en enkele technische wijzigingen,

te weten:

• - 

  de motie-Schalk c.s. over het mogelijk maken van een geleidelijke afbouw van de salderingsregeling (36611, letter H).

(Zie vergadering van 10 december 2024.)

De voorzitter:

Dan stemmen we ten slotte over de motie op 36611, letter H, de motie van het lid Schalk c.s. over het mogelijk maken van een geleidelijke afbouw van de salderingsregeling. Wenst een van de leden een stemverklaring over de motie af te leggen? Dat is niet het geval.

We stemmen bij zitten en opstaan.

In stemming komt de motie-Schalk c.s. (36611, letter H).

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van OPNL, GroenLinks-PvdA, de SGP, Volt, de SP en de PvdD voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fracties van D66, het CDA, de PVV, FVD, de VVD, JA21, de ChristenUnie, BBB en 50PLUS ertegen, zodat zij is verworpen.

Hiermee zijn we gekomen aan het einde van de stemmingen. Aan het einde van de middag vindt een tweede serie stemmingen plaats, zoals eerder aangekondigd. Let u op de stemmingsbel tegen die tijd. Ik schors de vergadering tot 17.30 uur en nodig u nu uit om met mij de condoleances over te brengen aan de familie Hendrikx in de Hall.

De vergadering wordt van 14.10 uur tot 17.32 uur geschorst.

Stemming Novelle Wijziging van het Belastingplan BES-eilanden 2025

Aan de orde is de stemming in verband met het wetsvoorstel Wijziging van het Belastingplan BES-eilanden 2025 (36669).

(Zie vergadering van 10 december 2024.)

De voorzitter:

Ik heropen de vergadering.

Thans zijn aan de orde de stemmingen. Ik heet de staatssecretaris Fiscaliteit en Belastingdienst, die namens de regering bij de stemmingen aanwezig is, nogmaals van harte welkom.

Dan stemmen we allereerst over de novelle 36669, Wijziging van het Belastingplan BES-eilanden 2025. Wenst een van de leden een stemverklaring af te leggen? Dat is niet het geval.

Wij stemmen bij zitten en opstaan.

In stemming komt het wetsvoorstel.

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van OPNL, GroenLinks-PvdA, de SGP, D66, het CDA, Volt, de PVV, de SP, de PvdD, de VVD, JA21, de ChristenUnie, BBB en 50PLUS voor dit wetsvoorstel hebben gestemd en de leden van de fractie van FVD ertegen, zodat het is aanvaard.

Stemming Belastingplan BES-eilanden 2025

Aan de orde is de stemming in verband met het wetsvoorstel Wijziging van enkele belastingwetten en enige andere wetten die betrekking hebben op de BES-eilanden (Belastingplan BES-eilanden 2025) (36604).

(Zie vergadering van 10 december 2024.)

De voorzitter:

Ten slotte stemmen we over het wetsvoorstel 36604, Wijziging van enkele belastingwetten en enige andere wetten die betrekking hebben op de BES-eilanden. Wenst een van de leden een stemverklaring af te leggen? Dat is niet het geval.

Wij stemmen bij zitten en opstaan.

In stemming komt het wetsvoorstel.

De voorzitter:

Ik constateer dat de leden van de fracties van OPNL, GroenLinks-PvdA, de SGP, D66, het CDA, Volt, de PVV, de SP, de PvdD, de VVD, JA21, de ChristenUnie, BBB en 50PLUS voor dit wetsvoorstel hebben gestemd en de leden van de fractie van FVD ertegen, zodat het is aanvaard.

De voorzitter:

Collega's. Aan het einde van deze laatste vergadering van 2024 sta ik graag kort met u stil bij het afgelopen jaar. Dat doe ik om te beginnen met enkele statistieken.

Wij vergaderden het afgelopen jaar 36 keer plenair, waarvan er 3 tweedaagse vergaderingen waren. We kwamen eenmaal in Verenigde Vergadering bijeen: op Prinsjesdag.

We namen 181 wetsvoorstellen aan en verwierpen er 3. U diende 89 moties in, waarvan er 29 zijn aangenomen. Overigens zijn deze cijfers nog zonder het resultaat van het hameren en stemmen van zojuist.

We kregen er in januari één commissie bij, de commissie voor Digitalisering, en in het najaar veranderden twee commissies van naam vanwege een aantal nieuwe ministeries.

Op het gebied van de personele wisselingen is het dit jaar betrekkelijk rustig. We namen afscheid van drie Kamerleden, onder wie de nestor, en verwelkomden evenzoveel nieuwe leden, én kregen een nieuwe nestor.

De eerste zes maanden van het jaar hadden we te maken met een demissionair kabinet, de tweede zes maanden met een missionair kabinet.

We ontvingen negen staatshoofden, eerste ministers en parlementsvoorzitters. Twee in de vorm van een staatsbezoek, de hoogst mogelijk vorm van ontvangsten. Toevallig of niet kwamen beiden van het Iberisch schiereiland: de koning van Spanje en vorige week de president van Portugal. Bovendien bezochten delegaties van verschillende parlementen de commissies.

Behalve dat we vertegenwoordigers van over de gehele wereld hier ontvingen, bezochten velen van u ook collega-parlementen binnen en buiten Europa. De inzet in alle verschillende gremia, zoals assemblees, interparlementaire conferenties en waarnemingsmissies kenmerkt de inzet van de Eerste Kamer op het gebied van de parlementaire diplomatie.

Collega's. We zijn in gedachten bij de Oekraïners, Israëliërs, Palestijnen en alle mensen in andere conflictregio's in de wereld. Ook denken we aan de Syriërs, zowel diegenen in hun eigen land als de Syriërs die de afgelopen dertien jaar naar Nederland en heel veel andere landen zijn gevlucht. De gebeurtenissen van de afgelopen weken bieden hoop op een nieuwe toekomst, al is er nog veel onzeker.

Aan het einde van dit jaar is het belangrijk dat wij ons realiseren dat we ons werk niet kunnen doen zonder de voortreffelijke ondersteuning van de Griffier en zijn team. Veel dank daarvoor!

(Applaus)

De voorzitter:

Ik wens u allen goede feestdagen en zie u graag terug in het nieuwe jaar. In deze periode waarin veel mensen het feest van licht en vrede vieren, sluit ik graag af met een gedicht van de Surinaamse dichteres Trudi Guda.

Vogel op het licht

Misschien was ik alleen

een vogel op het licht

en vroeg om vrede

Maar vogels stemmen zacht

hun vrede, dunne snaren

wevend in de wind

en niemand luistert

Van liefde

maakte ik mij

een tengere kooi

En hoor

mijn vrede vogel

op het licht

Hoor mij

een vogel

vrede op het licht

Hiermee zijn we gekomen aan het einde van de vergadering. Ik dank alle leden, de staatssecretaris, de medewerkers die deze vergadering mogelijk hebben gemaakt en de aanwezigen op de publieke tribune voor hun komst naar de Kamer. Ik sluit de vergadering.

Sluiting 17.39 uur.