Verslag van de vergadering van 22 april 2025 (2024/2025 nr. 27)
Aanvang: 13.54 uur
Status: ongecorrigeerd
Een verslag met de status "ongecorrigeerd" is niet voor citaten en er kan geen recht aan ontleend worden.
Stemming Begroting Gemeentefonds 2025
Aan de orde is de stemming in verband met het wetsvoorstel Vaststelling van de begrotingsstaat van het gemeentefonds voor het jaar 2025 (36600-B).
(Zie vergadering van 8 april 2025.)
De voorzitter:
Dan stemmen wij ten slotte over het wetsvoorstel 36600-B, Vaststelling van de begrotingsstaat van het gemeentefonds voor het jaar 2025.
Wenst een van de leden een stemverklaring af te leggen? Mevrouw Van Toorenburg van het CDA.
Mevrouw Van Toorenburg i (CDA):
Dank, voorzitter. Vorige week zijn hier verstrekkende moties aangenomen waarmee de minister van Binnenlandse Zaken, tevens de fondsbeheerster, naar de onderhandelingstafel kon om bij de Voorjaarsnota te zorgen voor meer middelen voor de gemeenten. We hebben die moties aangenomen, gelet op artikel 124 van de Grondwet en artikel 108 van de Gemeentewet, omdat het een samenspel is van de financiële uitvoerbaarheid van de taken van medebewind voor de gemeenten. We stemden nog niet over het Gemeentefonds, omdat wij het belangrijk vonden dat er daadwerkelijk beweging zou komen richting gemeenten. Dat is gebeurd. Onze druk, de druk van deze Kamer, is gevoeld. Dat is heel erg belangrijk geweest. We zijn er nog niet. Er zal nog echt veel moeten gebeuren, maar er komt substantieel veel geld bij. We zullen de volgende keer nog moeten kijken of dat daadwerkelijk ook de oplossing is voor de grote problemen, maar voor nu kunnen we ermee leven. Daarom zullen we voor de begroting van het Gemeentefonds stemmen.
De voorzitter:
Dank u wel, mevrouw Van Toorenburg. Mevrouw Moonen, namens D66.
Mevrouw Moonen i (D66):
Het is goed dat de financiële noden van het Gemeentefonds zijn verlicht. Voor D66 is het namelijk van belang dat er voldoende financiële middelen zijn voor verplichte medebewindstaken, maar ook voor de overige taken. Denk daarbij in het bijzonder aan de jeugdzorg, aan de inrichting boven- en ondergronds, en aan alle gemeentelijke taken in het sociale domein. Deze taken zijn gericht op burgers, op mensen die in die gemeentes wonen en die ook vaak aan de onderkant van de samenleving staan. Uit de Voorjaarsnota blijkt dat de regering de signalen uit deze Kamer heeft gehoord en deze ook serieus heeft genomen. Om die reden stemt de fractie van D66 voor de begroting van het Gemeentefonds.
De voorzitter:
Dank u wel, mevrouw Moonen. Dan de heer Van der Goot, namens OPNL.
De heer Van der Goot i (OPNL):
Dank u wel, voorzitter. Ik spreek niet alleen namens OPNL, maar ook namens de fractie van Volt. De Eerste Kamer heeft in het debat over het Gemeentefonds drie duidelijke en krachtige moties aangenomen. Wij gaan ervan uit dat het kabinet deze voortvarend zal uitvoeren. Ten aanzien van de motie over jeugdzorg is inmiddels een eerste stap gezet. Wij beschouwen deze stap als een opmaat naar verdere uitvoering, zodat gemeenten in staat worden gesteld om hun autonome en medebewindstaken met voldoende middelen uit te voeren. Dat punt is voor OPNL en Volt niet alleen relevant bij de behandeling van deze begroting, maar vormt ook een belangrijk toetsingskader bij ieder wetsvoorstel waarbij bestaande of nieuwe overheidstaken aan gemeenten of provincies worden opgedragen.
Voorzitter. Hoewel de geraamde middelen voor gemeenten vanaf 2026 onze fracties nog steeds grote zorgen baren, stemmen wij, met alvast een winstwaarschuwing voor 2026 en daarna, in met de begroting voor 2025. Dank u wel.
De voorzitter:
Dank u wel, meneer Van der Goot. Mevrouw Fiers, namens GroenLinks-Partij van de Arbeid.
Mevrouw Fiers i (GroenLinks-PvdA):
Voorzitter, dank u wel. De fractie van GroenLinks-Partij van de Arbeid is blij dat deze Eerste Kamer via een aantal moties een krachtig signaal heeft gegeven over de taken en verantwoordelijkheden van gemeenten en de noodzakelijke financiële middelen die daarbij horen. Geen knaken … Geen taken zonder knapen …
(Hilariteit)
Mevrouw Fiers (GroenLinks-PvdA):
De vorige keer was het duidelijker! Geen taken zonder knaken, zeg maar. Het kabinet heeft bij de Voorjaarsnota een deel van de grote financiële knelpunten opgelost, maar een deel ook voor zich uit geschoven. Het moge duidelijk zijn dat onze fractie dit alles, op weg naar de begroting van het Gemeentefonds in 2026 en verder, met grote aandacht zal volgen. Onze fractie gaat ervan uit dat de Kamermoties deels nog dit jaar worden uitgevoerd. Met die aanname zullen wij vandaag voor de begroting 2025 stemmen.
De voorzitter:
Dank u wel, mevrouw Fiers. Dan de heer Lievense, namens de BBB-fractie.
De heer Lievense i (BBB):
Voorzitter. Het is helder dat de Begrotingsstaat gemeentefonds 2025 de gemeenten niet rechtstreeks zal storten in een ravijnjaar. Wel is op basis van deze begrotingsstaat grote druk uitgeoefend vanuit deze Kamer op het kabinet. Ik hoorde mijn collega's dat net ook al zeggen. Dat heeft geresulteerd in een structurele versterking van het Gemeentefonds met miljarden. Hierdoor kunnen gemeenten belangrijke voorzieningen zoals bibliotheken, zwembaden, dorpshuizen en jeugdzorg blijven bekostigen. Hiervoor wil de BBB-fractie een compliment maken richting de regering.
Voorzitter …
De voorzitter:
Neeneenee, dat is geen onderdeel van een stemverklaring.
De heer Lievense (BBB):
Wat de BBB-fractie betreft is het nu tijd om de term "ravijnjaar" los te laten en het allicht te hebben over een "daljaar". Tevens zullen wij uiteraard voor deze begroting stemmen.
De voorzitter:
Dank u wel, meneer Lievense. De heer Janssen, namens de SP.
De heer Janssen i (SP):
Voorzitter, dank u wel. Het is goed dat deze Kamer vorige week een aantal duidelijke signalen heeft afgegeven. We zien op dit moment echter dat de gemeenten al op heel veel voorzieningen bezuinigen, waar de burgers last van hebben en ook nog heel veel last van gaan krijgen. Die bezuinigingen zijn niet alleen dit kabinet aan te rekenen maar ook vorige kabinetten. Dit kabinet had er wel een oplossing voor kunnen bieden die verder gaat dan wat er nu bij de Voorjaarsnota maar gedeeltelijk gerepareerd is. De moties zijn niet uitgevoerd en we hebben er ook geen zicht op of die uitgevoerd gaan worden. Om die reden zal de SP-fractie tegen deze begroting stemmen.
De voorzitter:
Dank u wel, meneer Janssen. Wenst een van de leden nog een stemverklaring af te leggen? Dat is niet het geval.
We stemmen bij zitten en opstaan.
In stemming komt het wetsvoorstel.
De voorzitter:
Ik constateer dat de leden van de fracties van OPNL, GroenLinks-PvdA, de SGP, D66, het CDA, Volt, de PVV, de VVD, JA21, de ChristenUnie, BBB en 50PLUS voor dit wetsvoorstel hebben gestemd en de leden van de fracties van FVD, de SP en de PvdD ertegen, zodat het is aanvaard.
Hiermee zijn we gekomen aan het einde van de stemmingen.
De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.