Deze initiatiefwetsvoorstellen van het Tweede Kamerlid Leijten (SP) (TK, 16 en TK, 17) beogen aan de Grondwet bepalingen inzake het bindend correctief referendum toe te voegen. Het eerste voorstel (TK, 16) regelt de invoering van een bindend correctief referendum op nationaal niveau, het tweede voorstel (TK, 17) regelt de invoering van een bindend correctief referendum op decentraal niveau: gemeenten, provincies en waterschappen.
Met de bekendmaking van de wet van 1 februari 2021, houdende verklaring dat er grond bestaat een voorstel in overweging te nemen tot verandering in de Grondwet, strekkende tot opneming van bepalingen inzake het correctief referendum (zie dossier 35.129) is de eerste lezing van dit Grondwetsvoorstel afgerond. De onderhavige voorstellen bevatten de tweede lezing voor het wijzigen van de Grondwet.
De Grondwet schrijft voor dat na de bekendmaking van een verklaringswet (overwegingswet) – en ontbinding van de Tweede Kamer – een tweede lezing van het Grondwetsvoorstel plaatsvindt. Als de eerste lezing als initiatiefwetsvoorstel aanhangig is gemaakt – zoals in dit geval – is het sinds de jaren 70 van de vorige eeuw gebruikelijk dat ook het wetsvoorstel in tweede lezing door één of meer leden van de Tweede Kamer in procedure wordt gebracht.
Beide initiatiefvoorstellen (TK, 16 en TK, 17) zijn door de Tweede Kamer op 5 juli 2022 na hoofdelijke stemmingen met 87 stemmen voor en 55 stemmen tegen verworpen (voor aanvaarding van de wetsvoorstellen was een 2/3 meerderheid nodig).
Voor: PvdA, SP, Lid Omtzigt, PVV, GroenLinks, D66, BBB, PvdD, ChristenUnie, JA21, FVD en Groep Van Haga.
Tegen: Lid Gündoğan, VVD, DENK, BIJ1, SGP, Volt, CDA en Fractie Den Haan.
De Tweede Kamer had op 31 mei 2022 het voorstel van de initiatiefnemer van 30 mei 2022 (TK, 15) om de tweede lezing van het oorspronkelijke Grondwetwijzigingsvoorstel te splitsen aangenomen.
Voor: SP, GroenLinks, Volt, DENK, PvdA, PvdD, Lid Gündoğan, D66, Lid Omtzigt, ChristenUnie, CDA, BBB, JA21, PVV, FVD en Groep Van Haga.
Tegen: BIJ1, VVD en SGP.
Fractie Den Haan was afwezig bij deze stemming.
De oorspronkelijke initiatiefnemer, het voormalige Tweede Kamerlid Van Raak (SP), had bij brief van 29 maart 2021 (TK, 5) gemeld dat het Tweede Kamerlid Leijten (SP) met ingang van 31 maart 2021 de verdediging van dit initiatiefwetsvoorstel op zich zou nemen.