Dinsdag 17 december 2024, commissie Financiën (FIN)

Beslispunt

Hoe wenst de commissie het begrotingswetsvoorstel te behandelen?

Toelichting

De volgende behandelopties liggen voor:

• 1. 

  een datum te bepalen voor het leveren van inbreng voor een verslag;
• 2. 

  te volstaan met een blanco verslag (geen vragen of opmerkingen, afdoen als hamerstuk of stemming);
• 3. 

  te volstaan met een verslag onder voorbehoud van plenaire behandeling (geen schriftelijke behandeling, wel een mondelinge behandeling plenair)?

NB: Mocht de commissie besluiten tot optie 2 (blanco verslag en stemming/afdoen als hamerstuk), dan wordt in principe het goede gebruik gevolgd dat aan het einde van de laatste plenaire vergadering voor het kerstreces eventuele hamerstukken en stemmingen over wetsvoorstellen, waartoe diezelfde dag is besloten door de commissies, worden afgehandeld, tenzij de commissie aangeeft het begrotingsvoorstel pas in een volgende plenaire vergadering te willen afhandelen.

Achtergrond

• - 

  Op 12 december jl. heeft de Tweede Kamer gestemd over alle begrotingswetsvoorstellen Hierdoor is de behandeling in deze Kamer een week doorgeschoven. In CvF is het onderstaande procedurele kader aan de orde geweest.
• - 

  In artikel 2.25 Cw 2016 is een regel opgenomen voor het geval een begroting niet voor de start van het kalenderjaar is goedgekeurd.
• - 

  Lopend beleid dat ten grondslag ligt aan de begroting kan met terughoudendheid in uitvoering worden genomen. Voor nieuw beleid geldt in principe “niet, tenzij”. Voor dit “tenzij” is vereist dat uitstel naar de mening van de betreffende minister niet in het belang is van de Staat en dat hij de Kamers daarover moet hebben geïnformeerd.
• - 

  In de Europese Verordening met begrotingsregels⁽¹⁾ staat dat de begroting jaarlijks uiterlijk voor de jaarwisseling wordt vastgesteld. Het doel hiervan is ervoor te zorgen dat de overheid in staat blijft haar essentiële plichten te vervullen. Voor het geval behandeling voor de jaarwisseling niet lukt ("omwille van objectieve redenen buiten de macht van de overheid"), dienen lidstaten te beschikken over uitgestelde begrotingsprocedures.
• - 

  Met de hiervoor genoemde bepalingen uit de Comptabiliteitswet is in zo'n uitgestelde begrotingsprocedure voorzien.
• - 

  In 2023 zijn, vanwege de TK-verkiezingen, slechts enkele begrotingen (5 van de 23) voor de jaarwisseling in de EK afgehandeld. De rest is behandeld in het lopende begrotingsjaar.

NB2: In de Tweede Kamer wordt altijd over alle begrotingen gezamenlijk gestemd. De reden daarvoor is gelegen in het recht van amendement. Een wijziging van de ene begroting kan dan desgewenst worden gedekt met middelen op een andere begroting. Als al over een begrotingsvoorstel zou zijn gestemd door de Tweede Kamer, is die optie niet meer beschikbaar.

1 Verordening EU nr. 473/2013 betreffende gemeenschappelijke voorschriften voor het monitoren en beoordelen van ontwerpbegrotingsplannen en voor het garanderen van de correctie van buitensporige tekorten van de lidstaten van de eurozone. Zie artikel 4, lid 3 en overweging 15.

Aanleiding

De staatssecretaris heeft op 13 december jl. een brief gestuurd over de gevolgen van de motie Van Dijk c.s. voor het overgangsrecht bij de wettelijk vastgelegde btw-verhoging op media, cultuur en sport (hierna: cultuur) dat in het Belastingplan is opgenomen.

Beslispunt

Geeft de brief aanleiding tot schriftelijk overleg of kan de commissie de brief voor kennisgeving aannemen?

Toelichting

Het kabinet acht het niet in lijn met de motie Van Dijk om dit overgangsrecht onverkort toe te passen. Het kabinet wil daarom het overgangsrecht bij de btw-verhoging op media, cultuur en sport (hierna:cultuur) voor een afgebakende periode opschorten door middel van een beleidsbesluit. Hiermee is het overgangsrecht niet meer van toepassing op cultuur in de periode 1 januari 2025 tot 1 juli 2025. Het opschorten van het overgangsrecht gaat gepaard met een incidentele budgettaire derving van € 135 miljoen. Het kabinet acht het van belang dat er geen gat in de begroting ontstaat. Daarom wordt deze derving - conform de begrotingsregels - gedekt via het verhogen van het tarief van de eerste en tweede schijf in de inkomstenbelasting voor één jaar met 0,03%-punt in het jaar 2026.

Aanleiding

De commissie heeft op 10 december jl. besloten om na ontvangst van de novelle (naar verwachting dinsdag 17 december) de procedure te bepalen om te bezien of de novelle diezelfde dag nog bij de avondstemmingen - samen met het wetsvoorstel 36.604 (Belastingplan BES eilanden 2025) - kan worden afgedaan.

Beslispunt

Wenst de commissie:

• - 

  te volstaan met een blanco verslag (geen vragen of opmerkingen, afdoen als hamerstuk of stemming); OF
• - 

  een datum te bepalen voor het leveren van inbreng voor een verslag; OF
• - 

  te volstaan met een verslag onder voorbehoud van plenaire behandeling (geen schriftelijke behandeling, wel een mondelinge behandeling plenair)?

Toelichting

Tijdens de behandeling in de Tweede Kamer van de Begroting Sociale Zaken en Werkgelegenheid 2025 is de motie Ceder c.s. ingediend waarin het kabinet wordt verzocht het uitstel van diverse maatregelen als gevolg van het amendement Grinwis c.s. terug te draaien middels een novelle waardoor de betreffende maatregelen toch op 1 januari 2025 in werking treden. Deze motie is op dinsdag 3 december jl. met algemene stemmen aangenomen. De novelle is op vrijdag 13 december 2024 ingediend bij de Tweede Kamer en wordt naar verwachting op dinsdag in de Tweede Kamer als hamerstuk afgedaan of in stemming gebracht tussen 15.00-16.00 uur.

Brief van de staatssecretaris van Financiën

Tijdens de behandeling in de Eerste Kamer van het pakket Belastingplan 2025 heeft de staatssecretaris van Financiën naar aanleiding van een vraag van het lid Schalk (SGP) toegezegd schriftelijk terug te komen op zijn vraag of de Comptabiliteitswet (CW) van toepassing is op voorliggende novelle en vraag wat er gebeurt als de Kamer de behandeling de novelle uitstelt? Onstaan er dan problemen voor de laagste inkomens op Bonaire, Sint-Eustatius en Saba? Naar aanleiding van deze vragen heeft de staatssecretaris van Financiën op 13 december 2024 een brief aan de Kamer aangeboden die is gevoegd bij dit agendapunt.

Samengevat schrijft de staatssecretaris dat het wetsvoorstel Belastingplan BES-eilanden 2025 en de novelle daarop geen begrotingswetten zijn, waardoor de CW niet van toepassing is op de vraag of de CW het toestaat dat de novelle na 1 januari wordt aangenomen en vervolgens met terugwerkende kracht inwerkingtreedt. Op basis van artikel 104 van de Grondwet: 'Belastingen van het Rijk worden geheven uit kracht van een wet' en andere belastende regelingen kan geen terugwerkende kracht worden verleend aan de novelle en zal behandeling en stemmingen na 1 januari 2025 dan ook leiden tot problemen. De staatssecretaris benadrukt in de brief dat de novelle vooralsnog volgens planning verloopt en op grond van brede politieke steun voor de novelle, de situatie van eventueel uitstel niet aan de orde is.

Uitvoeringstoets

Cf. de notitie Uitvoerbaarheid, handhaafbaarheid en doenvermogen burgers treft u hieronder een overzicht met link naar de uitvoeringstoets:

Aanleiding

De staatssecretaris van Financiën - Fiscaliteit en Belastingdienst heeft, mede naar aanleiding van de toezegging T03339 (legisprudentie) aan het lid Vendrik (GroenLinks) gedaan tijdens de behandeling van het Belastingplan 2022, beide Kamers een monitoringsbrief gestuurd om de effectiviteit van de aanpak van belastingontwijking in kaart te brengen.

Beslispunt

Wenst de commissie naar aanleiding van deze brief in schriftelijk overleg te treden met de staatssecretaris (en zo ja, op welke termijn)? Of kan deze brief voor kennisgeving worden aangenomen?

Toelichting

Van een groot aantal maatregelen worden in deze brief voor de eerste keer de effecten gerapporteerd. Een samenvatting van de resultaten treft u in de tabel op pagina's 1-2 van deze brief. Uit deze brief blijkt kort gezegd dat enkele belangrijke maatregelen, waaronder de conditionele bronbelasting op renten, royalty's en dividenden; de earningsstrippingmaatregel; en de aanpak van cv/bv-structuren belastingontwijking effectief tegengaan. Nog niet van alle maatregelen kunnen de effecten volledig in beeld worden gebracht, het kabinet zal de effecten van de aanpak van belastingontwijking daarom jaarlijks blijven monitoren.

Stand van zaken TK

De vaste commissie voor Financiën van de Tweede Kamer bespreekt de brief in de procedurevergadering van 19 december a.s met het voorstel deze te agenderen voor het te zijner tijd te organiseren commissiedebat Internationale fiscaliteit.

Aanleiding

De staatssecretaris van Financiën heeft op 11 december 2024 de Kamer een afschrift aangeboden van de brief aan de Tweede Kamer over de Stand van de uitvoering 2024 en het jaarplan Belastingdienst 2025. Bijgevoegd treft u ook de Fiscale Monitor 2024 en de Compliance mappen 2023 en 2024.

Beslispunten

• - 

  Wenst de commissie naar aanleiding van deze brief in schriftelijk overleg te treden met de staatssecretaris of kan deze brief voor kennisgeving worden aangenomen?
• - 

  Wenst de commissie een (gezamenlijk) werkbezoek aan de Belastingdienst af te leggen en zo ja, op welke termijn?

Toelichting

Ieder jaar beschrijft de Belastingdienst in het jaarplan welke activiteiten zijn gepland en hoe de Belastingdienst invulling geeft aan de strategische prioriteiten uit de Meerjarenvisie 2020-2025. Dit jaarplan wordt jaarlijks rond het eind van het jaar gepubliceerd.

Middels deze brief nodigt de staatssecretaris van Financiën de leden van de Tweede Kamer en de Eerste Kamer uit om in 2025 een werkbezoek aan de Belastingdienst af te leggen. Het vorige werkbezoek van de Kamers aan de Belastingdienst vond plaats op 15 april 2024, waarbij de focus was gelegd op de onderwerpen personeel (inclusief werving) en ICT bij de Belastingdienst. De invulling van dit werkbezoek kan worden afgestemd.

NB: zie bij de M&I onder punt B het voornemen om 27 januari 2025 een werkbezoek te brengen aan de Dienst Toeslagen door de commissie SZW, waarbij de commissie FIN zich kan aansluiten.

Stand van zaken TK

De vaste commissie voor Financiën van de Tweede Kamer bespreekt de brief in de procedurevergadering van 19 december a.s met het voorstel deze te agenderen voor het commissiedebat Belastingdienst op 20 februari 2025.

A - Plenaire behandeling wetsvoorstel Wet plan van aanpak witwassen (36228)

De commissie besloot op 10 december om het wetsvoorstel Wet plan van aanpak witwassen aan te melden voor plenaire behandeling na het kerstreces. Het plenaire debat zal plaatsvinden op dinsdag 4 februari 2025. De minister van Financiën is als eerste ondertekenaar van het wetsvoorstel hiervoor uitgenodigd.

B - Werkbezoek Dienst Toeslagen met de commissie SZW

De toenmalige staatssecretaris van Financiën - Toeslagen en Douane heeft op 12 november 2024 tijdens het debat over het wetsvoorstel kinderopvangtoeslag Oekraïense ontheemden een aanbod gedaan voor een werkbezoek aan de Dienst Toeslagen. De commissie SZW besluit vandaag in de commissievergadering of dit werkbezoek zal plaatsvinden op maandag 27 januari 2025 in Utrecht. De leden van deze commissie zijn van harte uitgenodigd om aan te sluiten bij het werkbezoek. Eventuele suggesties voor specifieke thema's kunnen worden doorgegeven aan de griffie.

C - Kabinetappreciatie onderzoeken toekomst van de Volksbank

Conform de toezegging T02187 heeft de minister van Financiën op 10 december 2024 de Kamer een afschrift gestuurd van de Tweede Kamerbrief over de toekomst van de Volksbank. In de brief wordt het proces van de afgelopen jaren beschreven, onderdeel van dit proces was een publieke belangenanalyse waaruit is gebleken dat de belangen het best geborgd worden met sectorbrede instrumenten in plaats van borging via primair de Volksbank. De strekking van de kabinetsappreciatie is dat de Volksbank op termijn terug kan naar de markt en dat NLFI en de Volksbank hiertoe kunnen voorbereiden op een onderhandse verkoop of beursgang. Mogelijk komt hierover een tweeminutendebat in de Tweede Kamer op verzoek van het lid Van der Lee (GroenLinks/Pvda).

D - Akkoord Europese jaarbegroting 2025

Op 16 november jl. bereikten Raad van de Europese Unie en het Europees Parlement een politiek akkoord over de Europese jaarbegroting voor 2025. Nederland heeft samen met Denemarken, Finland en Oostenrijk onthouden van stemming, omdat zij vinden dat de jaarbegroting niet voldoet aan het beginsel van prudent begroten. Middels deze brief wordt de Kamer geïnformeerd over de inhoud van de overeengekomen Europese jaarbegroting voor 2025 en de Nederlandse appreciatie daarop. Daarnaast wordt de Kamer ook geïnformeerd over het proces van de aanstaande nacalculatie van de bni-, btw- en plastic-afdrachten. Jaarlijks worden de realisaties voor de bni-afdracht vastgesteld in hetzogenoemde bni-comité van Eurostat. Op basis hiervan worden de bijdragen van de lidstaten met terugwerkende kracht verrekend. De Kamer wordt begin 2025 geïnformeerd over de definitieve nacalculatie. De budgettaire effecten zullen worden verwerkt in de eerste suppletoire begroting van het ministerie van Buitenlandse Zaken.

E - Verslag input internetconsultatie gedifferentieerde verbruiksbelasting alcoholvrije dranken

De staatssecretaris van Financiën - Fiscaliteit en Belastingsdienst heeft op 13 december 2024, mede namens de staatssecretaris Jeugd, Preventie en Sport, het verslag van de internetconsulatie inzake een gedifferentieerde verbruiksbelasting van alcoholvrije dranken aan beide Kamers aangeboden. Het kabinet wil de Kamers komend voorjaar informeren over de inzet op de verbruiksbelasting van alcoholvrije dranken en neemt de input van de internetconsultatie hierbij mee. De aanbiedingsbrief en het verslag treft u aan in de bijlagen.