Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.

nationaal

De commissies I&A/JBZ, V&J en EUZA hebben op 8 juli 2014 de brief van de ministers van Veiligheid & Justitie en Buitenlandse Zaken van 4 juli 2014 voor kennisgeving aangenomen 

Europees

De Europese Commissie publiceerde op 17 maart 2014 de Commissiemededeling: Het EU-scorebord voor justitie 2014.

document Europese Commissie

COM(2014)155, d.d. 17 maart 2014

commissies Eerste Kamer

beleidsterrein

De commissies I&A/JBZ, V&J en EUZA hebben op 8 juli 2014 de brief van de ministers van Veiligheid & Justitie en Buitenlandse Zaken van 4 juli 2014 voor kennisgeving aangenomen

De ministers van Veiligheid & Justitie en Buitenlandse Zaken hhebn op 4 juli 2014 per brief gereageerd op de brief met vragen van de fracties van de PvdA, de SP en GroenLinks over de rechtsstatelijkheid (E140007) en het EU-scorebord Justitie 2014 van 17 juni 2014. De brief wordt op 8 juli 2014 besproken tijdens een gezamenlijke commissievergadering.

De vragen van de fracties van de PvdA, de SP en GroenLinks over de rechtsstatelijkheid (E140007) en het EU-scorebord Justitie 2014 zijn per brief 17 juni 2014 verstuurd aan de minister van Buitenlandse Zaken. De leden van de fracties van het CDA en D66 hebben zich aangesloten bij de vragen van de leden van de fractie van GroenLinks. 

Tijdens de vergadering op 10 juni 2014 gaven de fracties van de PvdA, SP en GroenLinks aan uiterlijk woensdag 11 juni 2014 inbreng te zullen leveren voor schriftelijk overleg met de regering. 

Op 13 mei 2014 besloten de commissies I&A/JBZ, V&J en EUZA naar aanleiding van de bespreking van de kabinetsappreciaties van de Commissiemededeling inzake een nieuw raamwerk om de rechtsstaat in de EU te versterken (E140007), onderhavige mededeling, de Commissiemededelingen over het post-Stockholmprogramma (E140008) en de kabinetsappreciatie van het AIV-advies inzake de Rechtsstaat, met de regering in schriftelijk overleg te treden. Inbreng voor een brief aan de regering wordt geleverd op 10 juni 2014 .

De commissie I&A/JBZ besloot op 6 mei 2014 de Commissiemededeling en de kabinetsappreciatie hiervan te betrekken bij de behandeling van de Commissiemededelingen over het toekomstige JBZ-meerjarenbeleidskader (E140008) en de behandeling van de Commissiemededeling inzake een nieuw raamwerk om de rechtsstaat in de EU te versterken (E140007). De commissie zal bij de gezamenlijke behandeling van deze onderwerpen in de commissies I&A/JBZ, EUZA en V&J op 13 mei 2014 voorstellen een mondeling overleg met de bewindslieden van V&J te organiseren. 

Op 24 april 2014 stuurde de regering een kabinetsappreciatie over rechtsstatelijkheid aan het parlement. In de appreciatie wordt ook de kabinetsreactie over het EU-scorebord voor justitie 2014 weergegeven. De commissie I&A/JBZ zal op 6 mei 2014 de procedure voor behandeling van de mededeling bespreken.

De commissie I&A/JBZ besloot op 25 maart 2014 de mededeling in behandeling te nemen. De commissie zal de mededeling bespeken zodra het Nederlands regeringsstandpunt beschikbaar is.

Op 21 mei 2014 besloot de commissie voor Veiligheid en Justitie de minister van Veiligheid en Justitie te verzoeken om een reactie te geven op de door een aantal lidstaten geuite zorgen over de gehanteerde methodologie en werkwijze met betrekking tot de ontwikkeling en presentatie van het EU Justitie Scorebord. De minister van Veiligheid en Justitie reageerde op 4 juni 2014. In de brief geeft de minister onder meer aan dat de Europese Commissie voor het scorebord van 2014 wijzigingen heeft aangebracht in de methodiek, onder meer door in december 2013 een netwerk van vertegenwoordigers van de ministeries van justitie en rechtspraak in het leven te roepen.

Op 24 april 2014 stuurde de regering een kabinetsappreciatie over rechtsstatelijkheid aan het parlement. In de appreciatie wordt ook de kabinetsreactie over het EU-scorebord voor justitie 2014 weergegeven. In de reactie geeft de regering onder meer aan dat de resultaten in het scorebord voor Nederland, net als vorig jaar, als zeer positief moeten worden beschouwd. Immers voor een groot aantal aspecten op het gebied van de kwaliteit en efficiency van het Nederlandse rechtsbestel geldt dat Nederland binnen de Europese Unie tot één van de koplopers behoort.

Het kabinet steunt nut en noodzaak van het scorebord, met name omdat, zoals in het BNC-fiche in 2013 reeds is gesteld, het de beleidsinitiatieven van het kabinet ondersteunt met betrekking tot het vergroten van het wederzijds vertrouwen in de justitiële samenwerking tussen de EU-lidstaten en het bevorderen van economische groei (Kamerstukken II, 2012/13, 22112, nr. 1615). Het kabinet blijft de subsidiariteit - zoals in het BNC fiche van mei 2013 is verwoord - positief beoordelen. Immers, de kern van de mededeling betreft een instrument waarmee lidstaten op basis van een selectief aantal indicatoren elkaar kunnen vergelijken met betrekking tot bepaalde aspecten van de werking van de nationale rechtssystemen. Hierbij zal met name de toegevoegde waarde liggen in het identificeren van trendontwikkelingen inzake deze aspecten van de rechtssystemen door de EU. Belangrijk om hierbij op te merken is dat het een vrijwillig instrument betreft, waarmee de EU tracht een open dialoog aan te gaan met de EU-lidstaten inzake het ontwikkelen van beter beleid op het terrein van justitie en rechtspraak. Door middel van het scorebord wordt inzichtelijk gemaakt dat goed functionerende rechtsstelsel bijdragen aan een goed functionerende interne markt. De vergelijkingen in het scorebord kunnen immers leiden tot peer pressure van de lidstaten onderling, waardoor knelpunten in het functioneren van de nationale rechtssystemen worden geïdentificeerd en opgelost.

Het EU-scorebord voor justitie ("het scorebord") is een vergelijkingsinstrument dat jaarlijks informatie geeft over de kwaliteit, onafhankelijkheid en doeltreffendheid van rechtsstelsels in alle lidstaten. Het scorebord is ingesteld in 2013 om de doeltreffendheid van rechtsstelsels in de EU te bevorderen en op die manier de economische groei te versterken. De bevindingen van het scorebord worden ieder jaar betrokken bij de landenspecifieke analyse van het Europees Semester, de jaarlijkse cyclus van economische beleidscoördinatie van de EU.

Het scorebord voor 2014 is toegespitst op geschillen in burgerlijke en handelszaken en in administratieve zaken teneinde de lidstaten te helpen bij hun inspanningen om het ondernemingsklimaat te verbeteren en de financiële crisis te overwinnen. De belangrijkste bevindingen volgens de Europese Commissie zijn dat een aantal lidstaten nog altijd kampt met lange procedures in eerste aanleg in combinatie met lage afhandelingspercentages of een groot aantal aanhangige zaken. Daarnaast blijkt dat er op het gebied van ICT nog verbeteringen nodig zijn om de contacten tussen rechtbanken en burgers te verbeteren. Ook moeten meer rechters permanent worden geschoold in het EU-recht. Tot slot blijkt dat in verschillende lidstaten de perceptie van onafhankelijkheid van de rechtelijke macht is verbeterd, terwijl het in sommige lidstaten is verslechterd.

Het scorebord voor 2014 bevestigt volgens de Europese Commissie een belangrijke tekortkoming: het verzamelen van objectieve, vergelijkbare en betrouwbare gegevens over de doeltreffendheid van rechtsstelsels voor alle lidstaten blijft problematisch. Volgens de Europese Commissie zouden alle lidstaten dan ook prioriteit moeten geven aan het verzamelen van gegevens en deze gegevens moeten delen.

Op basis van dit scorebord nodigt de Europese Commissie nu de lidstaten, het Europees Parlement en alle belanghebbenden uit een open dialoog en een constructieve samenwerking te starten met het oog op de verdere verbetering van de nationale rechtsstelsels in de EU in de context van het Europees semester.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

De Duitse Bondsraad stuurde op 23 mei 2014 een brief aan de Europese Commissie in het kader van de politieke dialoog over de Commissiemededleing.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.