Op deze themapagina treft u verschillende documenten aan in het kader van het Europees Semester 2019. In het kamerstukdossier (CXXXI) zijn parlementaire stukken rondom het Europees Semester 2019 te vinden.
Elk jaar maakt de Europese Commissie een gedetailleerde analyse van de geplande begrotings-, macro-economische en structurele hervormingen van de EU-landen. Daarna geeft ze de regeringen landspecifieke aanbevelingen voor de komende 12-18 maanden. Ook monitort zij hoeveel vooruitgang de EU-landen boeken bij het bereiken van de Europa 2020-doelstellingen. Het is de bedoeling dat de lidstaten rekening houden met de landspecifieke aanbevelingen wanneer zij hun begroting voor het komende jaar opstellen en wanneer zij besluiten nemen met betrekking tot hun economisch, werkgelegenheids-, onderwijs- en ander beleid.
De voorstellen van de Commissie worden formeel goedgekeurd door de Raad.
bronnen: website Europese Commissie en website Raad van de Europese Unie
Op 27 september 2019 stuurde de minister van Financiën het Ontwerpbegrotingsplan 2020 aan de Eerste Kamer (CXXXI, G).
De commissies Financiën en Economische Zaken en Klimaat/LNV bespraken op 25 juni 2019 het voorjaarspakket van de Europese Commissie over het Europees Semester 2019 met de landenspecifieke aanbevelingen (zie COM(2019)500 en COM(2019)519) en de appreciatie van het kabinet daarvan (CXXXI, F) en besloten deze voor kennisgeving aan te nemen.
Op 23 mei 2019 heeft de minister van Financiën, in het kader van de toezegging aan het lid Reuten (SP) tijdens het mondeling overleg op 23 april 2019, een afschrift gestuurd van een brief aan de Tweede Kamer inzake het Nederlandse handelsoverschot (CXXXI, E). Op 28 mei 2019 heeft de commissie Financiën kennis genomen van de brief en de toezegging (T02704) aangemerkt als voldaan.
Op 23 april 2019 vond het mondeling overleg plaats (CXXXI, D) over het Europees Semester 2019 met de ministers van Financiën en Economische Zaken en Klimaat (zie video). Tijdens het mondeling overleg heeft de Minister van Financiën,naar aanleiding van een vraag van het lid Reuten (SP), toegezegd de Eerste Kamer een afschrift te sturen van zijn brief aan de Tweede Kamer over het Nederlandse saldo op de lopende rekening (T02704).
De commissies Financiën en Economische Zaken en Klimaat/ Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit bespraken op 19 maart 2019 de behandeling van het Europees Semester 2019 en besloten niet in schriftelijk overleg te treden voor het mondeling overleg met de ministers op 23 april 2019.
Op 18 december 2018 besloten de commissies Financiën en EZK/LNV de minister van Financiën en de minister van Economische Zaken en Klimaat uit te nodigen voor een mondeling overleg op 23 april 2019 over de in te dienen Stabiliteits- en Hervormingsprogramma's . De commissies gaven aan in dit stadium geen behoefte te hebben aan een schriftelijke voorbereiding hiervan.
De overkoepelende mededeling van de Europese Commissie over de landenspecifieke aanbevelingen werd betrokken bij het Algemeen Overleg over de Eurogroep en Ecofinraad op 3 juli 2019.
Tijdens het Algemeen Overleg in de Tweede Kamer over de Ecofinraad op 17 januari 2019 (21.501-07, 1572) is de kabinetsappreciatie over het najaarspakket voor het Europees Semester 2019 betrokken.
Op 10 december 2018 is het verslag van een schriftelijk overleg van de commissie Europese Zaken met de minister van Buitenlandse Zaken over de geannoteerde agenda Raad Algemene Zaken van 11 december 2018 vastgesteld. In dit schriftelijke overleg zijn door meerdere fracties vragen gesteld over het Najaarspakket voor het Europees Semester.
Op 20 november 2019 heeft de Europese Commissie een analyse uitgebracht van de concept begrotingsplannen voor het jaar 2020 van de lidstaten; de algemene beoordeling is te vinden in COM(2019)900, het standpunt van de commissie over het concept begrotingsplan van Nederland is opgenomen in C(2019)9116, waarvan de uitgebreide analyse in het werkdocument SWD(2019)926.
Het voorjaarspakket van het Europees Semester 2019 is op 5 juni 2019 door de Europese Commissie gepubliceerd. Het pakket bestaat uit de landenspecifieke aanbevelingen voor de lidstaten met economische beleidsrichtsnoeren voor het komende jaar tot anderhalf jaar (algemene mededeling over de landenspecifieke aanbevelingen COM(2019)500). Ook voor Nederland is er een aanbeveling voor het Nationale hervormingsprogramma en Stabiliteitsprogramma 2019 uitgekomen (COM(2019)519). DE Europese Commissie deelt ook mee dat zij naar aanleiding van de beoordeling van de stabiliteits- en convergentieprogramma's van 2019 een aantal stappen heeft ondernomen, zoals de aanbeveling om de buitensporigtekortprocedure af te sluiten met betrekking tot Spanje. Daarnaast zijn er rapporten gepubliceerd waarin geconstateerd wordt dat er mogelijk buitensporigtekortprocedures worden gestart de lidstaten tegen Italië, Frankrijk, België en Cyprus.
Op 27 februari 2019 publiceerde de Europese Commissie het Winterpakket van het Europees Semester in navolging op de jaarlijkse groeianalyses die in november 2018 zijn gepubliceerd. De belangrijkste documenten uit dit winterpakket zijn de landenrapporten over elke individuele lidstaat met een diepgaande evaluatie over de preventie en correctie van macro-economische onevenwichtigheden. In het landverslag met betrekking tot Nederland (SWD(2019)1018) geeft de Europese Commissie aan dat er voor Nederland langetermijnuitdagingen bestaan op het gebied van de woningmarkt en schulden (bijv. de hypotheekschuld van huishoudens is tweemaal zo groot als het eurozonegemiddelde), de arbeidsmarkt (segementatie) en het pensioenstelsel (zoals fluctuatie pensioenpremies). In een mededeling van de Europese Commissie (COM(2019)150) worden de resulaten gegeven van de landverslagen en de voortgang wat betreft de structurele hervormingen.
Andere documenten uit het Winterpakket zijn:
-
-Een advies over het Concept budget plan van Slovenië C(2019)2002
-
-Een tweede verscherpt toezicht rapport voor Griekenland
-
-Het jaarlijks werkprogramma van het structurele hervormings- en steunmaatregelprogramma C(2019)1542
-
-Een update van de werkgelegenheidsrichtlijnen voor 2019 COM(2019)151
-
-Een voortgangsrapport over de Raadsaanbeveling over het verbeteren van vaardigheden van volwassenen SWD(2019)89
-
-Een voortgangsrapport over de Raadsaanbeveling over de oprichting van nationale comités voor de productiviteit COM(2019)152
De Europese Commissie heeft op 21 november 2018 het zogenoemde 'Najaarspakket' in het kader van het Europees Semester gepubliceerd: de jaarlijkse Groeianalyse 2019, het Waarschuwingsmechanismeverslag 2019, de algemene beoordeling van de ontwerpbegrotingsplannen (zie ook de bijlagen) en de aanbevelingen over het economisch beleid van de eurozone. Hierin stelt de Commissie de economische en sociale prioriteiten van de EU voor 2019 vast en worden adviezen over de ontwerpbegrotingsplannen van de lidstaten gepresenteerd.
De verwachting is dat de Europese Commissie het voorjaarspakket, inclusief de landspecifieke aanbevelingen, op 5 juni 2019 presenteert.
Op 13 juni 2019 heeft de regering een kabinetsappreciatie (CXXXI, F) aan de Eerste Kamer gestuurd met betrekking tot het voorjaarspakket van het Europees Semester 2019. Dit pakket bevat o.a. de landenspecifieke aanbevelingen. Het kabinet geeft in de appreciatie aan dat de Europese Commissie voor Nederland drie landspecifieke aanbevelingen voorstelt op negen terreinen ("de woningmarkt; pensioenen; loongroei; belastingen; zelfstandigen zonder personeel; skills op de arbeidsmarkt; investeringen in onderzoek, ontwikkeling en innovatie; investeringen in hernieuwbare energie, energie-efficiëntie en het terugdringen van broeikasgassen; en investeringen in infrastructuur"). Het kabinet herkent de aanbevelingen op hoofdlijnen en geeft in zijn appreciatie per onderdeel de visie van het kabinet weer.
Op 15 april 2019 ontving de Eerste Kamer een brief van de minister van Financiën (CXXXI, C) ter aanbieding van het Stabiliteitsprogramma 2019. De Raad van State heeft hierover haar beoordeling gegeven.
Op 5 april 2019 ontving de Eerste kamer een brief van de minister van Economische Zaken en Klimaat (CXXXI, B) met de aanbieding van het Nationaal Hervormingsprogramma 2019 met de bijdrage van Nederlandse sociale partners aan het Nationaal Hervormingsprogramma.
Op 7 december 2018 stuurden de ministers van Economische Zaken en Financiën een brief met een overzicht van de startdocumenten voor het Europees Semester 2019 en hun appreciatie over deze documenten.
De Raad voor Werkgelegenheid, Sociaal Beleid, Gezondheid en Consumentenzaken besprak op 24 oktober 2019 (21.501-31, Q) de hoofdboodschappen van het Werkgelegenheidscomité over het jaarlijks verslag voor de werkgelegenheid en het Sociaal Beschermingscomité over de sociale beschermings prestatiemonitor. "De sociale beschermings prestatiemonitor houdt toezicht op de sociale situatie in de EU en de ontwikkeling van beleid voor sociale bescherming. In de voorliggende hoofdboodschappen staat dat, ondanks de recente positieve ontwikkelingen, het onwaarschijnlijk is dat de Europa 2020-doelstelling om 20 miljoen mensen uit het risico van armoede of sociale uitsluiting te halen, wordt gehaald."
Op 10 oktober 2019 blikte de Ecofinraad terug op het proces van het Europees Semester 2019 (21.501-07, AW). Als gevolg van de Europarlementsverkiezingen was het proces dit jaar aangepast ten opzichte van voorgaande jaren. De commissies Financiën en Europese Zaken hebben naar aanleiding van de geannoteerde agenda (21.501-07, AU) voor deze bijeenkomst op 1 oktober 2019 kort enkele onderwerpen besproken in relatie tot de Algemene Financiële Beschouwingen.
Tijdens de informele Ecofinraad op 14 september 2019 is gesproken over de Europese begrotingsregels, op basis van een Presidency Issues Note opgesteld door het Finse voorzitterschap.
Tijdens de Ecofinraad van 8 en 9 juli 2019 zijn de landenspecifieke aanbevelingen aangenomen.
Op 8 juli 2019 stemde de Raad voor Werkgelegenheid en Sociaal Beleid in met de sociale- en werkgelegenheidsonderdelen van de landenspecifieke aanbevelingen, met de opinies van het Sociaal Beschermingscomité en Werkgelegenheidscomité, en met de werkgelegenheidsrichtsnoeren.
Naar verwachting zal de Ecofinraad op 9 juli 2019 politieke overeenstemming bereiken over de aanbevelingen voor de nationale hervormingsprogramma's (21.501-07, AO). Op 8 juli 2019 bespreekt de Raad voor Werkgelegenheid en Sociaal Beleid sociale en werkgelegenheidsonderdelen (21.501-31, O).
In het verslag van de Eurogroep en Ecofinraad van 13 en 14 juni 2019 (21.501-07, AN) geeft de regering een overzicht van het gepubliceerde Voorjaars-, of Lentepakket van de Europese Commissie. Daarnaast geeft zij aan dat er voornemens zijn een buitensporigtekortprocedure te starten tegen Italië, Frankrijk, België en Cyprus. Indien de Europese Commissie hiertoe besluit dient zij een voorstel in bij de Raad en wordt het besproken in de volgende Ecofinraad.
De Ecofinraad van 17 mei 2019 nam conclusies aan over de diepteonderzoeken en de implementatie van landenspecifieke aanbevelingen.
De Europese Raad heeft op 21 en 22 maart 2019 gesproken over de prioriteiten van de jaarlijkse groeianalyses in verband met de nationale hervormings-, stabiliteits-, en convergentieprogramma's.
Tijdens de Raad Algemene Zaken van 19 maart 2019 lichtte de Europese Commissie het syntheserapport 2019 en de concept-aanbeveling over het economisch beleid voor de lidstaten van de Eurozone toe.
De raad voor Werkgelegenheid, Sociaal Beleid, Volksgezondheid en Consumentenzaken heeft op 15 maart 2019 de Raadsconclusies over de Annual Growth Survey (AGS) en het Joint Employment Report (JER), en het JER zelf aangenomen. Ook heeft de Raad van gedachten gewisseld over ervaringen in de lidstaten rondom de aanpak van werkloosheid.
De Commissie heeft tijdens de Ecofinraad van 12 maart 2019 een presentatie gegeven over de landenrapporten 2019 die binnen het Europees Semester worden gepubliceerd.
Op 5 maart 2019 vond er in de Milieuraad een gedachtewisseling plaats over de vergroening van het Europees Semester. Het voorzitterschap vroeg daarbij specifiek aandacht voor de vraag hoe investeringen in duurzaamheid op nationaal en op EU-niveau te stimuleren.
Tijdens de raad Concurrentievermogen op 18 en 19 februari 2019 heeft een gedachtewisseling plaatsgevonden over het Europees Semester. Hierbij gaven lidstaten aan dat de Ecofinraad leidend moet zijn in de behandeling van het Europees Semester.
Op 22 januari 2019 besprak de Ecofinraad de documenten voor het Europees Semester 2019. De aanbevelingen voor de eurozone en de Raadsconclusies voor de jaarlijkse groei-analyse en het waarschuwingsmechanismeverslag zijn aan de Ministers voorgelegd en zonder discussie aangenomen.
Op 4 december 2018 besprak de Ecofinraad de documenten voor het Europees Semester 2019. In januari 2019 zal de Ecofinraad de documenten concreter bespreken en conclusies formuleren over de jaarlijkse groeianalyse en het waarschuwingsmechanismeverslag.