Op deze themapagina treft u verschillende documenten aan in het kader van het Europees Semester 2020. In het kamerstukdossier (CXXXVIII) zijn parlementaire stukken rondom het Europees Semester 2020 te vinden.
Vanaf 2020 zal de nieuwe cyclus van het Europees Semester onder leiding van de nieuwe Europese Commissie-Von der Leyen beginnen. Elk jaar maakt de Europese Commissie een gedetailleerde analyse van de geplande begrotings-, macro-economische en structurele hervormingen van de EU-landen. Daarna geeft ze de regeringen landspecifieke aanbevelingen voor de komende 12-18 maanden. Het is de bedoeling dat de lidstaten rekening houden met de landspecifieke aanbevelingen wanneer zij hun begroting voor het komende jaar opstellen en wanneer zij besluiten nemen met betrekking tot hun economisch, werkgelegenheids-, onderwijs- en ander beleid. De voorstellen van de Commissie worden formeel goedgekeurd door de Raad.
bronnen: website Europese Commissie en website Raad van de Europese Unie
Op 16 juni 2020 voerde de commissie Financiën een mondeling overleg (34.998, D) met de minister van Financiën en de minister van Buitenlandse Zaken over het effect van de Europese Coronamaatregelen op de korte en lange termijn, met inbegrip van doorwerking in het MFK, de staat van de Eurozone, het stabiliteits- en groeipact en het Europees Semester. Het videoverslag is hier beschikbaar.
Op 12 mei 2020 besloot de commissie Financiën naar aanleiding van de diverse geannoteerde agenda's en verslagen van de Ecofinraad en de Eurogroepvergaderingen, op voorstel van de leden Vendrik (GroenLinks), Crone (PvdA) en Ester (ChristenUnie), tot een mondeling overleg met de Minister van Financiën en de Minister van Buitenlandse Zaken over onder andere het Europees Semester.
Op 14 april 2020 bepaalden de commissies om in schriftelijk overleg te treden met de regering over het Nationaal Hervormingsprogramma en het Stabiliteitsprogramma. Inbreng werd geleverd door de fractie van de ChristenUnie (Ester), waar FVD zich bij aansluit, en de fractie van GroenLinks (Vendrik).
Op 17 april 2020 werd de brief aan zowel de minister van Financiën als de minister van Economische Zaken en Klimaat verstuurd.
Op 23 april 2020 stuurde de minster van Economische Zaken en Klimaat, mede namens de minister van Financiën, een antwoord. Op 19 mei 2020 besloot de commissie Financiën om dit verslag te betrekken bij het mondeling overleg op 16 juni 2020 met de minister van Financiën en de minister van Buitenlandse Zaken.
Op 21 januari 2020 besloten de commissies Financiën en EZK/LNV om de kabinetsreactie van het herfstpakket van het Europees Semester 2020 (CXXXVIII, A) voor kennisgeving aan te nemen.
De commisssie Europese Zaken stuurde op 18 maart 2020 een brief aan de minister van Buitenlandse Zaken met vragen en opmerkingen over het Nederlandse landenrapport van de Europese Commissie. Bij brief van 23 maart 2020 zijn de vragen beantwoord.
Het Herfstpakket Europees Semester 2020 werd op 12 februari 2020 besproken tijdens het Algemeen Overleg Eurogroep/Ecofinraad.
Het voorjaarspakket van het Europees Semester 2020 is op 20 mei 2020 door de Europese Commissie gepubliceerd, waarin aan alle lidstaten van de EU richtsnoeren voor het economisch beleid worden gegeven in de context van de coronapandemie. (algemene mededeling over de landenspecifieke aanbevelingen COM(2020)500). De focus ligt op de meest urgente uitdagingen ten gevolge van de pandemie en op het weer op gang brengen van duurzame groei. Ook voor Nederland is er een aanbeveling voor het Nationale hervormingsprogramma en Stabiliteitsprogramma uitgekomen (COM(2020)519).
De Commissie heeft ook verslagen op grond van artikel 126, lid 3, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie aangenomen voor alle lidstaten (Nederland COM(2020)530) , uitgezonderd Roemenië, dat reeds onder het corrigerende deel van het pact valt. In het licht van de uitzonderlijke onzekerheid ten gevolge van de buitengewone macro-economische en budgettaire impact van de pandemie is de Commissie van mening dat in dit stadium geen besluit hoeft te worden genomen over de vraag of voor lidstaten de buitensporigtekortprocedure moet worden gestart.
Op 26 februari 2020 publiceerde de Europese Commissie het Winterpakket van het Europees Semester in navolging op de jaarlijkse groeianalyses die in december 2019 zijn gepubliceerd. De belangrijkste documenten uit dit winterpakket zijn de landenrapporten over elke individuele lidstaat met een diepgaande evaluatie over de preventie en correctie van macro-economische onevenwichtigheden. In het landverslag met betrekking tot Nederland (SWD(2020)518) geeft de Europese Commissie aan dat er voor Nederland langetermijnuitdagingen bestaan op het gebied van de woningmarkt, de arbeidsmarkt en pensioenen. In een mededeling van de Europese Commissie (COM(2020)150) worden de resulaten gegeven van de landverslagen en de voortgang wat betreft de structurele hervormingen.
Andere documenten uit het Winterpakket zijn:
-
-Een vijfde verscherpt toezicht rapport voor Griekenland
-
-Een voorstel om de werkgelegenheidsrichtsnoeren bij te werken
-
-Het jaarlijks werkprogramma van het structurele hervormings- en steunmaatregelprogramma
Op 17 december 2019 publiceerde de Europese Commissie het najaarspakket met betrekking tot het Europees Semester voor 2020. Het najaarspakket bestaat uit de Jaarlijkse duurzame Groeistrategie (COM(2019)650), het Waarschuwingsmechanismeverslag 2020 (COM(2019)651 met ANNEX SWD(2019)630), aanbeveling van de Raad voor het economisch beleid van de eurozone (COM(2019)652 en ANNEX SWD(2019)631), het gezamenlijk verslag over de werkgelegenheid bij de jaarlijkse duurzame groeianalyse 2020 (COM(2019)653 en ANNEX) en het Single Market Performance Report 2019 (SWD(2019)444).
Op 5 juni 2020 ontving de Eerste Kamer een brief van de minister van Economische Zaken en Klimaat en de minister Financiën (CXXXVIII, F) met een kabinetsreactie over de landspecifieke aanbevelingen voor 2020-2021.
Op 24 april 2020 ontving de Eerste Kamer een brief van de minister van Financiën (CXXXVIII, E) met een kabinetsreactie over het Stabiliteitsprogramma 2020. De Raad van State heeft hierover haar beoordeling gegeven.
Op 9 april 2020 ontving de Eerste Kamer een brief van de minister van Financiën (CXXXVIII, C) ter aanbieding van het Stabiliteitsprogramma 2020.
Op 27 maart 2020 ontving de Eerste kamer een brief van de minister van Economische Zaken en Klimaat (CXXXVIII, B) ter aanbieding van het Nationaal Hervormingsprogramma 2020 en de bijdrage van Nederlandse sociale partners aan het Nationaal Hervormingsprogramma.
Op 14 januari 2020 stuurden de ministers van Economische Zaken en Financiën een brief met een overzicht van de documenten van het najaarspakket voor het Europees Semester 2020 en de appreciatie van het kabinet.
De Europese Raad heeft op 20 juli 2020 zijn aanbevelingen en adviezen over het economisch, het werkgelegenheids- en het begrotingsbeleid van de lidstaten en de aanbeveling voor de eurozone aangenomen. Daarmee werd de behandeling van het Europees Semester 2020 afgerond.
De Europese Raad heeft op 17 juli 2020 de landenspecifieke aanbevelingen aangenomen.
De Ecofinraad van 19 mei 2020 zal door het voorzitterschap geïnformeerd worden over de uitkomst van de schriftelijke procedure, die in de aanloop naar de Ecofinraad plaatsvond, over de concept Raadsconclusies van de landenrapporten van 2020, inclusief de diepteonderzoeken en de implementatie van de landenspecifieke aanbevelingen van 2019. Indien alle lidstaten via de schriftelijke procedure hebben ingestemd zullen de Raadsconclusies worden aangenomen. Nederland heeft ingestemd met de concept Raadsconclusies.
Tijdens de informele Ecofinraad op 16 april 2020 zijn de implicaties van de COVID-19 uitbraak op (de tijdlijn van) het Europees Semester besproken. Overeengekomen is dat voor de cyclus van 2020 de bestaande tijdlijnen worden gehandhaafd, maar dat vereenvoudigde informatievereisten zullen gelden, waarbij rekening wordt gehouden met de buitengewone omstandigheden. Het betreft dan met name het aanleveren door lidstaten bij de Europese Commissie van de nationale hervormingsprogramma’s (NHP) voor 15 april en de stabiliteits- en convergentieprogramma’s (SCP), waarvoor de deadline 30 april is. Verschillende lidstaten hadden om uitstel van het SCP gevraagd omdat de COVID-19 uitbraak en de economische gevolgen ervan grote budgettaire gevolgen hebben die nu nog niet allemaal te overzien zijn. De Europese Commissie had al aangegeven de voorkeur te hebben om de rapporten zoveel mogelijk te actualiseren, maar dat zij zich flexibel op zal stellen.
Tijdens de ingelaste informele Ecofinraad van 23 maart 2020 vond er een discussie plaats over de implicaties van de COVID-19 uitbraak op (de tijdslijn van) het Europees Semester. Het ging daarbij voornamelijk over het aanleveren van de nationale hervormingsprogramma’s (NHP) en de stabiliteits- en convergentieprogramma’s (SCP) door lidstaten, waarvoor de deadline respectievelijk 30 april is. De regering heeft aangegeven de uitdagingen die de huidige ontwikkelingen met zich meebrengen om geactualiseerde stabiliteits- en convergentieprogramma’s aan te leveren te erkennen en stelt zich daarom in deze discussie flexibel op, maar hecht er waarde aan dat landen wel ook conform de oorspronkelijke timing en inhoudelijke vereisten hun programma’s in mogen leveren. De Europese Commissie heeft aangegeven dat de wetgeving met betrekking tot de deadlines van het Semester beperkte flexibiliteit kent, maar met een voorstel te zullen komen over hoe gezien de huidige situatie invulling kan worden gegeven aan het Europees Semester.
De Raad Algemene Zaken sprak op 24 maart 2020 over een nog te verschijnen syntheserapport van het Voorzitterschap met een weergave van de besprekingen in de verschillende Raadsformaties.
Tijdens de Milieuraad op 5 maart 2020 vond een jaarlijkse gedachtewisseling plaats over de vergroening van het Europees Semester, waaronder de veranderingen in belastingen en subsidies. Lidstaten gaven aan de vergroening van het Europees Semester te steunen.
De formele Raad voor Concurrentievermogen besprak op 27 en 28 februari 2020 het interne markt prestatierapport (SWD(2019)444) horende bij het Europees Semester.
Op 17 februari 2020 besprak de Eurogroep de eurozoneaanbevelingen, waarna de Ecofinraad op 18 februari de aanbeveling heeft goedgekeurd. De Europese Raad bekrachtigt vervolgens de (aangepaste) eurozone-aanbeveling, waarna de Ecofinraad deze formeel aanneemt.
Tijdens de Ecofinraad op 21 januari 2020 heeft de Europese Commissie het Herfstpakket van het Europees Semester 2020 gepresenteerd bestaande uit de jaarlijkse groeianalyse (Annual Sustainable Growth Survey; ASGS), het waarschuwingsmechanisme rapport (Alert Mechanism Report; AMR) in het kader van de macro-economische onevenwichtighedenprocedure (MEOP) en het voorstel voor de aanbeveling over het economisch beleid van de eurozone (eurozone-aanbevelingen).
De eurozone-aanbevelingen zullen bij de Eurogroep van 17 februari 2020 worden besproken. Na die bespreking zal de Europese Raad de (aangepaste) aanbevelingen bekrachtigen, waarna de Ecofinraad de aanbevelingen formeel aanneemt. Ten aanzien van de jaarlijkse groeianalyse en het waarschuwingsmechanisme rapport zullen bij de volgende Ecofinraad, op 18 februari, Raadsconclusies worden aangenomen.
In de geannoteerde agenda van de Eurogroep en Ecofinraad 20 en 21 januari 2020 (21.501-07, BB) geeft de regering een overzicht van de behandeling van het Europees Semester 2020.
Tijdens de Raad Algemene Zaken van 10 december 2019 presenteerden het Finse EU-voorzitterschap en het inkomend Kroatische voorzitterschap een roadmap voor het Europees Semester 2020. "De roadmap zet de bespreking van het Europees Semester in de relevante vakraden uiteen, zoals de gebruikelijke jaarlijkse bespreking van de EU groeiprioriteiten tussen december en maart en de bespreking van de landspecifieke aanbevelingen in de relevante Raden in juni." Het herfstpakket wordt naar verwachting op 17 december 2019 en besproken worden door de Ecofinraad op 21 januari 2020. De regering zal de Eerste Kamer over het pakket informeren via een separate brief (21.501-02, BH).
Op 18 mei 2020 publiceerde de onderzoeksdienst van het Europees Parlement (EPRS) een briefing over het Europees semester bij het sturen van het economisch herstel.
Op 21 april 2020 publiceerde de onderzoeksdienst van het Europees Parlement (EPRS) een studie van de landenspecifieke aanbevelingen voor 2018 en 2019
zoals die door de Raad zijn aangenomen en de uitvoering ervan op basis van de beoordeling door de Europese Commissie in haar landenverslagen.
Op 23 januari 2020 publiceerde de onderzoeksdienst van het Europees Parlement een briefing over de belangrijkste elementen van het door de Commissie voorgestelde Europees semesterpakket voor 2020.