Herstructurering van de Raad van State

Dit wetsvoorstel voorziet in een nieuwe structuur van de Raad van State.

Voor de structuur van de Raad van State zijn de twee hoofdtaken, wetgevingsadvisering en bestuursrechtspraak, bepalend. Vanuit beide is het wenselijk om deze hoofdfuncties van de Raad organisatorisch scherper te onderscheiden, binnen de eenheid van de Raad, te weten: één Raad met afzonderlijke afdelingen, die elk één van de hoofdtaken uitoefenen.

In verband daarmee wordt de samenstelling van de Raad opnieuw geregeld en wordt wettelijk vastgelegd dat een lid van de Afdeling bestuursrechtspraak dat betrokken is geweest bij de totstandkoming van een advies van de Raad, niet deelneemt aan de behandeling van een geschil over een 'zaak' waarop dat advies betrekking had.

Deze samenvatting is gebaseerd op het wetsvoorstel en de memorie van toelichting zoals ingediend bij de Tweede Kamer.

Het voorstel (EK 30.585, A) is op 3 februari 2009 met algemene stemmen aangenomen door de Tweede Kamer.

De plenaire behandeling door de Eerste Kamer vond plaats op 13 en 20 april 2010. Tijdens de plenaire behandeling op 13 april 2010 zijn de motie-Duthler (VVD) c.s. over het elders onderbrengen van de Afdeling bestuursrechtspraak (EK 30.585, H) en de motie-Engels (D66) c.s. over het betrekken van institutionele aanpassingen bij het neergelegde perspectief op meer eenheid in de bestuursrechtspraak (EK 30.585, I) ingediend. De motie-Duthler (VVD) c.s. is op 20 april 2010 gewijzigd in de Gewijzigde motie-Duthler (VVD) c.s. over bestuursrechtspraak (EK 30.585, J).

Het wetsvoorstel is op 20 april 2010 na stemming bij zitten en opstaan met algemene stemmen aangenomen door de Eerste Kamer. De motie-Engels (D66) c.s. (EK 30.585, H) is na stemming bij zitten en opstaan met algemene stemmen aangenomen. De gewijzigde motie-Duthler (VVD) c.s. (EK 30.585, J) is na stemming bij zitten en opstaan aangenomen. PvdA, VVD, OSF, D66, GroenLinks, SP en de fractie-Yildirim stemden voor.

De Eerste Kamercommissies voor Binnenlandse Zaken en de Hoge Colleges van Staat / Algemene Zaken en Huis van de Koning (BiZa/AZ) en voor Veiligheid en Justitie (V&J) hebben op 22 september 2015, mede in verband met toezegging T02031, het verslag van een schriftelijk overleg met de ministers van BZK en van V&J van 15 september 2015 (EK 30.585, N) over het kabinetsstandpunt naar aanleiding van de op 15 april 2015 consultatie over het wetsontwerp splitsing van de Raad van State en opheffing Centrale Raad van Beroep en College van Beroep voor het bedrijfsleven besproken. Naar aanleiding daarvan hebben de commissies bij brief van 25 september 2015 (EK 30.585, O) hun teleurstelling uitgesproken over de door de regering gevolgde procedure. De commissies beschouwen toezegging T02031 wel als voldaan. Het betreffende voorstel Wet organisatie hoogste bestuursrechtspraak (34.389) is op 20 januari 2016 bij de Tweede Kamer ingediend. De ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en van Veiligheid en Justitie hebben dat wetsvoorstel bij brief van 16 november 2016 (TK, nr. 23) ingetrokken.

De Eerste Kamercommissies voor Binnenlandse Zaken en de Hoge Colleges van Staat / Algemene Zaken en Huis van de Koning (BiZa/AZ) en voor Veiligheid en Justitie (V&J) spraken op 27 oktober 2015 informeel met de Raad van State over de kabinetsplannen voor splitsing van de Raad van State en opheffing van de Centrale Raad van Beroep en het College van Beroep voor het bedrijfsleven.

De commissies voerden op 8 september 2015 een informeel gesprek met de Centrale Raad van Beroep en het College van Beroep over de herziening van de bestuursrechtspraak. Op 10 november 2015 spraken de commissies informeel met de president en de vicepresidenten van de Hoge Raad over onder andere de herziening van de bestuursrechtspraak.

ingediend

titel

schriftelijke voorbereiding

inbreng geleverd door

• CDA - J.A.M. Hendrikx
• VVD - A.W. Duthler
• PvdA - J.P. Rehwinkel
• SP - M.J.M. Kox
• D66 - J.W.M. Engels
• ChristenUnie, SGP - G. Holdijk
• PvdA - K. Putters

ondertekening

inwerkingtreding

Op een bij koninklijk besluit te bepalen tijdstip

De nieuwe structuur ziet er als volgt uit:

• - 

  De Raad van State zal bestaan uit leden, staatsraden en staatsraden in buitengewone dienst;

• - 

  Alle taken worden opgedragen aan de Raad van State als zodanig;

• - 

  De adviserende taken van de Raad worden uitgeoefend door een Afdeling advisering;

• - 

  De rechtsprekende taak van de Raad wordt uitgeoefend door een Afdeling bestuursrechtspraak;

• - 

  De zogenoemde volle Raad bestaat uit ten hoogste tien leden, naast de vicepresident en de leden van het koninklijk huis. Leden van de volle Raad zijn lid van zowel de afdeling bestuursrechtspraak als de afdeling adviserin;g

• - 

  Staatsraden worden in principe benoemd in een van beide afdelingen, maar in voorkomende gevallen kan er sprake zijn van dubbelbenoemingen.

37