Op Binnenhof 22 is de Eerste Kamer der Staten-Generaal gevestigd. De vergaderzaal is gebouwd voor de Staten van Holland en West-Friesland. Zij gaven in 1650 aan de bekende architect Pieter Post de opdracht een nieuwe vergaderzaal te bouwen.
Schilderingen
In de vergaderzaal van de Eerste Kamer valt vooral het rijkelijk versierde plafond op. De schilderingen stellen diverse volkeren voor waarmee Holland in de zeventiende eeuw handelsbetrekkingen had. Te zien zijn: Polen, Perzen, Turken, Spanjaarden, Mexicanen, Fransen, Italianen, Russen en Duitsers. Een ander opvallend detail in de vergaderzaal is het levensgrote schilderij van Koning Willem II, dat de vorst in 1848 aan de Eerste Kamer schonk toen er aan de directe bemoeienis van de koning met de Eerste Kamer een eind kwam.
Andere versieringen
Gedeeltelijk verscholen achter de tribunes die in 1870 in de zaal werden aangebracht staan twee fraaie schouwpartijen met zeventiende-eeuwse schilderingen van ‘De Vrede’ en ‘De Oorlog’. Langs de wanden ziet men ook portretten van beroemde raadspensionarissen van de vroegere Staten van Holland, zoals Johan van Oldenbarneveldt en Johan de Witt. De wanden zijn om akoestische redenen met kleden afgewerkt, om de sprekers beter te kunnen horen.
Opstelling
Sinds 1849 heeft de Eerste Kamer deze zaal in gebruik voor haar plenaire vergaderingen. De 75 leden van de Eerste Kamer zitten in groepjes verdeeld over de banken. Onder het portret van Koning Willem II zitten de Voorzitter en Griffiers. Daar recht tegenover is de ministerstafel, waarvandaan de ministers en staatssecretarissen hun wetsvoorstellen verdedigen.
Niet alleen vergaderingen
In 1994 en 1995 is de vergaderzaal van de Eerste Kamer grondig gerestaureerd. De plenaire zaal wordt buiten de vergaderingen van de Kamer ook gebruikt voor symposia en expertmeetings. Vrijwel alle bijeenkomsten in de plenaire zaal kunnen via de livestream van de Eerste Kamer worden gevolgd.
Meer weten?
Wie denkt aan de Tweede Kamer, ziet meteen de plenaire zaal voor zich met de blauwe stoelen van de Tweede Kamerleden. Sinds 28 april 1992 houdt de Tweede Kamer hier alle plenaire vergaderingen.
Nederlands landschap
Architect Pi de Bruijn wilde het Nederlandse landschap naar de zaal brengen. De stoelen hebben de vorm van een tulp, het tapijt is groen als gras en het plafond heeft de blauwgrijze kleur van de Nederlandse lucht.
Theater
De zaal moest ook iets van een theater hebben. Vandaar dat de stoelen zijn opgesteld in de halfronde vorm van een Romeins-Grieks amfitheater. De Kamerleden zitten met hun rug naar het publiek, waardoor ze geen direct contact met de ‘buitenwereld’ hebben. Dit is een bewuste keuze om te benadrukken dat de zaal een zo neutraal mogelijke vergaderomgeving is.
Wandpanelen
In 1987 kreeg de kunstenaar Rudi van de Wint (1942-2006) de opdracht om een kunstwerk te maken voor de nieuwe plenaire zaal van de Tweede Kamer. Hij maakte het kunstwerk ‘de oneindige ruimte’, een serie van tien wandpanelen achter de vakken van de Voorzitter en het kabinet. Ze onderstrepen het theatrale karakter van de zaal.
Licht en donker
De wandpanelen zijn onderdeel van de serie ‘Het oog’. De doeken zijn 7 meter hoog en variëren in breedte van 2 tot 5 meter. De serie gaat over de verhouding tussen licht en donker. Andere delen van de serie zijn te zien in het stadhuis van Groningen en het kunstproject De Nollen. Van de Wint heeft de verf met lappen stof en stukken papier op het paneel aangebracht. Hij schilderde met zijn vlakke hand en met de toppen van zijn vingers. Afwisselend gebruikte hij lichte en donkere kleuren. Dit zorgt voor dieptewerking waardoor het lijkt of er vanuit een oneindige ruimte rode, oranje en gele nevels opdoemen.
Een geheel
Twee panelen van het werk vormen steeds één geheel, doordat het ene schilderij doorloopt in het andere. Van afstand gezien lijkt het daarom een geheel en valt het niet op dat er tussen de panelen een opening is die toegang biedt tot de plenaire zaal. Architect Pi de Bruijn was vooral te spreken over de manier waarop de schilderstukken in paren zijn gerangschikt. “Als je door de zaal beweegt ervaar je hierdoor een voortdurend veranderend kunstwerk.” De schilderijen lijken zich te versmallen of te verbreden.
Bekijk de plenaire zaal op Google Streetview.