Verenigde Vergadering

De gezamenlijke vergadering van beide Kamers van de Staten-Generaal (de Tweede en Eerste Kamer) heet Verenigde Vergadering. De Voorzitter van de Eerste Kamer leidt deze vergadering. De Verenigde Vergadering komt alleen in een aantal bijzondere gevallen als parlementaire vergadering bijeen. Dat is bijvoorbeeld het geval als de Koning(in) niet (meer) in staat is het koningschap waar te nemen. De Verenigde Vergadering dient dan (zonodig) een regent aan te wijzen. Ook moeten wetsvoorstellen die eventuele troonopvolgers toestemming geven tot het aangaan van een huwelijk op grond van artikel 28 van de Grondwet door de Verenigde Vergadering worden behandeld.

Daarnaast vinden bepaalde plechtigheden in de Verenigde Vergadering plaats. De belangrijkste daarvan is de inhuldiging van een nieuwe Koning. De Grondwet bepaalt dat deze bijeenkomst in de hoofdstad Amsterdam dient te worden gehouden. Ook kan de Verenigde Vergadering bijeen komen ter herdenking van een overleden lid van het Koninklijk Huis. De meest bekende bijeenkomst is op Prinsjesdag. De Koning leest dan in de Verenigde Vergadering de Troonrede voor.

De Grondwet schrijft een Verenigde Vergadering voor in de volgende gevallen:

• • 

  voor het besluit over een toestemmingswet voor het huwelijk van een lid van het Koninklijk Huis (art. 28)
• • 

  voor het uitsluiten van de erfopvolging van een lid van het Koninklijk Huis (art. 29)
• • 

  voor het benoemen van de Koning(in) als een troonopvolger ontbreekt (art. 30)
• • 

  bij de beëdiging en inhuldiging van een nieuwe koning(in), in Amsterdam (art. 32)
• • 

  voor een besluit over het ouderlijk gezag en de voogdij van een minderjarige koning(in) (art. 34)
• • 

  voor het besluit dat de Koning(in) "buiten staat is het koninklijk gezag uit te oefenen". (art. 35)
• • 

  wanneer de Koning(in) de uitoefening van zijn gezag tijdelijk wenst neer te leggen (art. 36)
• • 

  voor de benoeming van een regent (art. 37)
• • 

  bij de Troonrede op de derde dinsdag van september (art. 65)
• • 

  om een oorlog te verklaren of te beëindigen, tenzij er door de oorlogstoestand niet vergaderd kan worden (art. 96)
• • 

  direct na het afkondigen van een uitzonderingstoestand (noodtoestand) (art. 103)

In het verleden zijn er ook Verenigde Vergaderingen met een louter ceremonieel doel geweest. Zo werden op 9 mei 1946 Winston Churchill, op 11 oktober generaal Jan Smuts, toen Eerste Minister van de Unie van Zuid-Afrika, en op 13 november 1947 de Canadese Eerste Minister Mackenzie King, als eregasten te midden van de Staten-Generaal gehuldigd. Het Reglement van Orde voor de Verenigde Vergadering verschaft de voorzitter gelegenheid om deze bijeen te roepen.