Toezegging Uitwerken zesde en zevende variant gedifferentieerde verbruiksbelasting (36.602)

De staatssecretaris van Financiën zegt de Kamer, naar aanleiding van een vraag van de leden Heijnen (BBB) en Visseren-Hamakers (PvdD), toe om in de contourenbrief gedifferentieerde verbruiksbelasting een zesde en zevende variant uit te werken.

Handelingen I 2024/2025, nr. 11 , item 3, p. 41, 42-43

De heer Heijnen (BBB):

Tot slot wil ik in dit onderdeel kort aandacht vragen voor de gedifferentieerde verbruiksbelasting, oftewel de suikertaks. Zoals ik al aangaf, is hier helaas slechts beperkte aandacht voor in de fiscale strategische agenda. De staatssecretaris geeft aan dat hij voornemens is om beide Kamers dit voorjaar te informeren. In de contourenbrief worden vijf varianten beschreven. We zouden graag een toezegging van de staatssecretaris willen ontvangen om ook een zesde variant uit te werken, namelijk een suikertaks waarin een gedifferentieerde verbruiksbelasting op niet-alcoholische dranken wordt ingericht op basis van toegevoegde suikers, zoals bijvoorbeeld in het Verenigd-Koninkrijk, evenals de andere uitgewerkte varianten budgettair neutraal. De staatssecretaris herkent deze tekst ongetwijfeld, omdat deze uit een motie van mevrouw Van Eijk en de heer Grinwis komt. De motie — ik heb het nagekeken, meneer Hartog — kreeg in de Tweede Kamer als appreciatie oordeel Kamer. Wij nemen dus aan dat de staatssecretaris ons deze toezegging kan geven. Mocht dat onverhoopt niet zo zijn, dan overwegen we een motie van dezelfde strekking in te dienen in de tweede termijn.

[…]

Mevrouw Visseren-Hamakers (PvdD):

Voorzitter. Dan de verbruiksbelasting. De heer Heijnen had het in zijn bijdrage ook al over de verbruiksbelasting. Ik denk dat ik een nog betere oplossing heb voor dit onderwerp dan de heer Heijnen, ook omdat er al moties zijn aangenomen in de Eerste Kamer die ongeveer dezelfde strekking hadden als de toezegging die de heer Heijnen vroeg. Ik hoor daar graag meer over van de staatssecretaris.

Vorig jaar heeft de Eerste Kamer tijdens het debat over het Belastingplan tevergeefs een uiterste poging gedaan om de verhoging van de verbruiksbelasting per 1 januari 2024 te voorkomen. Fruitdranken met een vleugje zuivel in de schappen om niet onder het hogere tarief te vallen zijn het gevolg. Tijdens een gezinsuitje is de appelsap van de peuter duurder dan de cola van de puber of het biertje van papa. De Nederlandse fruittelers en de producenten van fruitsappen en plantaardige zuiveldranken komen in de problemen door het verhoogde tarief. Ik ga ervan uit dat het kabinet deze belastingmaatregel gezien deze negatieve neveneffecten zo snel mogelijk wil aanpassen. Graag een reactie van de staatssecretaris.

Waarom houdt het kabinet vast aan een budgetneutrale aanpassing van de verbruiksbelasting? Het kabinet zou er ook voor kunnen kiezen om, als het nodig is, ruimte in de begroting te zoeken. Dat kan bijvoorbeeld in het lijstje dat ik net heb opgenoemd, met als doel om een verbruiksbelasting te ontwikkelen die daadwerkelijk de gezondheids- en duurzaamheidsdoelstellingen ondersteunt door consumptie van plantaardige producten, producten zonder toegevoegde suiker en alcoholvrije producten te stimuleren. Graag een reactie van de staatssecretaris.

Handelingen I 2024/2025, nr. 12 , item 13, p. 19-20, 39, 41-43

Staatssecretaris Van Oostenbruggen:

Dank u wel. Een kleine, maar ook relevante: de verbruiksbelasting alcoholvrije dranken. De heer Heijnen heeft daar een vraag over gesteld: kan de staatssecretaris een zesde variant uitwerken voor de gedifferentieerde verbruiksbelasting? Dit gaat om een belasting op basis van toegevoegde suikers. De variant waarbij op basis van toegevoegde suikers wordt belast is al toegelicht. Dit is gedaan in de contourenbrief en later nog eens verduidelijkt in de schriftelijke antwoorden. Daarmee kon het kabinet deze motie in de Tweede Kamer oordeel Kamer geven. Als het verzoek van de heer Heijnen is om bij deze variant ook de tarieven te laten uitrekenen, kan ik het RIVM vragen wat hiervoor nodig is. Mocht u een motie daarop overwegen: ik ben bereid dat te doen.

[…]

Dan een vraag van de heer Heijnen: werkt u een zesde variant uit voor de gedifferentieerde verbruiksbelasting voor alcoholvrije dranken? Volgens mij vroeg hij specifiek om een toezegging. Het antwoord daarop is ja. In het voorjaar worden de Kamers hierover verder geïnformeerd.

[…]

De heer Heijnen vraagt wanneer de Kamer de besluitvorming van het kabinet over de verbruiksbelasting voor alcoholvrije dranken kan verwachten. Ook vraagt de heer Heijnen wanneer het kabinet een gedifferentieerde verbruiksbelasting zou kunnen uitvoeren. Het kabinet zal dit voorjaar een besluit nemen over het voorstel om de huidige verbruiksbelasting al dan niet om te vormen naar een gedifferentieerde verbruiksbelasting op basis van suikergehalte. Ik kan en wil op dat besluit nu niet vooruitlopen, want ik ga daar niet in mijn uppie over. Wat ik kan toezeggen, is dat het kabinet beide Kamers dit voorjaar informeert over het besluit en dat het daarbij ook die zesde variant, waarover wij het eerder hadden, zal betrekken. Wij zullen dus ingaan op de consequenties van deze variant voor de overige tarieven.

[…]

Dan de motie met letter Q. Die verzoekt de regering om voor 1 januari 2026 een wetsvoorstel over plantaardige melk en vruchtensappen met een gedifferentieerde verbruiksbelasting in te dienen. Momenteel wegen we verschillende varianten. In het voorjaar volgt besluitvorming. Daar is net ook al iets over gezegd. Daarna moet de wet worden gemaakt en moeten staatssteunaspecten worden onderzocht, ook met de Europese Unie. De Douane, de uitvoerder, heeft vervolgens flink tijd nodig. Los van inhoudelijke issues kan zo'n wet op z'n vroegst per 1 januari 2028 ingaan. Om die reden moet ik deze motie ontraden. Tegelijkertijd zijn we er wel mee bezig. Dat wil ik wel even meegeven. De toezegging is volgens mij dat wij bezig zijn met dit hele ... Zeg ik iets doms nu?

Mevrouw Visseren-Hamakers (PvdD):

Sorry voor de verwarring. Ik had naast het indienen van de motie gevraagd om een toezegging om de inhoud van de motie — namelijk de oplossing om plantaardige alternatieven voor melk, vruchtensappen en groentesappen zonder toegevoegde suikers uit te zonderen van de verbruiksbelasting — als zevende scenario in de contourenbrief mee te nemen, als ik de nummering goed heb. Dit is net een andere oplossing dan die van de BBB. Dus zou de staatssecretaris willen toezeggen om dit inhoudelijke voorstel mee te nemen in de contourenbrief?

Staatssecretaris Van Oostenbruggen:

Dat is een hele goede vraag.

Mevrouw Visseren-Hamakers (PvdD):

Dank u.

Staatssecretaris Van Oostenbruggen:

Beetje laat. Even denken.

Mevrouw Visseren-Hamakers (PvdD):

Ik heb die vraag lang geleden gesteld.

De voorzitter:

Kan dit ook per brief? Dit kan ook schriftelijk, neem ik aan, als de staatssecretaris hier nog over moet nadenken.

Staatssecretaris Van Oostenbruggen:

De motie moet ik in ieder geval ontraden, maar dat heeft vooral te maken met timing en de punten die ik net noemde. Of er eventueel nog een zevende variant kan komen, daarover kan ik uiteraard per brief informeren.

De voorzitter:

Helder.

Mevrouw Visseren-Hamakers (PvdD):

Maar ik vraag dus een toezegging, even voor de helderheid.

Staatssecretaris Van Oostenbruggen:

Ik kan de toezegging doen dat ik per brief informeer of wij er nog een zevende variant aan toevoegen.

[…]

Misschien om toch nog een brief te voorkomen: de zevende variant kan ik toezeggen. Die nemen we dus mee onder dezelfde condities als toegezegd aan de heer Heijnen voor variant zes.

Brondocumenten

• 10 december 2024
  toezegging gedaan