32.752

Wet financiering politieke partijen

Dit wetsvoorstel regelt de subsidiëring en het toezicht op de financiën van politieke partijen. Het voorstel vervangt de Wet subsidiëring politieke partijen die wordt ingetrokken.

De subsidiëring van politieke partijen vindt nu plaats op basis van de Wet subsidiëring politieke partijen, waarin duidelijke criteria zijn neergelegd. Partijen verwerven daarnaast ook andere inkomsten. Politieke partijen staat het momenteel geheel vrij om hun inkomsten naar eigen inzicht te genereren. De vorm van financiering en zijn invloed op het functioneren van de politieke partij is de laatste jaren met grote regelmaat onderwerp van gesprek. Algemene veronderstelling is dat de verstrekkers van financiële middelen het functioneren van politieke partijen willen ondersteunen. Eén van de oogmerken kan daarbij zijn om invloed uit te oefenen op de standpuntbepaling van politieke partijen. Dergelijke handelwijzen kunnen een negatief effect hebben op de beeldvorming over partijen.

Het beeld van politieke partijen is van essentiële betekenis voor het vertrouwen van de burger in de politiek. Alleen al de schijn van belangenverstrengeling kan het aanzien van de democratie schaden. Om deze reden is het noodzakelijk dat politieke partijen inzicht verschaffen in de bijdragen die zij naast de overheidssubsidie ontvangen. Transparantie van inkomsten heeft tot doel zichtbaar te maken hoe partijen aan hun middelen komen. Dit inzicht helpt (de schijn van) belangenverstrengeling te voorkomen.

Het voorstel voorziet in de instelling van de Commissie toezicht financiën politieke partijen. Deze commissie adviseert de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over onderwerpen die mogelijk politiek gevoelig liggen vanwege de beoordelingsruimte of beleidsruimte die de minister ten aanzien van die onderwerpen heeft. Het gaat om het aanwijzen van een rechtspersoon als neveninstelling, het mogelijk achterwege laten van de gegevens van natuurlijke personen om veiligheidsredenen en het opleggen van een bestuurlijke boete.

Deze samenvatting is gebaseerd op het wetsvoorstel en de memorie van toelichting zoals ingediend bij de Tweede Kamer.

Stand van zaken

Het voorstel is op 3 april 2012 aangenomen door de Tweede Kamer. De fractie van de PVV stemde tegen.

De Eerste Kamer heeft het voorstel (EK 32.752, A) op 5 maart 2013 na stemming bij zitten en opstaan aangenomen. De fractie van de PVV stemde tegen. Tijdens de plenaire behandeling op 26 januari 2013 is de motie-Vliegenhart (SP) c.s. over de GRECO-aanbevelingen omtrent partijfinanciering (EK 32.752, G) ingediend. De motie is dezelfde dag door de indiener ingetrokken.

Kerngegevens

ingediend

27 april 2011

titel

Regels inzake de subsidiëring en het toezicht op de financiën van politieke partijen (Wet financiering politieke partijen)

schriftelijke voorbereiding

inbreng geleverd door

ondertekening

inwerkingtreding

Op een bij koninklijk besluit te bepalen tijdstip, dat voor de verschillende artikelen of onderdelen daarvan verschillend kan worden vastgesteld.

Hoofdlijnen

In het wetsvoorstel zijn met name de volgende voorstellen opgenomen:

  • - 
    De voorschriften inzake bijdragen worden ook van toepassing op de aan de politieke partij gelieerde instellingen (stichtingen e.d.) die in het directe belang van de partij werkzaamheden verrichten
  • - 
    Ook bijdragen van natuurlijke personen (particulieren) komen onder de voorschriften te vallen
  • - 
    De voorschriften betreffen ook bijdragen in natura
  • - 
    Het bedrag waarboven door politieke partijen bijdragen openbaar moeten worden gemaakt, wordt bepaald op € 4500
  • - 
    Ook zullen de voorschriften betrekking hebben op kandidaten die aan verkiezingen deelnemen zonder als politieke partij te zijn georganiseerd
  • - 
    Aan de nietnaleving van de voorschriften worden sancties verbonden
  • - 
    Het wordt mogelijk gemaakt dat nieuw in het parlement gekozen politieke partijen hun subsidie gebruiken voor de uitgaven die zij hebben gedaan in de verkiezingsperiode

Documenten