E090266 - Kaderbesluit tot versterking van het strafrechtelijk kader voor de bestrijding van hulp bij illegale binnenkomst en illegaal verblijf. Richtlijn tot omschrijving van de hulp bij illegale binnenkomst, illegaal verkeer en illegaal verblijf
Er zijn door Frankrijk twee voorstellen ingediend: een richtlijn waarin hulp bij illegale binnenkomst en illegaal verblijf wordt beschreven en sancties verplicht worden gesteld (ook jegens uitlokkers, medeplichtigen en pogers) met vrijstelling van bloedverwanten en partners en een kaderbesluit waarin wordt voorgeschreven de te treffen sancties, verzwarende omstandigheden, aansprakelijkheid rechtspersonen, vestiging rechtsmacht.
Behandelfase Eerste Kamer: gepubliceerd in Europees publicatieblad.
Nationaal
Door een wijziging van het Wetboek van Strafrecht welke op 7 december is aangenomen in de Eerste Kamer (zie 29.291) zijn de richtlijn en het kaderbesluit geïmplementeerd.
Europees
Richtlijn 2002/90/EG en kaderbesluit 2002/946/JBZ zijn gepubliceerd in Pb EG L 328 op 5 december 2002.
commissie Eerste Kamer
beleidsterreinen
Richtlijn 2002/90/EG en kaderbesluit 2002/946/JBZ zijn geïmplementeerd middels een wijziging van het Wetboek van Strafrecht welke op 7 december 2004 is aangenomen in de Eerste Kamer (zie 29291) en is gepubliceerd in Staatsblad 645 van 21 december 2004.
Bron: Kwartaaloverzicht omzetting EG-richtlijnen, stand per 31 december 2004.
Implementatiedatum voor richtlijn en kaderbesluit is 5 december 2004.
Op 26 november 2002 heeft de Eerste Kamer instemming bevestigd.
Op 12 november 2002 heeft de Eerste Kamer ingestemd met het ontwerpkaderbesluit.
Op 8 oktober 2002 heeft de EK instemming onthouden wegens de wens gevolg te geven aan de motie Jurgens c.s. over openbaarheid van raadsdocumenten.
Op 22 mei 2001 heeft EK aangegeven de uitkomsten van verdere besprekingen af te willen wachten.
Op 6 maart 2001 heeft de EK ingestemd met het ontwerpbesluit zoals vervat in raadsdocument 6465/01.
Bij brief van 30 november 2000 aan de minister van Justitie heeft de EK laten weten dat de onderhavige ontwerpbesluiten de uitdrukkelijke instemming van de EK behoeven.
Op 26 november 2002 werd ingestemd.
De TK heeft (i.v.m. overlijden prins Claus werd AO met de bewindslieden op 10 oktober 2002 geschrapt) op alle ontwerpbesluiten die het Koninkrijk beogen te binden een parlementair voorbehoud gemaakt.
In het AO van 13 maart 2001 is dit onderwerp vrij uitvoerig aan de orde geweest (Van Oven - PvdA, Hoekema - D66, Halsema - GL, Verhagen - CDA). Minister Korthals gaf aan dat het bereiken van een facultatieve humanitaire clausule het hoogst haalbare is, waarbij door Verhagen vraagtekens werden geplaatst bij de mate van harmonisatie die dan bereikt wordt. Korthals gaf aan dat de meerderheid nu eenmaal hechtte aan een humanitaire clausule.
Vervolgens ging de discussie over de rechtsmacht van andere lidstaten t.o.v. personen die in Nederland dus niet bestraft worden voor in Nederland verleende hulp bij illegale binnenkomst en transit. De minister beloofde dit schriftelijk uiteen te zetten, hetgeen de dag erop geschiedde (23490, 187). De minister gaf aan dat het voor de hand zou liggen bij de implementatie van de clausule een strafuitsluitingsgrond te creëren. Bij een succesvol beroep hierop gaan personen in Nederland vrijuit. De minister kon niet ontkennen dat zo'n persoon theoretisch risico kan lopen in een andere lidstaat vervolgd te worden, maar hij bagatelliseerde dit risico.
De regering geeft aan dat het Franse voorstel slechts meerwaarde heeft op het punt van schrappen van het element winstbejag bij hulp bij illegale binnenkomst, terwijl dit punt juist moeilijk ligt in de Tweede Kamer. Regering is dus negatief t.a.v. subsidiariteitstoets.
Er zijn door Frankrijk twee voorstellen ingediend: een richtlijn waarin hulp bij illegale binnenkomst en illegaal verblijf wordt beschreven en sancties verplicht worden gesteld (ook jegens uitlokkers, medeplichtigen en pogers) met vrijstelling van bloedverwanten en partners en een kaderbesluit waarin wordt voorgeschreven de te treffen sancties, verzwarende omstandigheden, aansprakelijkheid rechtspersonen, vestiging rechtsmacht.
Blijkens verslag JBZ-Raad is het kaderbesluit op 28/29 november 2002 vastgesteld.
Tijdens de JBZ-Raad van 14-15 oktober 2002 konden de ontwerprichtlijn en het ontwerpkaderbesluit wegens het parlementair voorbehoud van Nederland nog niet vastgesteld worden.
Tijdens de JBZ-Raad van 28/29 mei 2001 werd een politiek akkoord bereikt, waarbij de humanitaire clausule in art. 1 lid 2 van de ontwerprichtlijn nog werd aangepast.
Ondanks de verwerping van het Franse initiatief door het EP (niet expliciet aan de orde gesteld) besloot het JBZ-Raad op 25/16 maart 2001 de behandeling van het Franse initiatief voort te zetten.
Op 30 november 2000 werd in de JBZ-Raad een oriënterend debat gehouden, waarin bleek dat Nederland vrij geïsoleerd stond in het verzet tegen schrapping van het element winstbejag bij hulp bij illegale binnenkomst en transit, omdat de regering hulp uit ideële motieven niet wenste te criminaliseren. Er werd wel afgesproken een humanitaire clausule op te nemen.
Op 15 februari 2001 heeft het EP advies uitgebracht het Franse initiatief te verwerpen.
De Commissie Meijers heeft in de beginfase tweemaal geadviseerd en kritische kanttekeningen geplaatst bij dit voorstel. O.m. kritiek t.a.v. schrappen winstbejag en te ruime formuleringen. Cie Meijers wijst op vreemdelingen die hun papieren niet tijdig verlengd hebben en dan ook "illegaal" zijn.