E090290 - Mededeling betreffende een algemeen EU-beleid ter bestrijding van corruptie
In deze mededeling schetst de Europese Commissie welke actieplannen en instrumenten tot op heden zijn vastgesteld om de corruptie te bestrijden. Ook wordt verwezen naar (ontwerp)verdragen van andere internationale organisaties. De Commissie meent dat de EU zich in de huidige fase van beleidsontwikkeling vooral moet richten op het aanscherpen en bevorderen van maatregelen die nog niet substantieel of nog niet op dezelfde dwingende wijze als in de EU-instrumenten zijn uitgewerkt door internationale organisaties (VN, OESO en Raad van Europa).
Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.
document Europese Commissie
COM(2003)317, d.d. 27 mei 2003
commissie Eerste Kamer
beleidsterreinen
In deze mededeling schetst de Europese Commissie welke actieplannen en instrumenten tot op heden zijn vastgesteld om de corruptie te bestrijden. Ook wordt verwezen naar (ontwerp)verdragen van andere internationale organisaties. De Commissie meent dat de EU zich in de huidige fase van beleidsontwikkeling vooral moet richten op het aanscherpen en bevorderen van maatregelen die nog niet substantieel of nog niet op dezelfde dwingende wijze als in de EU-instrumenten zijn uitgewerkt door internationale organisaties (VN, OESO en RvE).
De commissie heeft in deze mededeling ook aandacht voor preventie, verhoging integriteit, transparantie en controleerbaarheid van wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht. Corruptie wordt gedefinieerd als misbruik van macht in eigen voordeel (m.b.t. zowel de openbare als de particuliere sector). In EU-instrumenten geldt een strafrechtelijke invalshoek "omkoping".
De Europese Commissie wijst op het belang van een duidelijk uitgesproken politiek commitment op het hoogste niveau (Europese Raad). De commissie roept de lidstaten op bestaande overeenkomsten te ratificeren wanneer zij dat nog niet gedaan hebben.
M.h.o.o. op een beter toezicht op naleving van bestaande instrumenten stelt de commissie voor - ter voorkoming van dubbel werk - dat de EG toetreedt tot verdragen van de Raad van Europa en dientengevolge ook deelneemt aan de toezichthoudende groep "GRECO". Terugvaloptie is een eigen evaluatie- en controlemechanisme.
De commissie geeft aan dat Eurojust en Europol zich bezig kunnen houden met grensoverschrijdende gevallen van corruptie. Een Europese aanklager zou bevoegd moeten zijn bij het schaden van financiële belangen van de gemeenschap. Niet zozeer het instrumentarium is ontoereikend, doch veeleer de toepassing van de anti-corruptiewetgeving (partijen houden hun afspraken geheim en er is zelden een onmiddellijk benadeeld slachtoffer). De commissie suggereert dat de lidstaten - zo nodig op voorstel van de Commissie - gemeenschappelijke normen invoeren inzake bewijsgaring, speciale onderzoekstechnieken, bescherming van informanten, slachtoffers en getuigen van corruptie, en confiscatie van opbrengsten van corruptie, zodat opsporing, onderzoek, vervolging en berechting van corruptiegevallen kunnen worden verbeterd. Zij moeten ervoor zorgen dat slachtoffers van corruptie over de gepaste rechtsmiddelen beschikken.
Verder wil de commissie meer internationale samenwerking bij financiële onderzoeken en netwerkvorming.
De Commissie doet de aanbeveling dat OLAF praktijken ontwikkelt die de naleving en genormaliseerde toepassing van informatieprocedures in de betrokken instellingen en organen en met betrekking tot bij onderzoeken betrokken personen waarborgen. Ook de samenwerking tussen OLAF en andere instellingen en organen van de EU en de in financiële onregelmatigheden gespecialiseerde autoriteiten wordt belangrijk geacht voor de corruptie- en fraudebestrijding binnen de EU-instellingen.
De Commissie stelt eigen besluiten, gedragscodes, normen voor interne controle, jobrotation voor vertrouwensposten tot voorbeeld.
De commissie wil een dialoog starten over minimumnormen en beoordeling inzake integriteit van de administratie en behoorlijk bestuur, die van belang zijn om georganiseerde en grensoverschrijdende corruptie te voorkomen en doeltreffend te bestrijden.
De Commissie roept de ondertekenaars van het Handvest van de Europese beroepsorganisaties ter bestrijding van de georganiseerde criminaliteit op om hun zelfreguleringssystemen te versterken. Op die manier kan het gevaar worden beperkt, dat leden van de beroepsorganisaties hun professionele integriteit opofferen als gevolg van met illegale doeleinden gestelde handelingen van criminelen.
De Commissie wil de dialoog tussen de openbare en de privésector aanmoedigen via initiatieven zoals het EU-Forum inzake preventie van georganiseerde misdaad.
Met het oog op de tenuitvoerlegging van dit nieuwe beleid, onderzoekt de Commissie momenteel de kaderovereenkomsten en specifieke financieringsovereenkomsten met begunstigde staten, en de documenten en contracten inzake openbare aanbestedingen, om standaardclausules toe te voegen betreffende de mogelijkheid van de Commissie om in geval van corruptie de financiering te annuleren en de verantwoordelijkheid voor het ondernemen van concrete acties bij de begunstigde staat te leggen.
In het algemeen wil de Commissie de corruptiebestrijding stevig integreren in haar handelspolitiek en buitenlands beleid.
Op 14 april 2005 heeft de JBZ-Raad conclusies aangenomen over de mededeling betreffende een algemeen EU-beleid ter bestrijding van corruptie.
In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.
In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.
In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.