Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.

Europees

Op 17 december 2003 is de mededeling verzonden naar de Raad en het EP.

document Europese Commissie

COM(2003)826, d.d. 16 december 2003

commissies Eerste Kamer

beleidsterreinen

De commissie Europese samenwerkingsorganisaties heeft in haar vergadering d.d. 27 april 2004 besloten de onderhavige mededeling onder de aandacht te brengen van de commissies voor Justitie en JBZ.

De commissies voor Justitie en JBZ hebben de onderhavige mededeling voor kennisgeving aangenomen.

De doorgifte van passagiersgegevens door luchtvaartmaatschappijen is een grensoverschrijdend onderwerp en derhalve is een Europese aanpak gewenst. Op basis van deze argumentatie worden in fiche 4 geen vraagtekens geplaatst bij het subsidiariteits- of proportionaliteitsbeginsel.

De Nederlandse regering onderschrijft de door de Europese Commissie gepresenteerde aanpak. Drie overwegingen spelen daarbij een belangrijke rol, te weten: het voorkomen van een conflict met de VS en daarmee de mogelijkheid van een multilaterale overeenkomst vergroten; het bewerkstelligen van een passende bescherming van de persoonsgegevens en het beperken van de lasten voor de luchtvaartsector.

De Nederlandse regering heeft reeds in Europees verband ingestemd met de huidige afspraken tussen de Europese Commissie en de VS inzake de doorgifte van passagiersgegevens aan de douaneautoriteiten van de VS.

In november 2001 werd in de Verenigde Staten (VS) wetgeving aangenomen waarmee luchtvaartmaatschappijen (die vluchten naar, vanuit of via de VS organiseren) worden verplicht de VS-douaneautoriteiten elektronische toegang te verschaffen tot de in de geautomatiseerde boekings- en vertrekcontrolesystemen opgeslagen PNR-gegevens.

In juni 2002 gaf de Europese Commissie te kennen dat deze verplichting van de VS in strijd zou kunnen zijn met nationale en Europese wetgeving betreffende gegevensbescherming alsmede met de Europese verordening inzake geautomatiseerde boekingssystemen. Echter wensten de VS niet aan deze bepalingen tegemoet te komen en sancties zouden volgen wanneer vanaf 5 maart 2003 luchtvaartmaatschappijen geen toegang tot de passagiersgegevens zouden verlenen. Inmiddels hebben meerdere maatschappijen dan ook de toegang tot de elektronische databases verschaft.

Op 18 februari 2003 werd een gezamenlijke verklaring afgelegd door de Europese Commissie en de VS waarin het belang van het gezamenlijk bestrijden van terrorisme werd onderschreven, de VS toezeggingen deed m.b.t. de gegevensbescherming en waarin de intentie werd vastgelegd de bilaterale besprekingen voort te zetten. Het toekomstig overleg zou in dienst moeten staan van een betere aansluiting van de VS-aanpak bij het Europees beleid.

De toezeggingen die door de VS zijn gedaan:

• - 

  beperking van de hoeveelheid door te geven persoonsgegevens. De VS beperkt zich tot het opvragen van 34 items van de PNR-gegevens in plaats van de gehele lijst. In de praktijk bevatten de PNR-gegevens vaak niet meer dan 10 tot 15 items.
• - 

  Alle categorieën gevoelige gegevens zullen -conform de Europese gegevensbeschermingsrichtlijn- worden gewist (bijvoorbeeld de gegevens waaruit de etnische of raciale afkomst blijkt (maaltijdvoorkeuren) en de gezondheidsgegevens)
• - 

  de mogelijke gebruiksdoeleinden van de gegevens worden nauwkeuriger bepaald en zijn beperkter. Het dringend verzoek van de Europese Commissie is ingewilligd het gebruik te beperken tot terrorisme en daarmee (mogelijk) verband houdende misdrijven
• - 

  de duur van de gegevensopslag is gelijk aan de duur van de regeling, namelijk 3,5 jaar. De VS hadden een termijn van 50 jaar voorgesteld.
• - 

  de Chief Privacy Officer die specifiek voor deze wetgeving zal worden aangesteld in de VS, zal toezien op een snelle behandeling van protesten van Europese gegevensbeschermingsautoriteiten namens burgers die van mening zijn dat de klachten niet op een bevredigende wijze zijn afgehandeld.
• - 

  onder leiding van de Europese Commissie zal een Europees team meewerken aan een jaarlijkse gemeenschappelijke evaluatie van de toezeggingen gedaan door de VS.

Binnen dit wetgevingskader had het Europees Parlement in 2003 tevens aangegeven dat de Europese Commissie maatregelen diende te nemen teneinde te garanderen dat rekening gehouden werd met de Europese belangen en wetgeving inzake gegevensbescherming.

De huidige stand van de onderhandelingen met betrekking tot het ontwerpbesluit van de Europese Commissie inzake de toegang tot de PNR-gegevens is terug te vinden in dossier 4.4.23 "Besluit betreffende de sluiting van een overeenkomst tussen de EG en de VS inzake de verwerking en overdracht van PNR-gegevens door luchtvaartmaatschappijen aan het Bureau of Customs and Border Protection van het Ministerie van Binnenlandse Veiligheid van de VS".

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.