E070099
Laatste revisie: 09-01-2008

E070099 - Groenboek Aanpassing aan klimaatverandering in Europa - mogelijkheden voor EU-actie



In het groenboek stelt de Commissie dat klimaatverandering een dubbele uitdaging biedt. Ten eerste moet de Europese Unie de uitstoot van broeikasgassen verminderen. Ten tweede moet de Unie maatregelen treffen om zich aan te passen aan de huidige en toekomstige klimaatverandering, teneinde de nadelige gevolgen van de wereldwijde opwarming op mensen, economie en milieu te verminderen. Met aanpassing wordt bedoeld het ondernemen van actie om het hoofd te bieden aan veranderende klimaatomstandigheden


Stand van zaken

Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.


Kerngegevens

document Europese Commissie

COM(2007)354PDF-document, d.d. 29 juni 2007

commissies Eerste Kamer

beleidsterrein


Behandeling Tijdelijke Commissie Subsidiariteitstoets

Onderhavig voorstel maakt deel uit van de lijst van 24 voorstellen, die door de Tijdelijke Commissie Subsidiariteitstoets aan een toetsing worden onderworpen. Op 27 augustus 2007 heeft de TCS het initiatief, voorzien van een doorverwijzing, onder de aandacht gebracht van de vakcommissies van Eerste en Tweede Kamer ter eigenstandige behandeling.


Behandeling Eerste Kamer

De commissie VROM/WWI heeft tijdens de vergadering op 2 oktober 2007 de kabinetsreactie op het groenboek besproken en besloten een informatief gesprek te willen voeren met het Milieu en Natuur Planbureau (MNP).

Op 30 oktober 2007 heeft een gesprek plaatsgevonden met medewerkers van het Milieu- en Natuurplanbureau (MNP) en het Ruimtelijk Planbureau (RPB) waarbij onderhavig groenboek ook aan de orde is geweest.


Behandeling Tweede Kamer

Op 17 oktober 2007 heeft de commissie VROM het verslag van de aangewezen rapporteur vastgesteld. Op diezelfde dag schreef het presidium van de Tweede Kamer een brief aan alle leden met daarin het verzoek in te stemmen met het verzoek van de commissie VROM om een quick scan te laten uitvoeren door het Centraal Planbureau (CPB) en het Milieu en Natuurplanbureau (MNP) naar aanleiding van onderhavig Groenboek en de eerste reactie van het kabinet hierop.

De minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer schreef op 17 oktober 2007 in een brief dat zij de Tweede Kamer zo spoedig mogelijk zal voorzien van een compleet overzicht over het onderwerp adaptatie. Op 18 oktober 2007 vond er een Algemeen Overleg plaats waarbij het onderhavige BNC-fiche betrokken.

Op 2 november 2007 stuurde de minister van VROM een brief met daarin de reactie zoals het kabinet deze naar de Europese Commissie wil sturen. Deze werd geagendeerd tijdens het Algemeen Overleg op 21 november 2007.

De minister van VROM stuurde op 19 november 2007 een brief met de reactie op de vragen en opmerkingen die gemaakt zijn door rapporteur Jansen tijdens het AO Milieuraad op 18 oktober jl. op de Kabinetsreactie op het EU groenboek 'Aanpassing aan klimaatverandering-mogelijkheden voor EU actie'.

  • algemeen overleg TK Tweede Kamer - 31269, 4
    21 november 2007
  • brief Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu - 22.112, 587
    19 november 2007
  • kabinetsreactie Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu - 22.112, 585
    2 november 2007
  • algemeen overleg TK Tweede Kamer - 22.112, 594
    18 oktober 2007
  • verslag Tweede Kamer - 22.112, 574
    17 oktober 2007
  • brief Tweede Kamer - 22.112, 573
    17 oktober 2007
  • brief Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu - 22.112, 575
    17 oktober 2007

Standpunt Nederlandse regering

Op 24 september 2007 stuurde het ministerie van VROM/WWI een kabinetsreactie die als uitgangspunt dient voor de Nederlandse inbreng tijdens de consultatieperiode (loopt tot eind november).

De minister van VROM stuurde op 19 december 2007 een brief met de defintieve kabinetsreactie op het onderhavige groenboek zoals ingebracht in de consultatie van de Europese Commissie.


Samenvatting voorstel Europese Commissie

In het GroenboekPDF-document stelt de Commissie dat klimaatverandering een dubbele uitdaging biedt. Ten eerste moet de Europese Unie de uitstoot van broeikasgassen verminderen. Ten tweede moet de Unie maatregelen treffen om zich aan te passen aan de huidige en toekomstige klimaatverandering, teneinde de nadelige gevolgen van de wereldwijde opwarming op mensen, economie en milieu te verminderen. Met aanpassing wordt bedoeld het ondernemen van actie om het hoofd te bieden aan veranderende klimaatomstandigheden, bijvoorbeeld door schaarse waterbronnen efficiënter te gebruiken of te verzekeren dat de zwakkeren en ouderen in de maatschappij naar behoren worden verzorgd tijdens hittegolven. Het Groenboek wil een breed publiek debat over aanpassing in Europa op gang brengen.

De Commissie wil door middel van deze consultatie een beter beeld krijgen van:

  • de impact van klimaatverandering;
  • de urgentie van aanpassing;
  • de taakverdeling tussen EU, nationale, regionale en lokale autoriteiten en de private sector.

Onder andere wordt geïnventariseerd:

  • welke effecten klimaatverandering kan hebben (onder andere droogte, overstromingen, verlies van biodiversiteit, gevaren voor de volksgezondheid) en welke gebieden in Europa kwetsbaar zijn (onder andere kustzones en gebieden langs grote rivieren).
  • welke maatregelen noodzakelijk zijn om hieraan het hoofd te bieden (zoals het ophogen van dijken, verplaatsen van havens en dorpen, aanpassingen binnen de landbouw en de visserij, maatregelen op het gebied van de energievoorziening, ruimtelijk beleid, gezondheidsbeleid, migratiebeleid (immigratiestromen vanuit getroffen ontwikkelingslanden). Op al deze terreinen zou de EU een coördinerende, initiërende of regelgevende rol kunnen spelen. EU-uitgaven waarbij klimaatverandering een rol kan spelen betreffen onder andere onderzoek, cohesiefondsen, landbouw, plattelandsontwikkeling, visserij, Trans-Europese Netwerken, het Europees Sociaal Fonds, en het Europees Ontwikkelings Fonds.

Afwegingen die hierbij een rol kunnen spelen zijn:

  • Zijn de juiste prioriteiten gesteld en worden de juiste acties ondernomen?
  • Hoe ver gaat de Europese (financiële) solidariteit met getroffen gebieden?
  • Welke maatregelen en uitgaven horen thuis op het EU-niveau?

De Commissie stelt dat maatregelen op Europees niveau genomen moeten worden vanwege het grensoverschrijdende karakter van klimaatverandering. Veel terreinen vereisen een grensoverschrijdende aanpak, zoals stroomgebieden van rivieren en bio-geografische regio's. Maatregelen moeten op nationaal of lokaal niveau worden genomen, waar operationele capaciteit bestaat. Tegelijkertijd moeten inspanningen op een kosteneffectieve wijze worden gecoördineerd.

Verder zijn bepaalde sectoren al grotendeels geïntegreerd op EU-niveau door de interne markt en gemeenschappelijk beleid. Overwogen zou kunnen worden hoe met aanpassing rekening gehouden kan worden in bestaande EU-programma's. In bijna alle lidstaten ontstaan aanpassingsprogramma's. Het is daarom belangrijk om ervaringen te delen, aldus de Commissie.

Met het Groenboek consulteert de Commissie belanghebbenden en geïnteresseerden in Europa over mogelijke EU-maatregelen op het gebied van aanpassing aan klimaatverandering. De internetondersteunde consultatie sluit op 30 november 2007. De Commissie organiseert tevens workshops om een meer directe gedachtewisseling mogelijk te maken.


Behandeling Raad

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.


Behandeling Europees Parlement

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.


Standpunten andere lidstaten (IPEX)

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.


Reacties Derden

In november 2007 publiceerde het Milieu- en Natuurplanbureau haar rapport met de titel 'De betekenis van het EU groenboek klimaatadaptatie voor Nederland'.

Op 9 november 2007 publiceerde het Centraal Planbureau (op verzoek commissie VROM Tweede Kamer) een quick scan van het onderhavige groenboek.

  • quick scan Centraal Planbureau - 22112, 590
    9 november 2007
  • kamerstuk 31269, 3 Milieu- en Natuurplanbureau - De betekenis van het EU groenboek klimaatadaptatie voor Nederland
    1 november 2007

Alle bronnen