E090092
Laatste revisie: 14-06-2018

E090092 - Commissiemededeling: Europa 2020 'Een strategie voor slimme, duurzame en inclusieve groei' (plus raadpleging)



De nieuwe strategie bouwt voort op de resultaten van de Lissabonstrategie en op de lering die daaruit is getrokken. Het raadplegingsdocument geeft de visie van de Commissie op hoe het herstel na de crisis kan worden vastgehouden en een nieuwe crisis kan worden voorkomen.

Drie punten staan centraal: kennis als meerwaarde, kansen bieden in een samenleving die niemand uitsluit, en een concurrerende, groenere netwerkeconomie creëren.


Stand van zaken

Behandelfase Eerste Kamer: voorstel aanvaard in Europa.

Europees

Op 13 juni 2018 nam het Europees Parlement tijdens een plenaire zitting een resolutiePDF-document aan over cohesiebeleid en de circulaire economie


Kerngegevens

document Europese Commissie

COM(2010)2020PDF-document, d.d. 3 maart 2010

commissie Eerste Kamer

verwant dossier


Behandeling Eerste Kamer

De commissie voor Europese Samenwerkingsorganisaties besloot op 8 december 2009 dat zij het werkdocument voor procedure wilden agenderen op 15 december 2009.

Na bespreking van het werkdocument op 15 december 2009 besloot de commissie dat zij de regering om een appreciatie wilde vragen. Deze brief werd op 16 december 2009 verstuurd.

Op 2 februari 2010 werd de behandeling van de door de regering aangeboden kabinetsreactie op onderhavig werkdocument aangehouden tot de eerstvolgende vergadering. Op 16 februari 2010 besloot de commissie de uiteindelijke strategie te betrekken bij de voorbereidingen van de Algemene Europese Beschouwingen die naar verwachting op 20 april 2010 plaatsvinden.

Op 23 maart 2010 heeft de commissie ESO de kabinetsreactie op de uiteindelijke Europa 2020-strategie (zie paragraaf standpunt Nederlandse regering) besproken en besloten deze te betrekken bij de voorbereidingen op de Algemene Europese Beschouwingen 2010.


Behandeling Tweede Kamer

De vaste commissie voor Economische Zaken, Europese Zaken en Sociale Zaken en Werkgelegenheid hebben op 11 november 2009 overleg gevoerd met de minister van Economische Zaken en de staatssecretaris van Buitenlandse Zaken over onder andere het advies 'Europa 2020; de nieuwe Lissabonstrategie' van de Sociaal Economische Raad ( zie paragraaf commentaar derden ).


Standpunt Nederlandse regering

Op 15 januari 2010 stuurde het ministerie van Buitenlandse Zaken een reactie op de brief van de commissie ESO d.d. 16 december 2009.

Deze kabinetsreactie op het werkdocument is op 15 januari 2010 vastgesteld door de ministerraad en verzonden aan de Europese Commissie. In haar reactie aan de Europese Commissie onderstreept de regering het belang van een ambitieuze post-2010 strategie om de grote verschillen tussen lidstaten voor wat betreft de resultaten van de Lissabon Strategie te overbruggen. Nederland zal onder andere inzetten op duurzame groei en werkgelegenheid, verhoging van de arbeidsproductiviteit, en vergroting van de arbeidsparticipatie als uitgangspunten voor de nieuwe strategie. De regering benadrukt verder dat concrete afspraken nodig zijn over doelstellingen en maatregelen, waardoor het voor lidstaten makkelijker wordt elkaar aan te spreken wanneer resultaten achterblijven bij de gestelde doelen. Daarbij is het volgens de regering wel van belang dat nationale verantwoordingsrapportages op eenduidige wijze inzicht geven in de geboekte vooruitgang.

De ministers van Justitie en Economische Zaken stuurden op 15 maart 2010 een reactie op de Europa 2020-strategie.


Samenvatting voorstel Europese Commissie

De nieuwe strategie bouwt voort op de resultaten van de Lissabonstrategie en op de lering die daaruit is getrokken. Het raadplegingsdocument geeft de visie van de Commissie op hoe het herstel na de crisis kan worden vastgehouden en een nieuwe crisis kan worden voorkomen. Drie punten staan centraal: kennis als meerwaarde, kansen bieden in een samenleving die niemand uitsluit, en een concurrerende, groenere netwerkeconomie creëren. Reageren kan tot 15 januari 2010. Daarna zal de nieuwe Commissie ten behoeve van de Europese voorjaarsraad een voorstel uitwerken.

De Commissie is van oordeel dat EU 2020 zich op de volgende terreinen moet concentreren en wil standpunten verzamelen over hoe dat moet gebeuren.

De meerwaarde van kennis als basis van groei

De Commissie stelt dat het onderwijs in Europa moet worden verbeterd vanaf de kleuterschool tot het hoger onderwijs, teneinde de productiviteit te verbeteren, kwetsbare groepen te ondersteunen en ongelijkheid en armoede te helpen bestrijden. Daartoe kunnen volgens de Commissie de basisvoorwaarden voor innovatie en creativiteit in Europa nog sterk worden verbeterd, bijvoorbeeld door het EU-systeem voor intellectuele eigendomsrechten te moderniseren. De toegang tot krediet moet worden gestimuleerd, onder meer door het poolen van publieke en private bronnen van groeikapitaal.

De EU heeft volgens de Commissie een Europese digitale agenda nodig om een echte interne markt op het gebied van internet tot stand te brengen, zodat consumenten kunnen profiteren van concurrerende prijzen in andere lidstaten en KMO's grotere markten kunnen bereiken. Toegang tot internet en het beheersen van vaardigheden beginnen noodzakelijk te worden voor een volwaardig dagelijks leven. Voorkomen dat mensen de digitale boot missen, is een belangrijk aspect van een samenleving die niemand uitsluit.

Kansen bieden in een samenleving die niemand uitsluit

De crisis zou de "spelregels veranderd" hebben. Vele banen van voor de crisis zouden definitief verloren zijn gegaan. Europa kan volgens de Commissie alleen maar in zijn opzet slagen wanneer werknemers de vaardigheden hebben om tot een kenniseconomie bij te dragen en daarvan te profiteren. Vraag en aanbod moeten beter op elkaar worden afgestemd door arbeidsmobiliteit over en binnen de grenzen en door beter te anticiperen op de toekomstige behoeften aan vaardigheden.

De Commissie stelt vastbesloten te zijn werk te maken van de flexizekerheidsagenda en ervoor te zorgen dat het duidelijk wordt dat die niet alleen berust op flexibiliteit van werknemers maar ook van werkgevers en de overheid, die meer verantwoordelijkheid voor investeringen in mensen en het beschermen van mensen op zich moeten nemen. Mensen die geen baan kunnen vinden , moeten financiële ondersteuning en op hun maat toegesneden hulp krijgen om opnieuw tot de arbeidsmarkt te kunnen toetreden.

Een competitieve en groenere netwerkeconomie creëren

In het werkdocument stelt de Commissie dat wij in de toekomst zullen worden geconfronteerd met hoge energieprijzen, beperkingen op de koolstofuitstoot en sterkere concurrentie om hulpbronnen en markten te veroveren. De Commissie stelt de volgende politieke richtsnoeren voor:

  • Het beleid op EU- en nationaal niveau voor de bevordering van milieu-innovatie en energie-efficiënte producten en systemen moet emissiehandel omvatten, belastinghervorming, subsidies en leningen, overheidsinvesteringen, aanbestedingen en het gerichte gebruik van onderzoek- en innovatiebegrotingen.
  • Europa heeft slimmere vervoersinfrastructuur en een slim energienetwerk in de hele EU nodig en moet zo snel mogelijk zorgen voor 100% breedbanddekking. De EU en de lidstaten moeten samenwerken om de juiste strategische investeringen te verrichten waardoor tweederde van de elektriciteitsopwekking tegen het begin van de jaren 2020 koolstofarm en veiliger zal zijn.
  • De productiesector zal cruciaal voor het toekomstige economische welslagen van de EU blijven, maar Europa heeft een nieuw industriebeleid nodig met de klemtoon op innovatiecapaciteit, nieuwe technologieën, vaardigheden, het bevorderen van ondernemerschap en het "internationaliseren" van het midden- en kleinbedrijf. De overcapaciteit in sommige sectoren moet worden aangepakt. Sectoren die negatieve gevolgen daarvan ondergaan, moeten worden ondersteund.

Goed bestuur voor een goed functionerende EU 2020

De Commissie stelt voor dat de Europese Raad het EU 2020-proces stuurt door de belangrijke beslissingen te nemen en de doelstellingen op basis van Commissievoorstellen vast te leggen. De Commissie wil dat het Europees Parlement een aanzienlijk grotere rol speelt. Ook de nationale parlementen zal worden verzocht blijk te geven van hun belangstelling en verantwoordelijkheid in dit verband op te nemen.

In de raadpleging wordt voorgesteld dat de conclusies van de Europese voorjaarsraad van 2010 de zogenoemde "geïntegreerde richtsnoeren" ondersteunen en het beleid bevestigen dat de EU en de lidstaten in partnerschap moeten voeren. De nieuwe richtsnoeren zouden de richtsnoeren vervangen die sinds 2005 in het kader van de Lissabonstrategie van kracht zijn. De lidstaten zouden worden verzocht voor elk van deze streefdoelen vijfjarendoelstellingen vast te leggen die aangepast zijn aan hun specifieke omstandigheden en uitgangspunten. De Commissie en de Europese Raad zullen jaarlijks de vorderingen in de lidstaten en op EU- niveau nagaan.


Behandeling Raad

Tijdens de Raad Economische en Financiële Zaken op 2 december 2009 zijn enkele conclusiesPDF-document aangenomen over de Lissabonstrategie post-2010.

De informele Europese Raad heeft op 11 februari 2010 gesproken over de governance-aspecten van de EU2020-strategie. De discussie over de inhoudelijke elementen van de EU2020-strategie zal in de Voorjaarsraad van 25 en 26 maart plaatsvinden. Het voorstel van de Europese Commissie voor de nieuwe strategie wordt begin maart verwacht. De Europese Raad van 17 juni as. zal zich vervolgens vooral bezig houden met het vaststellen van de strategie.

Volgens de geannoteerde agenda is Nederland voorstander van een ambitieuze EU2020-strategie, waarbij de focus op duurzame groei en banen behouden blijft. Dit is nodig om de effectiviteit van de strategie te verzekeren. Binnen deze focus speelt sociaal en duurzaamheidbeleid dat hieraan bijdraagt een centrale rol. Klimaatverandering, de uitputting van natuurlijke hulpbronnen en energieschaarste maken een overgang naar een eco-efficiënte economie en investeringen in groene innovaties noodzakelijk.

Daarnaast dient prioriteit te worden gegeven aan investeringen in menselijk kapitaal en actief arbeidsmarktbeleid. Nederland wil een krachtige strategie, die aanzet tot investeringen in de toekomst, maar ook tot noodzakelijke, vaak moeilijke hervormingen ten behoeve van het groeivermogen van de economie en de houdbaarheid van publieke financiën (zoals goedwerkende markten en het verhogen van de arbeidsparticipatie door prikkels in de sociale zekerheid en pensioenhervormingen).

De Europese voorjaarsraad van 25-26 maart 2010 heeft enkele conclusies aangenomen ten aanzien van de onderhavige strategie. In de tekst van de conclusies van de Europese Raad die werd vastgesteld, zijn vijf doelstellingen opgenomen. Drie doelstellingen zijn al ingevuld in kwantitatieve termen, namelijk die voor arbeidsparticipatie (75% voor de leeftijdsgroep van 20-64), R&D (3% van het BNP) en die voor het klimaat. (20-20-20 en 30-20-20 als aan de voorwaarden is voldaan).

Tijdens de Europese Raad op 17 juni 2010 werd onderhavige strategie vastgesteld.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.


Behandeling Europees Parlement

Op 13 juni 2018 nam het Europees Parlement tijdens een plenaire zitting een resolutiePDF-document aan over cohesiebeleid en de

circulaire economie

Op 15 december 2009 vond er in het Europees Parlement een vragenuurtje plaats met de Voorzitter van de Europese Commissie (EC). Een van de thema's was de opvolger van de Lissabonstrategie EU 2020.

Vanuit de fractie van de Europese Volkspartij (EPP-ED) werd gevraagd naar het tijdpad van het programma. De Voorzitter van de EC beloofde vóór de Voorjaarstop een globaal programma te presenteren, en in juli de concrete voorstellen. Vanuit de fractie van de Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten (S&D) werd gevraagd welke nieuwe elementen in 2020 worden geïntroduceerd. De Voorzitter EC noemde met name meer aandacht voor energievoorziening en klimaatmaatregelen.

Het Europees Parlement heeft op 17 februari 2011 een resolutie aangenomen over de EU2020-strategie waarin zij een sterkere economische governance en concretere maatregelen op het gebied van de begrotingsverplichtingen eist.

  • Resolutie van het Europees Parlement over Europa2020 standpunt EP Europees Parlement - P7_TA-PROV(2011)0068
    17 februari 2011
    www.europarl.europa.eu/...

Standpunten andere lidstaten (IPEX)

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.


Reacties Derden

Het kabinet heeft de Sociaal Economische Raad (SER) twee adviesvragen voorgelegd: een vraag over de Lissabon-strategie na 2010 en een vraag over de Europese Sociale Beleidsagenda. Beide vragen komen in een advies d.d. 19 juni 2009 aan de orde. Met dit advies wil de SER tevens een visie aanreiken over hoe de Lissabon-strategie zich na 2010 meer kan richten op duurzame groei, solidariteit en kwaliteit van leven binnen en buiten de EU

  • Publicatienummer 4 Sociaal Economische Raad - Europa 2020: de nieuwe Lissabon-strategie
    19 juni 2009

Alle bronnen