Behandelfase Eerste Kamer: implementatietraject gestart.

nationaal

De commissie besloot op 10 december 2013 af te zien van haar voornemen van 3 december jongstleden de bespreking van de brieven van de Europese Commissie en de minister van I&M naar aanleiding van het subsidiariteitsbezwaar tegen het voorstel voor een verordening betreffende periodieke controles van motorvoertuigen op 17 december 2013 opnieuw te agenderen.

Europees

De Raad heeft op 24 maart 2014 het voorstel voor een verordening aangenomen. Dit volgt nadat het Europees Parlement de tekst al op 11 maart 2014 in eerste lezing had vastgesteld.

document Europese Commissie

COM(2012)380, d.d. 13 juli 2012

rechtsgrondslag

Artikel 91 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU)

commissie Eerste Kamer

beleidsterrein

verwante dossiers

Richtlijn 2014/45/EU van 3 april 2014 werd gepubliceerd in Pb EU L127/51 op 29 april 2014. De richtlijn diende uiterlijk 20 mei 2017 geïmplementeerd te zijn.

De implementatiewet is op 28 januari 2020 aangenomen door de Tweede Kamer en op 19 mei 2020 in de Eerste Kamer als hamerstuk afgedaan.

Kamerstukdossier 35.188 geeft een volledig overzicht van de behandeling van de implementatiewet in zowel de Eerste als de Tweede Kamer.

Richtlijn 2014/45/EU is met ingang van 1 januari 2021 volledig geïmplementeerd. Met ingang van die datum is de APK-plicht voor landbouw- en bosbouwtrekkers op wielen met een maximumconstructiesnelheid van meer dan 40 km/u geregeld. Met de Wet van 20 mei 2020 tot wijziging van de Wegenverkeerswet 1994 in verband met de implementatie van richtlijn 2014/45/EU alsmede ter invoering van een registratie- en kentekenplicht voor landbouw- en bosbouwtrekkers, motorrijtuigen met beperkte snelheid, mobiele machines en aanhangwagens die uitsluitend bestemd zijn om daardoor te worden voortbewogen en het niet meer toelaten tot het verkeer van nieuwe motorrijtuigen met beperkte snelheid (Stb. 2020, 167) is onder meer de verplichte registratie van landbouw- en bosbouw trekkers geregeld. Dat maakt effectieve handhaving van de APK-plicht mogelijk. Die APK-plicht is geregeld in het Besluit voertuigen, met het Besluit van 4 december 2020 tot wijziging van het Besluit voertuigen, het Kentekenreglement, het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 en enige andere besluiten ter implementatie van richtlijn nr. 2014/45/EU van het Europees Parlement en de Raad van 3 april 2014 betreffende de periodieke technische controle van motorvoertuigen en aanhangwagens en tot intrekking van Richtlijn 2009/40/EG (PbEU 2014, L 127) en enige andere wijzigingen (Stb. 2020, 505) en verder uitgewerkt in de Regeling van de Minister van Infrastructuur en Waterstaat, van 30 december 2020, nr. IENW/BSK-2020/143233, tot wijziging van enkele ministeriële regelingen in verband met de invoering van een APK-, registratie- en kentekenplicht voor landbouw- en bosbouwtrekkers en een registratie- en kentekenplicht voor motorrijtuigen met beperkte snelheid en mobiele machines en enige andere wijzigingen (Stcrt. 2021, 568).

Bron: stand van zaken implementatie richtlijnen eerste kwartaal 2021

De commissie besloot op 10 december 2013 af te zien van haar voornemen van 3 december jongstleden de bespreking van de brieven van de Europese Commissie en de minister van I&M naar aanleiding van het subsidiariteitsbezwaar tegen het voorstel voor een verordening betreffende periodieke controles van motorvoertuigen op 17 december 2013 opnieuw te agenderen.

Tijdens de commissievergadering op 3 december 2013 werd de bespreking van de brieven van de minister van I&M en de Europese Commissie aangehouden tot 17 december 2013.

Op 27 november 2013 stuurde de Europese Commissie een reactie op de brief van de Eerste Kamer van 9 juli 2013 waarin om een nieuwe reactie op het subsidiariteitsbezwaar werd verzocht.

De minister van Infrastructuur en Milieu heeft op 22 november 2013 per brief de Kamer geïnformeerd over de onderhandelingen tussen de Raad en het Europees Parlement over het pakket technische controles voertuigen.

De commissie voor Infrastructuur, Milieu en Ruimtelijke Ordening (IMRO) heeft op 9 juli 2013 de plenaire vergadering gevraagd zich aan te sluiten bij een brief van de Tweede kamer aan de Europese Commissie over diens reactie op het subsidiariteitsbezwaar.

De Europese Commissie stuurde op 14 mei 2013 een reactie op het subsidiariteitsbezwaar van 9 oktober 2012. De bespreking van deze reactie wordt aangehouden tot na besluitvorming in de Tweede Kamer over het verzoek tot een nieuwe reactie aan de Europese Commissie.

De commissie voor IMRO besloot op 9 oktober 2012 om de Kamer te adviseren het subsidiariteitsbezwaar van de Tweede Kamer met betrekking tot de Europese voorstellen van de Europese Commissie te steunen door een brief van gelijke strekking te zenden aan de Europese Commissie. De commissie stelde hiertoe een brief aan de Voorzitter met als bijlage een conceptbrief aan de Europese commissie vast. Deze werd later plenair vastgesteld en op 11 oktober 2012 verzonden.

De brief van de minister met de stand van zaken zal worden geagendeerd voor een algemeen overleg wegverkeer en verkeersveiligheid dat naar verwachting plaats zal vinden op 30 januari 2014.

De minister van Infrastructuur en Milieu liet op 10 januari 2014 per brief weten dat de Raad, het Europees Parlement en de Europese Commissie een principeakkoord hebben bereikt wat begin dit jaar wordt geformaliseerd. De minister laat ook weten wat de hoofdpunten van het akkoord zijn en dan aan bijna alle Nederlandse bezwaren tegemoet is gekomen.

De commissie voor Infrastructuur en Milieu heeft tijdens de vergadering op 11 december 2013 de brief van de minister van I&M besproken en besloten dat bewindspersoon wordt verzocht de Kamer zo spoedig mogelijk een brief te sturen over de uitkomst van de triloog tussen de Europese Commissie, Europees Parlement en de Raad en haar appreciatie daarvan.

De minister van Infrastructuur en Milieu heeft op 22 november 2013 per brief de Kamer geïnformeerd over de onderhandelingen tussen de Raad en het Europees Parlement over het pakket technische controles voertuigen. Deze brief werd geagendeerd voor een algemeen overleg op 28 november 2013 over de Europese Transportraad.

In een verslag schriftelijk overleg van 13 september 2013 voorafgaande aan de Transportraad van die maand laten de bewindspersonen van het ministerie van Infrastructuur & Milieu (I&M) in reactie op een verzoek tot nadere toelichting op het onderhandelingsgresultaat weten dat Nederland belangrijke punten heeft binnengehaald. Er komt geen verplicht aantal controles en de lichte bedrijfswagens en aanhangwagens tot 3500 kg worden niet opgenomen in het voorstel.

Wel worden de inhoud en methoden van controleren Europees geharmoniseerd en komt er een risicoclassificatiesysteem om slecht presterende transportbedrijven als eerste van de weg te halen. De bezwaren die het kabinet had ten opzichte van het oorspronkelijke voorstel zijn hiermee weggenomen.

Het voorstel betreffende kentekens was weinig controversieel. Hiermee wordt geregeld dat voertuiggegevens digitaal opgeslagen moeten worden en dat een inschrijving van een voertuig (tijdelijk) ingetrokken kan worden als deze in een slechte technische staat is. Nederland voldoet hier nu al aan. Op korte termijn zullen de onderhandelingen tussen de Raad, het Europese Parlement en de Europese Commissie over het pakket technische controles voertuigen starten. Dan zal blijken of een compromis mogelijk is tussen de partijen. Het zullen geen eenvoudige onderhandelingen worden. De standpunten liggen ver uiteen.

De Tweede Kamer stemde op 4 juli 2013 over een vervolgbrief aan de Europese Commissie.

Op 12 juni 2013 heeft de commissie Infrastructuur & Milieu gesproken over de reactie van de Europese Commissie (EC) op het geuitte subsidiariteitsbezwaar. De commissie besloot de Europese Commissie te verzoeken om een nieuwe reactie, waarin zij wel ingaat op de subsidiariteitsbezwaren van de Tweede Kamer. Het antwoord van de EC is laat en onvolledig. De EC gaat alleen in op de onderwerpen gedelegeerde handelingen, de keuze voor het instrument van een verordening en de bevoegdheid die zij heeft voor het voorstellen van regelgeving met betrekking tot controles langs de weg. Op de belangrijkste bezwaren, namelijk het uitbreiden van de APK-plicht naar nieuwe voertuigcategorieen (waaronder motoren en caravans) en het verhogen van de keuringsfrequentie, gaat de EC niet in.

De Tweede Kamer heeft in een schriftelijk overleg voorafgaand aan de Transportraad van 11 maart 2013 vragen gesteld over onder andere realisatie van de Nederlandse inzet op het gebied van wegkantcontroles en de stand van zaken en discussiepunten tussen Raad en Europees Parlement. Over dat laatste laat de regering weten dat het Europees Parlement naar verwachting pas in juni zijn standpunt in eerste lezing vaststellen waarna de onderhandelingen met de Raad worden gestart.

Voorafgaand aan de Transportraad van december hield de commissie I&M op 12 december 2012 een algemeen overleg met de minister voor I&M. Hierbij liet de minister onder andere weten dat zij verwacht dat de Europese Commissie dit voorstel voor een verordening omzet in een voorstel voor een richtlijn. De minister heeft bij een aantal van haar Europese collega's nog eens duidelijk gemaakt dat nieuwe regels niet noodzakelijkerwijs zouden leiden tot een veiliger situatie maar wel tot veel administratieve rompslomp.

De commissie I&M sprak op 24 oktober 2012 met de minister van I&M onder andere over de agenda van de Transportraad die eind oktober plaatsvond en waar de APK-voorstellen voor het eerste op de agenda staan. De minister I&M liet onder andere weten dat zij gelooft dat de verwachte voordelen voor de verkeersveiligheid en het milieu niet zullen opwegen tegen de extra lasten die burgers en het bedrijfsleven zullen krijgen. De regering zal dan ook trachten om de Europese Commissie en de andere lidstaten ervan te overtuigen dat de apk voor trekkers, aanhangers, bromfietsers enmotoren niet verplicht zou moeten worden gesteld.

Op 9 oktober 2012 heeft de Tweede Kamer plenair ingestemd de brief van de vaste commissie voor Europese Zaken over een subsidiariteitstoets inzake de drie wetgevingsvoorstellen voor harmonisatie en uitbreiding van periodieke (technische) controles op rijwaardigheid en veiligheid van motorvoertuigen en aanhangers(waaronder APK-keuringen).

Op 3 oktober 2012 heeft de commissie een conceptbrief aan de Europese Commissie met een subsidiariteitsbezwaar vastgesteld.

De commissie voor Infrastructuur en Milieu (I&M) heeft op 27 september 2012 besloten tot het uitvoeren van een subsidiariteitstoets.

De regering liet op 31 augustus 2012 in het BNC-fiche onder andere weten dat zij

geen voorstander is van het uitbreiden van de APK-plicht naar twee en driewielers, caravans en snelle trekkers in combinatie met een enorme toename aan geadministreerde wegkantcontroles, omdat de positieve effecten voor de verkeersveiligheid en milieu naar verwachting niet in verhouding staan tot de toename in administratieve lasten voor burger en bedrijfsleven.

Nederland is ervan overtuigd dat het huidige Nederlandse APK-systeem voldoet aan de eisen in het kader van verkeersveiligheid. Het huidige Nederlandse APK-systeem houdt al rekening met de leeftijd en het gebruik van voertuigen. Nederland kent een zeer efficiënte digitale handhaving van de APK-plicht. Bovendien biedt het huidige erkenningssysteem met supervisie en volledig risicogestuurde steekproeven voldoende waarborgen om belangenverstrengeling te voorkomen.

Nederland is voorstander van een APK-systeem waarbij uitsluitend onderscheid wordt gemaakt tussen goedkeuring en afkeuring van een voertuig.

Het voorstel omvat een pakket maatregelen met daarin ondermeer de volgende punten:

-Een verhoging van de bestaande Nederlandse APK-frequentie (in jaren) voor lichte voertuigen van 4-2-2-1-1- naar 4-2-1-1-1- en voor voertuigen met een kilometerstand hoger dan 160 000 km naar 4-1-1-1-1-;

-Een uitbreiding van de APK naar nieuwe voertuigcategorieën, waaronder motorfietsen, bromfietsen, getrokken voertuigen (aanhangwagens en caravans) boven 750kg en snelle land- en bosbouwtrekkers. Er is nog onduidelijkheid over de categorie O1 (aanhangwagens onder 750 kg);

-Een forse uitbreiding van de APK met extra technische testen - op bijvoorbeeld schokdempers en remolie - en met een uitgebreidere rapportageplicht - met informatie over o.a. techniek en kilometer-standen, ondersteund door informatie van de fabrikant;

-Een standaardisatie van APK-eisen en methodes ten behoeve van een Europese wederzijdse erkenning en Europese digitale informatie-uitwisseling, o.a. ook opleiding en supervisie;

-Een forse verhoging van het aantal wegkantinspecties van commerciële zware voertuigen van 1% naar 5%, een uitbreiding van wegkantinspecties naar de categorie van lichte bedrijfswagens en implementatie van risicogestuurde controles, zodanig dat vooral de slecht presterende fleetowners aangehouden worden;

-Een forse uitbreiding van de minimumeisen aan zowel apparatuur als ten aanzien van de competenties van keurmeesters;

-Intrekking en annulering van inschrijvingen in het kentekenregister;

-Fraude kilometertellers opsporen door verplichte registratie kilometerstanden.

De Raad heeft op 24 maart 2014 het voorstel voor een verordening aangenomen. Dit volgt nadat het Europees Parlement de tekst al op 11 maart 2014 in eerste lezing had vastgesteld.

Tijdens de Transportraad van 10 juni 2013 is een algemene oriëntatie op het voorstel voor een verordening betreffende de technische controle langs de weg van bedrijfsvoertuigen (E120042) en het voorstel inzake de richtlijn voor kentekenbewijzen van motorvoertuigen (E120041) bereikt. De voorstellen behoren tot het pakket inzake technische controles van voertuigen dat naast deze voorstellen nog bestaat uit het voorstel voor een verordening betreffende de periodieke technische controle van motorvoertuigen en aanhangwagens ("APK") waarover de Raad reeds in december 2012 een algemene oriëntatie heeft bereikt.

De minister laat in de geannoteerde agenda weten dat Nederland met name ernstige bedenkingen heeft tegen het voorstel ten aanzien van de wegkantcontroles. Het aantal wegkantcontroles wordt onnodig verhoogd. De voorgestelde maatregelen zijn wat Nederland betreft niet proportioneel en leiden tot extra lasten voor burgers en overheid. De doelen van verkeersveiligheid en milieubescherming kunnen langs andere weg beter worden bereikt.

De Transportraad van 20 december 2012 rondde een algemene oriëntatie af over het onderhavige voorstel Het voorstel waarover overeenstemming is bereikt wijkt beduidend af van het oorspronkelijke Commissievoorstel. De meest opvallende wijzigingen ten opzichte van de eerdere voorstellen betreffen:

• - 

  er is geen sprake meer van een verordening, maar van een richtlijn;
• - 

  de minimale Europese frequentie (4-2-2-2) is lager dan de huidige Nederlandse frequentie (4-2-2-1);
• - 

  aanhangwagens, caravans en motoren, scooters etc. worden niet onder de APK-plicht gebracht;
• - 

  het Nederlandse systeem van garagekeuringen kan behouden blijven.

Gezien alle aanpassingen kon Nederland instemmen met de algemene oriëntatie. De bereikte algemene oriëntatie is de basis voor de onderhandelingen met het Europees Parlement. Deze zullen in de loop van 2013 beginnen.

Tijdens de Transportraad op 29 oktober 2012 vond een eerste debat plaats over het onderhavige voorstel. Vele lidstaten hebben hun twijfels geuit over onder andere de juridische grondslag van het voorstel. Met een richtlijn zou er meer ruimte zijn om rekening te houden met de verschillende kenmerken van de lidstaten.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

Het Europees Parlement (EP) is het op 2 juli 2013 eens geworden over de invoering van verplichte, technische keuringen voor motoren, aanhangwagens en caravans. Er is ingestemd met verplichte controles op motoren vanaf 2016 en van brommers vanaf 2018 op voorwaarde dat onderzoek door de Europese Commissie laat zien dat dit niet effectief is. Het EP wil ook verplichte controles voor aanhangwagens zwaarder dan twee ton en caravans zwaarder dan 750 kilo. Voor auto's houdt het EP vast aan de huidige minimumeisen. dat wil zeggen: eerste keuring na vier jaar, daarna om de twee jaar. Het EP heeft nu aantal amendementen van de voorstellen van de Europese Commissie aangenomen. Deze vormen de basis voor aanstondse onderhandelingen met de lidstaten. Het EP mikt op een akkoord in eerste lezing.

De commissie voor Transport en Toerisme heeft op 30 mei 2013 het voorstel voor technische keuringen van motoren en periodieke, technische keuringen van lichte aanhangwagens afgewezen en wil de beslissing overlaten aan de lidstaten zelf. Over het rapport wordt in juli plenair gestemd.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.

Naast de Staten-Generaal heeft ook de Zweedse Riksdag op 17 oktober 2012 een subsidiariteitsbezwaar kenbaar gemaakt aan de Europese instellingen.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.