Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in commissie Eerste Kamer.

nationaal

De commissie OCW besloot op 6 februari 2018 de brief van de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 19 januari 2018 inzake Mededeling "De Europese identiteit versterken via onderwijs en cultuur" (34.863, A) voor kennisgeving aan te nemen. 

Europees

Op 27 en 28 februari 2018 vond een informele bijeenkomst van de OJCS-raad plaats in Sofia waarbij het Bulgaars voorzitterschap follow-up gaf aan de Mededeling van de Europese Commissie, en aan de conclusies van de Europese Raad van 14-15 december 2017 met een debat over de plaats van cultuur in Europees beleid.

volledige titel

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's de Europese identiteit versterken via Onderwijs en Cultuur bijdrage van de Europese Commissie aan de bijeenkomst van de leiders in Göteborg op 17 november 2017

document Europese Commissie

COM(2017)673, d.d. 14 november 2017

commissie Eerste Kamer

beleidsterreinen

De commissie OCW besloot op 6 februari 2018 de brief van de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 19 januari 2018 inzake Mededeling "De Europese identiteit versterken via onderwijs en cultuur" (34.863, A) voor kennisgeving aan te nemen. 

Op 23 januari 2018 besloot de commissie de bespreking van de brief (34.863, A) van de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 19 januari 2018 inzake Mededeling "De Europese identiteit versterken via onderwijs en cultuur" aan te houden tot 6 februari 2018.

Op 14 december 2017 is de brief aan de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap over de mededeling verstuurd.

Op 12 december 2017 is inbreng voor schriftelijk overleg met de regering geleverd door de fractie van de PVV (Van Kesteren). 

Op 21 november 2017 gaf de PVV-fractie tijdens de vergadering van de commissie OCW aan vragen aan de regering te willen stellen over de mededeling. Inbreng voor schriftelijk overleg wordt geleverd op 12 december 2017. 

Op 7 maart 2018 heeft de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een antwoord gestuurd op de vragen en opmerkingen van de commissie  OCW inzake de geannoteerde agenda OJCS-raad 27 en 28 februari 2018 te Sofia waarin onder andere de mededeling van Europese Commissie over een Europese cultuur aan bod kwam.

De Tweede Kamer hield op 13 december 2017 voorafgaand aan de Europese top van 14-15 december 2017 een debat waarin verschillende agendapunten van deze top de revue passeerden, waaronder de sociale top over onderwijs en cultuur.

Tijdens een Algemeen Overleg over de Raad Onderwijs, Jeugd, Cultuur en Sport in de Tweede Kamer op 15 november 2017 is de sociale top in Göteborg aan de orde geweest.

Op 11 december 2017 heeft de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een kabinetsreactie over de mededeling aan de Kamer gestuurd. Het kabinet is positief over het feit dat er voor het eerst sinds een aantal jaren door regeringsleiders op Europees niveau is gesproken over onderwijs en cultuur. Het kabinet is van mening dat het (middelbaar) beroepsonderwijs onderbelicht is in de voorstellen, terwijl dat volgens hem juist bijdraagt aan de ontwikkeling van, en kansengelijkheid voor, grote groepen achtergestelde jongeren en aan hun voorbereiding op de arbeidsmarkt. Het kabinet zou graag zien dat het beroepsonderwijs als integraal onderdeel van het onderwijsbeleid zou worden gezien. In zijn reactie geeft het kabinet per maatregel weer wat zijn visie is. De onderwerpen die aan bod komen zijn:

• 1. 

  Naar een ambitieuze gemeenschappelijke Europese agenda voor onderwijs en cultuur
• 2. 

  Mobiliteit bevorderen en grensoverschrijdende samenwerking vergemakkelijken
• 3. 

  Investeren in mensen en onderwijs
• 4. 

  De Europese identiteit versterken en Europeanen bewuster maken van hun cultureel erfgoed
• 5. 

  Conclusies en vooruitzichten

Wat betreft de bevoegdheid van de Europese Unie voor de mededeling is het kabinet in beginsel positief. Hij onderstreept ''dat de EU de onderwijsactiviteiten van de lidstaten alleen kan ondersteunen of aanvullen met volledige eerbiediging van de verantwoordelijkheid van de lidstaten voor de inhoud van het onderwijs en de opzet van het onderwijsstelsel en van hun culturele en taalkundige verscheidenheid.'' Ook wat betreft de subsidiariteit en proportionaliteit is de grondhouding van het kabinet positief. Ten aanzien van de subsidiariteit van de aangekondigde aanbevelingen over vreemde taalonderwijs en (automatische) wederzijdse erkenning van diploma's, de benchmark over voorschoolse educatie en de oprichting van een EU Teachers' Academy is het kabinet kritisch. Het kabinet plaatst ook kanttekeningen bij de proportionaliteit van de maatregelen voor ''een Europese studentenkaart (die gedeeltelijk met bestaande initiatieven overlapt), uitbreiding van het Erasmus+ programma naar bredere doelgroepen (buiten het onderwijs), de vorming van (netwerken van) Europese (onderwijs)universiteiten en instituten (gezien bestaande instrumenten en autonomie van onderwijsinstellingen), het garantiefonds voor de culturele en audiovisuele sector (verstoring level playing field) en de voorgestelde aangescherpte onderwijsbenchmarks (haalbaarheid).'' Verder wil het kabinet zoveel mogelijk aansluiten bij bestaande initiatieven en ziet geen heil in de aanbeveling om diploma's in het voortgezet en hoger onderwijs te erkennen, doordat er grote verschillen bestaan tussen nationale onderwijsstelsels.

In deze mededeling constateert de Europese Commissie dat Europese waarden en democratieën worden bedreigd door populisme, nepnieuws en het manipuleren van informatienetwerken. Het versterken van de Europese identiteit blijft daarom volgens de Commissie essentieel, en dat kan volgens haar het beste via onderwijs en cultuur. In overeenstemming met het subsidiariteitsbeginsel en onder erkenning van het feit dat primair de lidstaten verantwoordelijk zijn voor onderwijs en cultuur, brengt de Commissie in deze mededeling een aantal kwesties in kaart en geeft zij mogelijke verdere stappen aan. Onderwerpen als wederzijdse erkenning van diploma's, bevordering van het Erasmus+-programma, uitbreiding van het proefproject voor een EU-studentenkaart om grensoverschrijdende mobiliteit te bevorderen en het werken aan echt Europese universiteiten passeren de revue. Andere zaken die de Commissie bespreekt, zijn onder meer het verbeteren van het taalonderwijs, een nieuw actieplan voor digitaal onderwijs en het versterken van de Europese dimensie van Euronews.

Op 27 en 28 februari 2018 vond een informele bijeenkomst van de OJCS-raad plaats in Sofia waarbij het Bulgaars voorzitterschap follow-up geeft aan de Mededeling van de Europese Commissie, en aan de conclusies van de Europese Raad van 14-15 december 2017 met een gepland debat over de plaats van cultuur in Europees beleid.

Tijdens de Europese Raad op 14 en 15 december 2017 werd gesproken over de uitkomsten van de Sociale Top in Göteborg en lunchsessie over onderwijs en cultuur. Naar aanleiding van deze bijeenkomst van de Europese Raad zijn raadsconclusies opgesteld.

Op 17 november 2017 vond een informele «sociale top voor eerlijke banen en groei» plaats in Göteborg. Tijdens een informele lunch is de discussie voortgezet over de toekomst van de Europese Unie, met bijzondere aandacht voor de rol van onderwijs en cultuur. De minister van Buitenlandse Zaken heeft de Kamer op 13 november 2017 per brief over deze sociale top geïnformeerd (21.501-31, 462).

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

Op 13 april 2018 stuurde het Parlement van Portugal een schriftelijk advies aan de Europese Commissie in het kader van een politieke dialoog, waarin het aangeeft geen subsidiariteitsbezwaren ziet met betrekking tot de mededeling.

Op 14 maart 2018 stuurde de Senaat van Roemenië een schriftelijk advies aan de Europese Commissie in het kader van een politieke dialoog, waarin de Senaat zich positief uit over de mededeling.

Op 28 februari 2018 stuurde de Kamer van Afgevaardigden van Roemenië een schriftelijk advies aan de Europese Commissie in het kader van een politieke dialoog, waarin de Kamer zich positief uit over de mededeling.

Op 12 december 2017 stuurde de Bundesrat van Duitsland een advies naar de Europese Commissie in het kader van een politieke dialoog, waarin het zich positief uit over het feit dat onderwijs en cultuur hoog op de politieke agenda wordt geplaatst. Tegelijkertijd plaatst de Bundesrat een aantal kanttekeningen bij de mededeling van de Europese Commissie, voornamelijk met betrekking tot de nieuwe besluitvormingsprocedure van de Europese Raad, de "leaders' agenda", waar de mededeling onderdeel van uitmaakt. Op 8 februari 2018 stuurde de Europese Commissie een brief als reactie op het advies van de Bundesrat.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.