Dinsdag 15 oktober 2024, commissie Binnenlandse Zaken (BIZA)




Agenda

3.Voorhang wijziging Bfv 2001

Brief van de minister van BZK ter aanbieding van de voorhang wijziging Bfv 2001 in verband met wijzigingen van de maatstaven van de algemene uitkering van het gemeentefonds; Begrotingsstaat gemeentefonds 2024

Beslispunt

Welke leden leveren heden inbreng voor schriftelijk overleg over het voorgehangen ontwerpbesluit wijziging Bfv 2001?

Toelichting

Op 1 oktober 2024 vond geen commissievergadering BIZA plaats. Om die reden is bij de rondvraag in de vergadering van de commissie KOREL het volgende verzoek gedaan: Het lid Lievense (BBB) verzoekt de voorhang inzake wijziging Bfv 2001 in verband met wijzigingen van de maatstaven van de algemene uitkering van het gemeentefonds te stuiten. Dit ontwerpbesluit zal voor inbreng voor schriftelijk overleg met de regering worden geagendeerd in de eerstvolgende BIZA-vergadering.

Heden kan inbreng worden geleverd voor dit schriftelijk overleg.


Inbreng

4.34568, G

Brief van de minister van BZK ter aanbieding van ROB-advies inzake nieuwe verdeling provinciefonds; Vereenvoudiging van het verdeelmodel van het provinciefonds

Beslispunt

  • Hoe wenst de commissie de brief d.d. 27 september 2024 en het aangeboden ROB-advies te behandelen?

Toelichting

Bij brief van 6 maart 2024 (34568, E) heeft de minister van BZK de Kamer geïnformeerd dat er aan de ROB een adviesaanvraag zou worden gedaan aangaande het nieuwe verdeelmodel van het Provinciefonds. Tevens zegde de minister toe om de Kamer, mede namens de staatssecretaris Fiscaliteit en Belastingdienst, op de hoogte te houden over dit nieuwe verdeelmodel.

Met de brief van 27 september 2024 biedt de minister het ROB-advies aan.

NB: Het Interprovinciaal Overleg (IPO) heef uw commissie een afschrift gestuurd van zijn brief d.d. 9 oktober 2024 aan de beheerders van het Provinciefonds met een reactie op het advies van de ROB. De brief treft u ter kennisneming aan bij dit agendapunt.

NB2: De Tweede Kamer heeft deze brief betrokken bij de plenaire begrotingsbehandeling Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (36600-VII) (inclusief gemeentefonds (36600-B) en provinciefonds (36600-C) op 9 en 10 oktober 2024.


Bespreking



5.34568, H

Brief van de minister van BZK ter aanbieding van het Integraal Overzicht Financiën gemeenten 2024 en het Integraal Overzicht Financiën provincies 2024; Vereenvoudiging van het verdeelmodel van het provinciefonds

Beslispunt

  • Geeft de brief van de minister van BZK d.d. 30 september 2024 inzake 'Integraal Overzicht Financiën Gemeenten en Provincies' aanleiding tot schriftelijk overleg met de regering, of wenst uw commissie de brief opnieuw te agenderen, zodra het door de Kamer gevraagde ROB-advies is ontvangen?

Toelichting

Op 10 september 2024 heeft de Kamer een adviesaanvraag gedaan aan de ROB. De aanvraag behelst het volgende. In artikel 2 van de Financiële-verhoudingswet (Fvw) en artikel 108 lid 3 van de Gemeentewet is het compensatiebeginsel vastgelegd. Dit houdt kortgezegd in dat het Rijk zich rekenschap geeft van de financiële gevolgen van nieuwe of geïntensiveerde taken of activiteiten voor decentrale overheden. Teneinde als Kamer te kunnen controleren of dit door het Rijk in voldoende mate en op de juiste wijze gebeurt, zou een jaarlijkse monitor de volksvertegenwoordigers behulpzaam kunnen zijn om inzicht te verkrijgen of de middelen en de ontwikkeling van de vrije bestedingsruimte van decentrale overheden toereikend zijn voor de (nieuwe of geïntensiveerde) taken van decentrale overheden.

De Kamer is in afwachting van het aan het ROB gevraagde advies.

In de brief van de minister van BZK van 30 september 2024 ('Integraal Overzicht Financiën Gemeenten en Provincies') wordt een beeld geschetst van de financiële positie, inkomsten en uitgaven van medeoverheden, alsmede het oordeel van de accountant over de jaarrekening over 2023. Ook schrijft de minister dat het het voornemen is om de Kamer jaarlijks via deze overzichten integraal te informeren over de financiën van medeoverheden.

Verder schrijft zij in de brief begrip te hebben voor de zorgen van gemeenten en provincies over de balans tussen ambities, taken, middelen en uitvoeringskracht. Om te vervolgen: 'Verschillende signalen wijzen erop dat de uitvoeringskracht van gemeenten is achtergebleven bij de toename van ambities en taken, vooral bij kleinere gemeenten.'

NB: De Tweede Kamer heeft deze brief betrokken bij de plenaire begrotingsbehandeling Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (36600-VII) (inclusief gemeentefonds (36600-B) en provinciefonds (36600-C) op 9 en 10 oktober 2024.


Bespreking

6.T03869

Brief van de staatssecretaris Herstel Groningen over diepteanalyse haalbaarheid 2028; Gaswinning Groningen-veld; Toezegging Delen analyse NCG-rapport haalbaarheid 2028-doelstelling (36.441)

NB: Per 25 september 2024 is het dossier Herstel Groningen overgeheveld van de commissie EZK naar de commissie BIZA.

Beslispunten

  • Wenst de commissie de status van toezegging T03869 te wijzigen in voldaan?
  • Welke leden leveren heden inbreng voor schriftelijk overleg?

Toelichting

Behandeling in de commissie EZK

  • Op 10 september 2024 ontving de Kamer een brief van de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties - Herstel Groningen met daarin de diepteanalyse van de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) over de haalbaarheid van de afronding van de versterking in 2028 en welke mitigerende maatregelen eventueel genomen kunnen worden om vertraging in de versterking te voorkomen.
  • Op 24 september 2024 besloot de commissie EZK om op 15 oktober 2024 gelegenheid te bieden voor het leveren van inbreng voor schriftelijk overleg naar aanleiding van de brief van 10 september 2024 (36441 / 33529, L) en om de bespreking van T03869 aan te houden om op 15 oktober 2024 opnieuw te agenderen.

Toezegging T03869 Delen analyse NCG-rapport haalbaarheid 2028-doelstelling

De toenmalige staatssecretaris Mijnbouw zegde de Kamer op 16 april 2024, bij het debat over de Beëindiging gaswinning Groningenveld (36441), toe om de analyse van het NCG-rapport over de haalbaarheid van de 2028-doelstelling met de Kamer te delen. Deze toezegging deed de staatssecretaris naar aanleiding van een vraag van het lid Van Apeldoorn (SP).


Inbreng voor schriftelijk overleg


7.CLXIV, A

Brief van de staatssecretaris Herstel Groningen en de minister van KGG over stand van zaken procedures en geschillen met NAM, Shell en ExxonMobil (EK CLXIV, A); Herstel Groningen

NB: Per 25 september 2024 is het dossier Herstel Groningen overgeheveld van de commissie EZK naar de commissie BIZA.

Beslispunten:

  • Geeft de brief van 9 oktober 2024 aanleiding tot schriftelijk overleg? Zo ja, op welke termijn?
  • Wenst de commissie gebruik te maken van het aanbod voor een vertrouwelijke technische briefing over lopende procedures met inbegrip van de aanvraag door ExxonMobil België?

Toelichting:

De staatssecretaris Herstel Groningen en de minister van KGG hebben de Kamer op 9 oktober jl. schriftelijk geïnformeerd over de stand van zaken m.b.t. diverse procedures met de NAM en met Shell en ExxonMobil. Een annotatie op voorgaande correspondentie in dit dossier treft u in de agenda van de commissie EZK van 24 september jl. (agendapunt 5). Naast lopende procedures wordt in de brief een nieuw geschil gemeld tussen ExxonMobil België en de Nederlandse Staat vanwege vermeende schending van het Energy Charter Verdrag (ECT). Die procedure heeft grote raakvlakken met de arbitrage die Shell en ExxonMobil gezamenlijk gestart zijn tegen de Staat (zie EK, S).


Bespreking

8.Gesprek Stuurgroep Staat van de Uitvoering

Brief van de minister van BZK ter aanbieding van de Staat van de Uitvoering 2024; Integraal wetgevingsbeleid

Inventarisatie:

Op welke wijze wenst de commissie het gesprek d.d. 12 november 2024 met de Stuurgroep Staat van de Uitvoering voor te bereiden?

Toelichting:

De commissie besloot op 23 september jl. naar aanleiding van de ontvangst van de Staat van de Uitvoering 2024 om de stuurgroep eindverantwoordelijk voor de Staat van de Uitvoering 2024 uit te nodigen voor een gesprek. Ook leden van andere commissies zullen worden uitgenodigd om deel te nemen.

Dit gesprek is, in overleg met genoemde stuurgroep, gepland op dinsdag 12 november 2024 van 15.00 uur tot 16.30 uur.

In deze vergadering kan worden geïnventariseerd op welke wijze de commissie dit gesprek wenst voor te bereiden.


Bespreking

9.Kennismakingsgesprek met bewindslieden BZK

Beslispunten

  • Wenst de commissie een kennismakingsgesprek te houden met de nieuwe minister van BZK en de staatssecretaris Herstel Groningen?
  • Wenst de commissie de bewindslieden gezamenlijk of apart te spreken? Op welke termijn en met welke duur?

Toelichting

Op 2 juli 2024 zijn de nieuwe bewindslieden van het ministerie van BZK benoemd. Mevrouw mr. J. (Judith) J.M. Uitermark (NSC) is benoemd tot minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de heer E. (Eddie) van Marum (BBB) tot staatssecretaris Herstel Groningen.

Drs. F.Z. (Zsolt) Szabo is benoemd tot staatssecretaris Digitalisering en Koninkrijksrelaties en behoort ook tot de nieuwe bewindspersonen van het ministerie van BZK. Zijn kennismaking met de Kamer zal plaatsvinden in de commissies KOREL en/of DIGI.

Ter informatie treft u aan:

  • het introductiedossier 2024, Ministerie van Binnenlandse Zaken en het organogram van het ministerie;
  • de cv's van de minister van BZK en de staatssecretaris Herstel Groningen; en,
  • het planningsoverzicht BIZA 2024-2025, zoals toegezonden aan de Tweede Kamer.



10.Mededelingen en informatie

Interparliamentary Conference on Cultural Heritage and the Identity of Traditional National Minorities

Op 4 en 5 december 2024 vindt in Boedapest een IPC plaats over cultureel erfgoed en de identiteit van traditionele nationale minderheden, georganiseerd door het Hongaarse Voorzitterschap van de EU. Aan deze IPC kunnen 4 leden per parlement deelnemen. De uitnodiging en het voorlopige programma is op 1oktober jl. ook met de leden van de commissie OCW gedeeld. Tot op heden hebben zich nog geen leden van de commissie OCW aangemeld voor deze IPC. Conform het besluit van het College van fractievoorzitters op 24 september kan de commissie zelf oordelen over deelname aan de nog resterende IPC's onder het Hongaarse voorzitterschap, en de eventueel deelnemende delegatie desgewenst een boodschap meegeven.

Verslag van de Europese Commissie in het kader van het EU-actieplan tegen racisme (E200015)

Ter informatie zijn twee verslagen van de Europese Commissie in het kader van het EU-actieplan tegen racisme toegevoegd. In 2021 heeft de commissie BIZA schriftelijk overleg gevoegd over dit actieplan met de minister van BZK en de Europese Commissie. Zie daarvoor het Edossier E200015.

Tweede Kamer een rondetafelgesprek plaats over de financiële positie van gemeenten.

In verband met de deskundigenbijeenkomst in de Eerste Kamer op 16 april 2024 over de bestuurlijke en financiële verhoudingen tussen Rijk en decentrale overheden en de recente adviesaanvraag aan de ROB over een jaarlijkse monitor inzake de vrije bestedingsruimte van decentrale overheden is hier ter informatie het videoverslag van een rondetafelgesprek over de financiële positie van gemeenten bijgevoegd dat op 26 september 2024 plaatsvond in de Tweede Kamer. Daarnaast is het informatiedossier geactualiseerd.

Uitstelbericht beantwoording vragen excuses slavernijverleden

De staatssecretaris van BZK informeert de Kamer bij brief van 4 oktober 2024 dat de beantwoording van de vragen over de voortgang van het vervolgtraject excuses slavernijverleden niet binnen de gestelde termijn beantwoord kunnen worden.

Dossier Herstel Groningen

Per 25 september 2024 is het dossier Herstel Groningen overgeheveld van de commissie EZK naar de commissie BIZA. Het betreft hier de portefeuille van staatssecretaris Van Marum:

  • Herstel Groningen: schadeafhandeling, versterking
  • Perspectief Groningen: coördinatie Sociale Agenda, Economische Agenda en verduurzamings-/ isolatieaanpak
  • Communicatie en gezicht in Groningen bij nieuwe bevingen
  • Wet- en regelgeving Groningen (Groningenwet incl. lagere regelgeving)
  • De heffingen, procedures en arbitrages (NAM en Exxon) die voortkomen uit de kosten van de schadeafhandeling en versterking
  • Nationaal Coördinator Groningen (NCG)
  • Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG)
  • Adviescollege Veiligheid Groningen (ACVG)

Ambteljk is de overheveling vanuit de commissie EZ/KGG afgerond. Dat wil zeggen dat alle toezeggingen en moties op het terrein van het dossier Herstel Groningen nu aan de commissie BIZA zijn toegewezen en de verantwoordelijke bewindspersoon is gewijzigd naar de genoemde staatssecretaris.

Op grond van artikel 30 Reglement van Orde Eerste Kamer wijst de Voorzitter de leden (en plaatsvervangende leden) van de commissie aan. Indien er binnen de fracties wijzigingen plaatsvinden voor wat betreft het lidmaatschap van de commissie BIZA, dan dient de Voorzitter verzocht te worden de nieuwe leden aan te wijzen.






11.Rondvraag


Korte aantekeningen