E240018
  klaver icoon
Laatste revisie: 12-11-2024

E240018 - Werkdocument betreffende het landenhoofdstuk over de situatie op het gebied van de rechtsstaat in Nederland



Op 24 juli 2024 publiceerde de Europese Commissie het vierde jaarlijkse rechtsstaatrapport. Naast het horizontale EU-rechtsstaatrapport (zie E240017) publiceerde de Europese Commissie tevens landenspecifieke rapporten over alle lidstaten. Hierin beschrijft de Commissie de staat van de rechtsstaat in de betreffende lidstaat en doet daarnaast een aantal aanbevelingen voor verbetering.


Stand van zaken

Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in commissie Eerste Kamer.

nationaal

Op 12 november 2024 leverden de fracties van PvdD (Nicolaï), BBB (Marquart Scholtz), GroenLinks-PvdA (Veldhoen) en D66 (Dittrich) inbreng voor schriftelijk overleg.

Europees

Op 19 november 2024 zal de landenspecifieke rechtsstaatdialoog over Nederland plaatsvinden in de Raad Algemene Zaken.


Kerngegevens

volledige titel

Werkdocument van de diensten van de Commissie: Landenhoofdstuk over de situatie op het gebied van de rechtsstaat in Nederland onderdeel van verslag over de rechtsstaat 2024 betreffende de situatie op het gebied van de rechtsstaat in de Europese Unie

document Europese Commissie

SWD(2024)819PDF-document, d.d. 24 juli 2024

commissie Eerste Kamer

beleidsterrein

verwant dossier


Behandeling Eerste Kamer

Op 12 november 2024 leverden de fracties van PvdD (Nicolaï), BBB (Marquart Scholtz), GroenLinks-PvdA (Veldhoen) en D66 (Dittrich) inbreng voor schriftelijk overleg.

Op 15 oktober 2024 besloot de commissie het werkdocument in behandeling te nemen en op 12 november 2024 inbreng te leveren voor schriftelijk overleg.

Op 24 september 2024 besloten de commissies EUZA en J&V het Rechtsstaatrapport 2024 in behandeling te nemen en het landenhoofdstuk over Nederland onder de aandacht te brengen van de commissie voor J&V.


Standpunt Nederlandse regering

Op 21 oktober 2024 stuurde het kabinet de appreciatie betreffende het landenhoofdstuk over Nederland. In deze appreciatie gaat het kabinet in op de specifieke aanbevelingen van de Europese Commissie ter versterking van de rechtsstaat in Nederland. De appreciatie is opgesplitst in dezelfde vier pijlers waar de Europese Commissie naar kijkt bij het opstellen van het landenhoofdstuk, namelijk:

  • het justitieel stelsel;
  • het anti-corruptiekader;
  • mediapluriformiteit- en vrijheid;
  • en overige zaken m.b.t. checks and balances

Daarnaast gaat het kabinet in op de vijf aanbevelingen die de Commissie in haar rapport aan het kabinet meegeeft.


Samenvatting voorstel Europese Commissie

Op 24 juli 2024 publiceerde de Europese Commissie, tezamen met het vijfde EU-rechtsstaatrapportPDF-document, per lidstaat landenspecifieke hoofdstukken over de staat van de rechtsstaat in het betreffende land. In het landenhoofdstuk over Nederland schetst de Europese Commissie een beeld van de ontwikkelingen op het gebied van de rechtsstaat en geeft daarnaast een aantal aanbevelingen.

De Europese Commissie ging vooral in op de volgende thema's:

  • versterking van het anticorruptiebeleid;
  • onafhankelijkheid van het Commissariaat voor de Media;
  • versterking van de rechtsbescherming van burgers;

Vervolgens focust de Commissie zich op hoe de regering is omgegaan met de aanbevelingen uit het vorige rechtsstaatrapport en geeft daarnaast een aantal nieuwe aanbevelingen ter versterking van de rechtsstaat in Nederland.


Behandeling Raad

Op 19 november 2024 zal de landenspecifieke rechtsstaatdialoog over Nederland plaatsvinden in de Raad Algemene Zaken.

Tijdens de Raad Algemene Zaken van 24 september 2024 voerde de Raad zijn jaarlijkse rechtsstaatsdialoog, waarbij de lidstaten spraken over de situatie van de rechtsstaat in de lidstaten en de EU aan de hand van het EU-rechtsstaatsrapport. Tevens spraken de listaten in een afzonderljike sessie met vier kandidaat-lidstaten (Albanië, Montenegro, Noord-Macedonië en Servië) (21.501-02, GQ).

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.


Alle bronnen