E110068
  klaver icoon
Laatste revisie: 21-12-2011

E110068 - Commissiemededeling: Uitbreidingsstrategie en voornaamste uitdagingen 2011-2012



In deze mededeling stelt de Europese Commissie haar jaarlijkse strategienota voor, waarin zij haar beleid voor de uitbreiding van de Europese Unie uiteenzet. Het document bevat een overzicht van de vooruitgang die kandidaat-lidstaten en de potentiële kandidaten de afgelopen 12 maanden hebben gemaakt. De mededeling betreft de landen op de Westelijke Balkan (Kroatië, Servië, Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië, Montenegro, Albanië, en Bosnië en Herzegovina), Turkije en IJsland.


Stand van zaken

Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.

nationaal

De commissie heeft de reactie van de minister van Buitenlandse Zaken d.d. 12 december 2011 tijdens de commissievergadering op 20 december 2011 voor kennisgeving aangenomen.

Europees

Tijdens de Raad Algemene Zaken op 5 december 2011 zijn enkele conclusies aangenomen over de uitbreidingsstrategie 2011-2012.


Kerngegevens

document Europese Commissie

COM(2011)666PDF-document, d.d. 12 oktober 2011

commissie Eerste Kamer

beleidsterrein

verwante dossiers


Behandeling Eerste Kamer

De reactie van de minister van Buitenlandse Zaken d.d. 12 december 2011 zijn tijdens de commissievergadering op 20 december 2011 voor kennisgeving aangenomen.

De fractie van de PVV binnen de commissie voor Europese Samenwerkingsorganisaties heeft op 15 november 2011 per brief een aantal vragen gesteld aan de minister van Buitenlandse Zaken over de uitbreiding van de Europese Unie (EU) en de toetreding van Turkije tot de EU.

Op verzoek van de fractie van de PVV is op 8 november 2011 het leveren van inbreng voor schriftelijk overleg met de regering wederom aangehouden tot de eerstvolgende vergadering.

De commissie voor Europese Samenwerkingsorganisaties heeft op 1 november 2011 de uitbreidingsstrategie van de Europese Commissie besproken. De fractie van de PVV zal op 8 november 2011 inbreng leveren voor schriftelijk overleg met de regering.


Behandeling Tweede Kamer

De Tweede Kamercommissies voor Europese en Buitenlandse Zaken hebben in een Algemeen Overleg (AO) met de minister van Buitenlandse Zaken op 22 november 2011 gesproken over de EU-uitbreidingsstrategie en de kabinetsappreciatie daarvan en over het advies inzake toetreding van Servië. 

Op 3 november 2011 heeft de Eurocommissaris voor Uitbreiding en Nabuurschapsbeleid een toespraak gehouden voor het Nederlandse parlement over de uitbreidingstrategie 2011-2012 van de Europese Commissie waarbij ook de adviezen over onder andere Servië (zie E110055) en Kroatië (zie E110069) ter sprake kwamen.

De commissie voor Europese Zaken heeft op 27 oktober 2011 deze mededeling tijdens een procedurevergadering besproken en besloten deze te agenderen voor een algemeen overleg EU-uitbreiding op 30 november 2011.


Standpunt Nederlandse regering

Op 28 oktober 2011 stuurde het kabinet een uitgebreide appreciatie van de uitbreidingsstrategie 2011-2012 en de adviezen over de kanidaat-lidstaten van de Europese Unie.

Het kabinet laat onder andere weten dat dit een kritische jaarlijkse voortgangsrapportage van de Europese Commissie is. Bijzondere aandacht gaat uit naar de rechtsstaat, mensenrechten en bestuurlijke hervormingen. Dat sluit aan bij de prioriteiten van het huidige kabinet. Het Nederlandse kabinet is strikt en fair. Eerst de rode lijnen. Daarna pas de rode loper. Het kabinet heeft ook oog voor de Nederlandse (handels)belangen en de transformatieve kracht van een hoogwaardig en streng uitbreidingsbeleid. Een dergelijk uitbreidingsbeleid draagt bij aan het realiseren van de drie pijlers van het buitenlandbeleid: veiligheid, welvaart in de wereld en vrijheid.


Samenvatting voorstel Europese Commissie

In deze mededeling stelt de Europese Commissie haar jaarlijkse strategienota voor, waarin zij haar beleid voor de uitbreiding van de Europese Unie uiteenzet. Het document bevat een overzicht van de vooruitgang die kandidaat-lidstaten en de potentiële kandidaten de afgelopen 12 maanden hebben gemaakt. De mededeling betreft de landen op de Westelijke Balkan (Kroatië, Servië, Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië, Montenegro, Albanië, en Bosnië en Herzegovina), Turkije en IJsland.

De toetredingsonderhandelingen met Kroatië zijn afgerond in juni 2011. De verwachting is dat Kroatië tegen 1 juli 2013 gereed zal zijn voor het lidmaatschap. Kroatië voldoet aan de politieke criteria en naar verwachting zal het land in staat zijn te voldoen aan de economische criteria en de criteria van het acquis (zie E110069).

De toetredingsonderhandelingen met de kandidaat-lidstaten Turkije en IJsland zijn nog gaande, zo ook met de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië en Montenegro. De Commissie heeft ook op 12 oktober 2011 aan de Raad geadviseerd Servië de status van kandidaat-lidstaat toe te kennen (zie E110055).

De Commissie merkt in de strategienota op dat er sinds vorig jaar veel vooruitgang is geboekt in de Westelijke Balkanlanden. De Commissie noemt onder andere de medewerking van Servië met het Joegoslavië-tribunaal en de afschaffing van de visumplicht in Albanië en Bosnië en Herzegovina.

Daartegenover staat dat hervormingen, met name in Albanië en Bosnië en Herzegovina, werden vertraagd door interne politieke conflicten. De grote uitdagingen in de meeste van de Westelijke Balkanlanden liggen op het gebied van good governance, rule of law, capaciteit van het ambtelijk apparaat, werkloosheid, economische hervorming en sociale integratie. De Commissie meldt ook de zorgwekkende ontwikkelingen met betrekking tot de vrijheid van meningsuiting in de media. De problemen rondom de erkenning van Kosovo als onafhankelijke staat en de naamkwestie van de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië zijn nog onopgelost.

De onderhandelingen met IJsland hebben daarentegen volgens de Commissie veel vooruitgang geboekt dankzij het lidmaatschap van de Europese Economische Ruimte (EER) en van het Schengengebied. Ook de lange traditie van democratie en de kwaliteit van het openbaar bestuur in dit land spelen hierin mee.

De onderhandelingen met Turkije zijn sinds de laatste strategienota geen nieuwe fase ingeslagen.

  • PDF-document commissievoorstel Europese Commissie - COM(2011)666
    12 oktober 2011

Behandeling Raad

Tijdens de Raad Algemene Zaken op 5 december 2011 werden enkele conclusies aangenomen over de Uitbreiding van de EU en de stabilisatie- en associatieprocessen. In het verslag van de raad laat de staatssecretaris van Buitenlandse Zaken onder andere weten dat het kabinet tevreden is met deze conclusies. 'Deze weerspiegelen de Nederlandse 'strict and fair' benadering, die nu ook in Europees verband wordt aangehouden. Vooruitgang in het toenaderingsproces tot de EU kan alleen plaatsvinden op basis van de hoge eisen van het uitbreidingsproces, zoals vastgelegd in de uitbreidingsstrategie uit 2006. De Raad herbevestigt, mede op Nederlands aandringen, in dit verband ook het belang van absorptiecapaciteit van de Unie ("de capaciteit van de EU om nieuwe leden te integreren"). Tegelijkertijd erkent de Raad ook het belang van het uitbreidingsproces voor de vergroting van de interne markt en versterking van de EU als geheel', aldus het verslag. 

In de geannoteerde agenda voor deze raad gaat de minister in op het algemeen overleg dat hij voerde met de Tweede Kamer op 22 november 2011. Tijdens dit overleg werd de Tweede Kamer toegezegd dat zij geïnformeerd zouden worden over:

  • de stand van zaken in de dialoog tussen Servië en Kosovo;
  • de rechtsstaat in Servië;
  • de uitwerking van de voorgestelde nieuwe onderhandelingsmethodiek voor hoofdstukken 23 (rechterlijke macht en fundamentele rechten) en 24 (justitie, vrijheid en veiligheid);
  • de voorwaarden waarop Nederland zou kunnen instemmen met de opening van de toetredingsonderhandelingen met Montenegro;
  • de nadere uitwerking van de economische Kopenhagen-criteria.

Deze punten komen allemaal aan bod in de geannoteerde agenda. 

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.


Standpunten andere lidstaten (IPEX)

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.


Alle bronnen