Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in commissie Eerste Kamer.

nationaal

Op 18 maart 2021 stuurde de minister van OCW een antwoord op de brief met vragen. Op 23 maart 2021 nam de commissie het verslag schriftelijk overleg (35.662, B) voor kennisgeving aan.

Europees

Op 14 septemer 2021 nam het Europees Parlement tijdens een plenaire zitting een resolutie aan over lhbtiq-rechten in de EU.

volledige titel

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's: Een Unie van gelijkheid: strategie voor gelijkheid van lhbtiq'ers 2020-2025

document Europese Commissie

COM(2020) 698, d.d. 12 november 2020

commissie Eerste Kamer

beleidsterrein

Op 18 maart 2021 stuurde de minister van OCW een antwoord op de brief met vragen. Op 23 maart 2021 nam de commissie het verslag schriftelijk overleg (35.662, B) voor kennisgeving aan.

Op 18 december 2020 gaf de minister per brief aan dat beantwoording binnen de gestelde termijn niet mogelijk is.

Op 7 december 2020 werd de brief met vragen verstuurd naar de minister van OCW.

Op 1 december 2020 leverden de fracties van GroenLinks, D66, PVV en SGP inbreng voor schriftelijk overleg.

Op 24 november 2020 besloot de commissie het leveren van inbreng voor schriftelijk overleg aan te houden tot 1 december 2020.

Op 17 november 2020 besloot de commissie OCW het voorstel in behandeling te nemen en op 24 november inbreng te leveren voor schriftelijk overleg.

Op 12 mei 2021 heeft de commissie OCW een brief met vragen gestuurd aan de minister van OCW, onder andere over de lhbtiq-strategie. Op 31 mei 2021 stuurde de minister een antwoord (21.501-34, 363). De leden stelden onder meer vragen met betrekking tot een initiatief van de Europese Commissie om haatmisdrijven en -uitingen tegen onder meer lhbtiq-personen toe te voegen aan de lijst strafbare feiten die in Artikel 83 van het VwEU vermeld zijn. De minister geeft aan het voorstel te zijner tijd te beoordelen. Volgens het kabinet zou het doel moeten zijn dat lidstaten de nodige maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat nationale rechtbanken rekening kunnen houden met vooroordelen.

Op 10 november 2020 werden in de Tweede Kamer twee moties aangenomen met betrekking tot de emancipatie van lhbtiq-personen in Europa. De moties waren op 2 november 2020 tijdens een wetgevingsoverleg met de minister van OCW (35.570 VIII, 124) ingediend.

Een motie (30.420, 343) verzoekt de regering om na het verschijnen van de lhbtiq-strategie de Kamer zo spoedig mogelijk te informeren over welke stappen de regering zet om de inspanningen van de Europese Commissie op het gebied van gelijkheid van lhbtiq'ers te ondersteunen.

De andere motie (30.420, 349) richt zich op de emancipatie van lhbtiq-personen wereldwijd en constateert dat ook in Europa stappen worden gezet die vooruitgang op het gebied van lhbtiq-emancipatie terugdraaien. Volgens de motie is de gelijkwaardigheid van lhbtiq-personen een fundamentele Europese waarde en moet Nederland zich blijven inzetten voor een wereld waarin iedereen zichzelf mag zijn.

In het BNC-fiche van 18 december 2020 geeft het kabinet zijn standpunt over de strategie. Het kabinet vindt het positief dat de Europese Commissie de gelijkheid van lhbtiq-personen op de agenda zet. Nederland heeft hier met een aantal andere EU-lidstaten de afgelopen jaren voor gepleit. Het kabinet maakt zich zorgen over de uitholling van grondrechten van onder meer lhbtiq-personen in sommige lidstaten. Het vindt het daarom terecht dat de strategie ambitieus is en steunt de keuze wat betreft de vier specifieke terreinen waarop nadere (wetgevings)voorstellen zich zullen richten.

Nederland zal bij de uitwerking van het voorstel samenwerken met de Commissie en gelijkgestemde EU-landen. Naar verwachting zal een grote meerderheid van de EU-lidstaten instemmen met het voorstel. Enkele lidstaten, met name in Midden-Europa, zullen waarschijnlijk negatief reageren. Het Europees Parlement zal naar verwachting positief tegenover de strategie staan.

De bevoegdheid van de EU voor de mededeling beoordeelt het kabinet als positief. Op het terrein van sociaal beleid heeft de EU een gedeelde bevoegdheid met de lidstaten. Verder mag de EU volgens artikel 19 VWEU optreden op het gebied van discriminatie.

Ook de subsidiariteit van de strategie beoordeelt het kabinet positief. Het optreden van de EU heeft volgens het kabinet een toegevoegde waarde als het gaat om onafhankelijke monitoring van data, het uitwisselen van beleidsvoorbeelden en het agenderen van de positie van lhbtiq-personen. De doelen van de strategie, zoals grensoverschrijdende erkenning van regenbooggezinnen, kunnen lidstaten niet afzonderlijk van elkaar bereiken.

Ten slotte is het kabinet positief over de proportionaliteit van de mededeling. Het kabinet vindt dat de strategie zich richt op de terreinen waar de rechten van lhbtiq-personen het meest in gedrang komen en waar de EU de grootste meerwaarde kan hebben. De maatregelen gaan volgens het kabinet niet verder dan noodzakelijk.

Discriminatie van lhbtiq-mensen komt nog steeds voor in de Europese Unie en uit een onderzoek uit 2019 blijkt zelfs dat er sprake is van een toename. Omdat de rechten van deze mensen beter beschermd moeten worden heeft de Europese Commissie haar allereerste eerste lhbtiq-strategie ooit gepresenteerd. Deze is gebaseerd op vier pijlers:

• 1. 

  Het bestrijden van discriminatie van lhbtiq-mensen, bijvoorbeeld voor wat betreft werk, huisvesting en gezondheidszorg;
• 2. 

  Het verzekeren van de veiligheid van lhbtiq-mensen, bijvoorbeeld tegen haatmisdrijven;
• 3. 

  Het opbouwen van samenlevingen die inclusief zijn voor lhbtiq-mensen en waarin zij in recht en praktijk worden erkend;
• 4. 

  Het voortouw nemen bij de roep om gelijkheid voor lhbtiq-mensen over de hele wereld.

Per pijler somt de Commissie de actiepunten op die zijzelf en de lidstaten dienen te nemen. Zo dienen de lidstaten een nationaal plan over lhbtiq-gelijkheid op te stellen.

Op 16 juni 2022 sprak de Europese Commissie tijdens de Raad Werkgelegenheid, Sociaal Beleid, Volksgezondheid en Consumentenzaken (21.501-31, AW) over de implementatie van de LHBTIQ+-strategie.

Op 3 december 2020 sprak de Raad Werkgelegenheid, Sociaal Beleid, Volksgezondheid en Consumentenzaken (21.501-31, AE) over het voorstel tijdens een beleidsdebat over gendergelijkheid. De meeste lidstaten verwelkomden de lhbtiq-strategie. Een kleine groep landen had moeite met de term 'gendergelijkheid' en vroeg om nationale omstandigheden en tradities te respecteren. Nederland gaf aan dat het niet acceptabel is dat sommige landen maatregelen nemen die tegen de kernwaarden van de EU ingaan en riep lidstaten op om hier gezamenlijk nee tegen te zeggen.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

Op 14 septemer 2021 nam het Europees Parlement tijdens een plenaire zitting een resolutie aan over lhbtiq-rechten in de EU.

De commissie Burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken (LIBE) van het Europees Parlement behandelt het voorstel. De commissies voor Buitenlandse zaken (AFET), Internationale handel (INTA), Werkgelegenheid en sociale zaken (EMPL), Milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid (ENVI), Interne markt en consumentenbescherming (IMCO), Cultuur en onderwijs (CULT), Juridische zaken (JURI) en Vrouwenrechten en gendergelijkheid (FEMM) zijn aangesteld als adviescommissies.

Op 29 juni 2022 nam het Vlaams Parlement een resolutie aan over de LHBTIQ-strategie van de Europese Commissie. Het Parlement erkent dat de Europese Unie een lgbtqi+-vrijheidszone is en roept de Europese Commissie onder andere op om als hoeder van de verdragen waakzaam te blijven voor de terugval van de maatschappelijke aanvarading van de rechten en vrijheden van de lgbtqi+-gemeenschap in de Europese lidstaten.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.