Het Binnenhof is een belangrijke ontmoetingsplek voor Nederland. Hier worden al 800 jaar politieke en staatkundige zaken besproken. Het gebouwencomplex in de Haagse binnenstad wordt momenteel gerenoveerd. De geschiedenis en de betekenis van deze plek voor de democratie en de rechtsstaat krijgt door de renovatie meer aandacht: verleden, heden en toekomst worden zichtbaar.
Het programma Kunstparade Binnenhofrenovatie is een publiek programma rond het Binnenhof. Op uitnodiging van het atelier Rijksbouwmeester, de Eerste Kamer, de Tweede Kamer, Raad van State, het ministerie van Algemene Zaken en de gemeente Den Haag ontvangen verschillende kunstenaars een opdracht om nieuw werk te maken. Zij leggen in kunst de betekenis van het Binnenhof vast. Net zoals in een parade volgen de kunstwerken of kunstmanifestaties elkaar op. Steeds met een moment voor publieke deelname en ontmoetingen. Zo blijft het Binnenhof een ontmoetingsplek, ook tijdens de renovatie.
De Tweede Kamer organiseert de volgende kunstparade. Deze parade zal naar verwachting plaatsvinden in het voorjaar van 2024.
Hoe voelt het om een zetel in te nemen? En wat betekent het om vanuit deze zetel te reflecteren op maatschappelijke ontwikkelingen? Kunstenaar Tirzo Martha werkte van 27 tot en met 30 mei 2023 samen met omstanders aan een kunstwerk bestaande uit stoelen.
ZITTEN, ZAT, GEZETEN. NU GA IK STAAN.
De Eerste Kamer toetst de kwaliteit van wetten. Daarom noemen we de Eerste Kamer ook wel de chambre de réflexion: de Kamer van reflectie. Op 30 mei 2023 staat deze Kamer voor een grote verandering: dan vinden de Eerste Kamerverkiezingen plaats. Bij een nieuwe Kamer hoort een nieuw begin. Maar ook afscheid nemen van een oude Kamer. Wat hebben we geleerd van de afgelopen vier jaar? Een goed moment om te reflecteren. Het kan bijna niet anders: het thema van de Eerste Kamer-editie van de Kunstparade Binnenhofrenovatie is 'REFLECTIE'.
Kunstenaar Tirzo Martha gaat aan de slag met dit thema, op uitnodiging van de Eerste Kamer. Met zijn werk zoekt Tirzo verbinding met verschillende groepen in de samenleving. Het zijn indrukwekkende beelden waarbij hij tijdens het maakproces vaak ook de inbreng van derden verwerkt. Het gesprek dat hij met anderen voert is voor hem net zo belangrijk als het eindresultaat. Net als Eerste Kamerleden, die slechts parttime politici zijn, en voor wie zulke gesprekken van groot belang zijn voor hun werk. Op dinsdag zijn zij in de Kamer, op andere dagen in de week hebben zij andere functies. In het bedrijfsleven, het onderwijs, de lokale politiek. Zo blijven ook zij in gesprek met de samenleving.
Stoelenparade
Het beeld was opgebouwd uit stoelen, of zoals ze in het parlement worden genoemd: 'zetels'. Martha: "Zitten en zetel horen bij elkaar. Men neemt een zetel in, en zit erop. Letterlijk. Maar dat betekent niet meteen dat dit iets passiefs is. Reflecteren vanuit je zetel veronderstelt dat je op de hoogte bent van wat er gaande is. Het is dus iets actiefs. En dat is precies wat Eerste Kamerleden doen: zij zijn veel op pad en in gesprek met mensen. En als hun periode als Kamerlid voorbij is, staan zij hun zetel af aan een ander. Deze beweging van verkozen worden, een zetel innemen en weer afstaan probeer ik in dit beeld te vangen."
De opbouw van het beeld startte met een parade op zaterdag 27 mei 2023. Deelnemers droegen een stoel mee die ze zelf meenamen. Deze stoelen werden verwerkt in de tijdelijke sculptuur. Onder begeleiding van een Tambu groep (typische Curaçaose muziek) trok deze stoet vanaf het gebouw van de Eerste Kamer aan het Lange Voorhout richting het Plein in Den Haag, waar het beeld werd opgebouwd.
Martha: "Deze actie is een denktank, waarvan de nieuwe ideeën schriftelijk in het beeld vastgelegd worden. Ik wens dat iedereen die iets wil meegeven aan de Eerste Kamerleden dit kan doen. Het is belangrijk dat wij allemaal reflecteren op wat voor ons belangrijk is."
Over Tirzo Martha
Tirzo Martha (Willemstad, Curaçao, 1965) is een multidisciplinair kunstenaar die heen en weer pendelt tussen Curaçao en Nederland en internationaal werkt. In Willemstad studeerde hij aan de Akademia di Arte Korsou, daarna aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht en Frans Molenaars modeschool. In 1991 keerde hij terug naar Curaçao.
Martha's drijfveer is zijn humanitaire en sociale betrokkenheid. Toen hij opgroeide werd hij geconfronteerd met de achteruitgaande sociale omstandigheden in zijn buurt op Curaçao. Hij legde zich toe op het creëren van sociaal betrokken werk en publieke interventies om via de kracht van de verbeelding nieuwe ontwikkelingen en vooruitgang mogelijk te maken. Zijn grootschalige werken van gevonden materialen (vaak dagelijkse gebruiksobjecten) zijn het product van samenwerkingsprocessen met mensen uit alle lagen van de bevolking.
In 2006 richtte hij samen met David Bade het Instituto Buena Bista (IBB) op in Willemstad, een vooropleiding voor jongeren van 14 tot 25 jaar die daarna naar een kunstacademie of andere vervolgopleiding kunnen gaan. Lees hier meer over Tirzo Martha.
De eerste opdracht binnen het programma Kunstparade Binnenhofrenovatie is op initiatief van de Eerste Kamer verstrekt aan Tirzo Martha. De kunstpraktijk van Tirzo Martha sprak de leden van de klankbordgroep kunstcommissie Eerste Kamer aan omdat hij met zijn kunstwerken verbinding zoekt met veel verschillende groepen in de samenleving. Het zijn indrukwekkende sculpturen waarbij Martha tijdens het maakproces vaak ook de inbreng van derden verwerkt. De sociale interactie die hierbij ontstaat is net zo belangrijk voor de kunstenaar als het eindresultaat.