Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.

document Europese Commissie

COM(2008)466, d.d. 16 juli 2008

commissies Eerste Kamer

beleidsterreinen

De commissie voor Economische Zaken heeft onderhavig groenboek op 23 september 2008 besproken en besloten de regeringsreactie af te wachten om in de eerstvolgende vergadering te bezien of er de behoefte bestaat tot het leveren van schriftelijke inbreng.

Het kabinetsstandpunt over onderhavig groenboek werd in combinatie met het rapport 'Digitale ontsluiting van historische archieven en verweesde werken' dat in opdracht van het WODC (ministerie van Justitie) op 4 november 2008 aangeboden.

In een gecombineerde vergadering van de commissies voor Justitie en Economische Zaken op 11 november 2008 werd besloten dat er geen aanleiding bestaat in schriftelijk overleg te treden met het kabinet over dit groenboek. Wel achten de commissies het raadzaam om het groenboek met het kabinetsstandpunt onder de aandacht te brengen van de commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW).

Op 18 november 2008 besloot de commissie OCW dat zij op 25 november 2008 een conceptbrief met vragen aan de regering zou bespreken. Deze brief werd op 25 november 2008 vastgesteld en daags erna verstuurd.

Op 3 juni 2009 reageerde de staatssecretaris OCW per brief. Op de vraag van de commissie naar de wijze waarop de regering voornemens is het gebruik van elektronische leermiddelen te stimuleren verwijst de staatssecretaris naar een brief die op 7 april 2009 naar de voorzitter van de Tweede Kamer is gestuurd in reactie op het advies van de Onderwijsraad over de ontwikkeling van open leermiddelen.

Met veel waardering werd de reactie van de staatssecretaris voor kennisgeving aangenomen tijdens de commissievergadering op 9 juni 2009.

Op 23 juli 2008 heeft de staf van de commissie Europese Zaken van de Tweede Kamer een stafnotitie opgesteld ten behoeve van onder andere de behandeling van onderhavig groenboek.

In de kabinetsreactie heeft de Nederlandse regering de vragen uit het Groenboek stuk voor stuk beantwoord. Daarbij is gebruik gemaakt van informatie die is verkregen tijdens een op 2 oktober 2008 gehouden consultatiebijeenkomst. De regering benadrukt dat de reactie geen definitief Nederlands standpunt bevat over een eventuele herziening van het acquis op het terrein van auteursrechten.

In de kabinetsreactie komen onder meer de volgende punten aan de orde:

• - 

  Zelfregulering is en blijft het uitgangspunt van het Nederlandse beleid ten aanzien van auteursrechten. De overheid (afhankelijk van de situatie nationaal of Europees) kan eventueel wél een stimulerende en initiërende rol spelen.
• - 

  Stimuleren van standaardcontracten, opdat kleine partijen beter beschermd kunnen worden tegen grote partijen waarmee zij contracten moeten sluiten.
• - 

  Het huidige versnipperde karakter van de richtlijn leidt volgens de regering tot te veel onzekerheid en onduidelijkheid. Bovendien kan van de limitatieve lijst met beperkingen een verstarrende werking uitgaan, hetgeen niet past bij deze tijd.
• - 

  Er dient meer duidelijkheid te komen over de mogelijkheden voor bibliotheken en archieven om (digitale en papieren) kopieën te kunnen maken van beschermde werken, teneinde de werken voor de toekomst te bewaren.
• - 

  Er is niet gebleken dat een noodzaak bestaat voor nieuwe beperkingen voor user generated content . Wel zou eventueel meer inzicht kunnen worden gegeven in de mogelijkheden in dergelijke content auteursrechtelijk beschermd materiaal te hergebruiken.

Naar aanleiding van de publicatie van de resultaten van de openbare consultatie via het groenboek op 19 oktober 2009 heeft de regering op 30 november 2009 een BNC-fiche opgesteld en naar de Kamers gestuurd.

Op 16 juli 2008 presenteerde de Europese Commissie het Groenboek Auteursrecht in de kenniseconomie. Met dit Groenboek beoogt de Commissie een discussie op gang te brengen over de manier waarop kennis voor onderzoek, wetenschap en onderwijs optimaal kan worden verspreid in de internetomgeving. Daarbij beoogt de Commissie een hoog beschermingsniveau van het auteursrecht te handhaven.

Het Groenboek Auteursrecht in de kenniseconomie bestaat uit twee delen. Het eerste deel behandelt algemene vraagstukken met betrekking tot beperkingen op de exclusieve rechten die werden ingevoerd met het belangrijkste Europese rechtsinstrument inzake het auteursrecht, namelijk: Richtlijn betreffende de harmonisatie van bepaalde aspecten van het auteursrecht en de naburige rechten in de informatiemaatschappij (hierna: de Richtlijn). Het tweede deel behandelt specifieke vraagstukken in verband met de beperkingen die het meest relevant zijn voor de verspreiding van kennis en de vraag of deze restricties moeten worden aangepast in verband met digitale ontwikkelingen.

De bovengenoemde Richtlijn bevat een uitputtende lijst met beperkingen. De Europese Commissie stelt de vraag of deze lijst wel tot een rechtvaardig evenwicht van rechten en belangen [..] tussen de verschillende categorieën rechthebbenden en gebruikers leidt, nu de omgeving snel verandert, met name op technologisch gebied (internet). Zo zijn er veel digitale zoekmachines die nieuwe mogelijkheden creëren tot raadpleging van bronnen. De Commissie constateert dat dit kan leiden tot een snelle ontwikkeling in verwachtingen en opvattingen over rechten en belangen tussen de verschillende categorieën rechthebbenden en gebruikers.

De Europese Commissie wenst via dit Groenboek de standpunten te vernemen van alle belanghebbenden terzake en heeft daartoe twee lijsten vragen opgenomen. De termijn voot het indienen van reacties is 30 november 2008.

Naast een twintigtal voornamelijk specifieke vragen, bevat het Groenboek ook een aantal vragen met een meer algemenere strekking. Met het oog op de beknoptheid is ervoor gekozen alleen deze laatste categorie vragen hieronder te vermelden:

• - 

  Moeten contractuele afspraken tussen rechthebbenden en gebruikers over de toepassing van auteursrechtbeperkingen worden aangemoedigd of moeten daarvoor richtsnoeren worden opgesteld?
• - 

  Moeten contractuele afspraken tussen rechthebbenden en gebruikers over andere aspecten niet onder de auteursrechtbeperkingen vallen, worden aangemoedigd of moeten daarvoor richtsnoeren of modellicenties worden opgesteld?
• - 

  Is een benadering op basis van een opsomming van niet-verplichte beperkingen passend in het licht van de evoluerende internettechnologie en de heersende economische en sociale verwachtingen?
• - 

  Dienen bepaalde categorieën van beperkingen verplicht te worden gesteld om meer rechtszekerheid te waarborgen en de begunstigden van de beperkingen een betere bescherming te garanderen?
• - 

  Zo ja, welke?

In navolging van onderhavig groenboek publiceerde de Europese Commissie op 19 oktober 2009 een mededeling waarin onder andere de belangrijkste conclusie van de gevoerde discussie verwerkt is. Deze conclusie luidt: het beleid inzake auteursrecht moet worden toegesneden op het aangaan van de uitdagingen die de op internet gebaseerde kenniseconomie aan de orde stelt.

Op 19 oktober 2009 heeft de Europese Commissie een mededeling gepubliceerd met de resultaten van de openbare consultatie via het groenboek.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.