Behandelfase Eerste Kamer: gepubliceerd in Europees publicatieblad.

nationaal

Naar aanleiding van een bespreking van het Tweede Kamerrapport «Aandacht voor het parlementair budgetrecht in Europees perspectief» van 9 september 2014 heeft de commissie Financiën van de Eerste Kamer een vijftal aanbevelingen opgesteld ten aanzien van de uitoefening van de Eerste Kamer van haar budgetrecht. Na bespreking in het College van Senioren werde Voorzitter verzocht het overleg met de Voorzitter van de Tweede Kamer en het kabinet over de inrichting van de begrotingsbehandeling in beide kamers van de Staten-Generaal voort te zetten aan de hand van de vijf aanbevelingen.

De minister van Financiën heeft vervolgens op 29 april 2015 een uitwerking van het voorstel voor een tijdige vaststelling van de begrotingswetsvoorstellen naar de Kamer gestuurd.

Europees

De Raad voor Economische en Financiële Zaken (ECOFIN) heeft op 8-9 juli 2013 de implementatie van het zogenaamde two-pack besproken.

document Europese Commissie

COM(2011)821, d.d. 23 november 2011

rechtsgrondslag

artikel 136 juncto artikel 121, lid 6 van het Verdrag betreffemde de werking van de EU

commissie Eerste Kamer

beleidsterrein

verwante dossiers

Verordening (EU) nr. 473/2013 werd gepubliceerd in Pb EU L140 van 27 mei 2013.

Naar aanleiding van een bespreking van het Tweede Kamerrapport «Aandacht voor het parlementair budgetrecht in Europees perspectief» van 9 september 2014 heeft de commissie Financiën van de Eerste Kamer een vijftal aanbevelingen opgesteld ten aanzien van de uitoefening van de Eerste Kamer van haar budgetrecht. Na bespreking in het College van Senioren werde Voorzitter verzocht het overleg met de Voorzitter van de Tweede Kamer en het kabinet over de inrichting van de begrotingsbehandeling in beide kamers van de Staten-Generaal voort te zetten aan de hand van de vijf aanbevelingen.

De minister van Financiën heeft vervolgens op 29 april 2015 een uitwerking van het voorstel voor een tijdige vaststelling van de begrotingswetsvoorstellen naar het parlement gestuurd.

Naar aanleiding van de gemaakte afspraken tijdens een overleg tussen beide Kamervoorzitters, de minister-president en de minister van Financiën op 7 maart 2013 over de begrotingsbehandeling, heeft de Ondervoorzitter van de Eerste Kamer op 2 juli 2013 een brief gestuurd aan de minister-president over de aanvang van de begrotingsbehandeling in beide Kamers. de minister-president stuurde op 11 juli 2013 een reactie.

Op 19 maart 2013 hebben de commissies voor Economische Zaken, Financië, Sociale Zaken en Werkgelegenheid en |Europese Zaken gesproken over het Europees Semester. Hierbij kwam ook een verslag ter sprake van de Kamervoorzitters met de minister-president en de minister van Financiën. Naar aanleiding van dit verslag concluderen zij dat dit jaar ervaring kan worden opgedaan met de gecomprimeerde begrotingsbehandeling en dat daarna kan worden geëvalueerd.

De commissies voor Europese Zaken en Financiën hebben tijdens een gezamenlijke commissievergadering op 11 december 2012 met de Kamervoorzitter gesproken over de follow-up van de brief van de Kamer aan de minister-president en de minister van Financiën d.d. 2 augustus 2012.

De Kamervoorzitter heeft de commissies geïnformeerd over de inhoud van een overleg dat de beide Kamervoorzitters op 29 november 2012 hebben gevoerd met de minister-president en de minister van Financiën. De commissies hebben vervolgens nogmaals hun zorg onderstreept over de mogelijke consequenties van de ontwerpverordening voor een adequate en zorgvuldige begrotingsbehandeling in de Eerste Kamer.

Zij dringen erop aan dat de dialoog hierover met de regering en de Tweede Kamer wordt geïntensiveerd en bespoedigd en dat op korte termijn gezocht wordt naar oplossingen die recht doen aan de zorgvuldige begrotingsbehandeling in de Eerste Kamer en het budgetrecht van het parlement. De Kamervoorzitter heeft de commissies laten weten dat hij de commissies zal informeren, zodra daartoe aanleiding bestaat.

Daarnaast zal worden bekeken hoe de informatieuitwisseling van en naar Brussel in het kader van het Europees semester betrokken kan worden bij (de voorbereiding op) de begrotingsbehandeling in de Eerste Kamer. De commissie Financiën zal zich verder beraden op eventueel aanvullend schriftelijk overleg met de minister van Financiën, met name over de begrotingscyclus in 2013.

De Voorzitter van de Eerste Kamer heeft op 2 augustus 2012 een brief verzonden aan de minister-president en de minister van Financiën met onder andere het verzoek aan te geven hoe de ontwerp-verordening zich verhoudt tot de planning van begrotingsbehandelingen in de Eerste Kamer.

De commissie besluit na bespreking van een ambtelijke notitie op 24 april 2012 de Kamer te adviseren de regering uit te nodigen zich met het parlement te verstaan over de vraag hoe zij denkt, binnen de staatsrechtelijk kaders en binnen de praktijk waarin beide Kamers hun begrotingsrecht uitoefenen, zich te kunnen kwijten van de verplichtingen die zij door instemming met de verordening in de Raad voor Economische en Financiële Zaken Ecofin is aangegaan. Deze ambtelijke notitie zal worden doorgeleid naar het College van Senioren ter verdere besluitvorming.

Op 27 maart 2012 werden de antwoorden van de minister van Financiën d.d. 19 maart 2012 besproken. Op een later moment zal de commissie de door de regering geschetste consequenties voor de Nederlandse begrotingssystematiek en de parlementaire betrokkenheid van onderhavig voorstel bespreken. Voorts overweegt de commissie hierover in gesprek te gaan met de commissie Financiën van de Tweede Kamer. Daarnaast overweegt de commissie Eurocommissaris Rehn uit te nodigen.

De antwoorden van de minister van Financiën werden op 19 maart 2012 ontvangen.

De commissie voor Financiën heeft op 23 februari 2012 een brief gestuurd aan de minister van Financiën waarin enkele vragen worden voorgelegd over het onderhavige voorstel en het voorstel voor een verordening betreffende de versterking van het economische en budgettaire toezicht op lidstaten die ernstige moeilijkheden ondervinden of dreigen te ondervinden ten aanzien van hun financiële stabiliteit in het Eurogebied (E110092).

Inbreng voor schriftelijk overleg met de regering over onderhavig voorstel werd op 14 februari 2012 geleverd door de fracties PvdA, D66, GroenLinks en ChristenUnie.

De commissie voor Financiën besloot op 17 januari 2012 dat zij op 14 februari 2012 inbreng wenst te leveren voor schriftelijk overleg met de regering en/of de Europese instellingen.

Naar aanleiding van de brief van de minister van Financiën d.d. 15 december 2011 aan de Voorzitter van de Tweede Kamer inzake het groenboek Eurobonds (E110090) besloot de commissie Financiën dit onderwerp, dat tezamen met andere onderwerpen rond de bestrijding van de Eurocrisis betrokken wordt bij het (deels besloten) mondelinge overleg met de minister van Financiën op 14 februari 2012 , na het kerstreces in commissieverband nader te bespreken.

De Tweede Kamercommissies voor Financiën en Europese Zaken hebben op 28 februari 2013 een algemeen overleg gevoerd met de bewindspersonen van Financiën over de agenda van de raad ECOFIN van 4-5 maart 2013 en het verslag van de Raad ECOFIN van 11-12 februari 2013.

Er heeft op 17 januari 2013 een algemeen overleg plaatsgevonden met de minister van Financiën waarbij de agenda van de Raad ECOFIN in januari 2013 werd besproken, maar ook de verslagen van de raden in november en december 2012.

De commissie Financiën heeft op 7 november 2013 een algemeen overleg (AO) gevoerd met de bewindspersonen van Financiën over onder andere de geannoteerde agenda van de Raad ECOFIN op 13 november 2012 waar het two-pack wederom besproken zal worden. De minister liet tijdens het AO in reactie op vragen daarover onder andere weten dat er nog een brief naar de Eerste Kamer gaat over haar positie bij het vaststellen van de begroting voor 1 januari 2013 en hoe de regering daarmee om zal gaan.

Voorafgaand aan de Raad ECOFIN van februari 2012 hebben de commissies voor Financiën en Economische Zaken, Landbouw en Innovatie op 16 februari 2012 een algemeen overleg gevoerd met de minister van Financiën over de agenda waar het two pack geagendeerd stond voor overleg.

Tijdens het algemeen overleg op 19 januari 2012 over onder andere de Raad ECOFIN van 30 november 2011 werden de twee verordeningsvoorstellen -ook wel het two-pack genaamd- besproken.

Tijdens de procedurevergadering van de commissie Financiën op 7 december 2011 werd besloten het BNC-fiche af te wachten en dit desgewenst te betrekken bij het actuele debat over de Europese schuldencrisis.

In een brief van 6 december 2011 aan de Tweede kamer geeft de minister van Financiën een eerste appreciatie van het tweede pakket maatregelen ter bestrijding van de economische en financiële crisis. De minister zet in de brief de belangrijkste voorstellen in dit voorstel uiteen en laat weten dat deze in lijn zijn met de ideeën die het kabinet begin september per brief heeft gepresenteerd, maar hadden zeker nog een stap verder mogen gaan. Het Nederlandse kabinet blijft aansturen om de regels, meer dan nu het geval is, onafhankelijk van de Raad te kunnen handhaven door de Commissie.

Het onderhavige voorstel voor een verordening ziet op de mogelijkheid voor de Europese Commissie om concept nationale begrotingen van eurolanden te beoordelen en extra eisen te stellen aan eurolanden die dreigen af te wijken van de regels die gelden in de correctieve arm van het Stabiliteits- en Groeipact (SGP).

De voorgestelde verordening tot versterking van het toezicht op het begrotingsbeleid in de lidstaten van de eurozone schrijft voor dat die lidstaten hun ontwerpbegroting ieder jaar op hetzelfde tijdstip presenteren en geeft de Commissie het recht om ze te beoordelen en zo nodig een advies erover uit te brengen. Deze ontwerpbegrotingen moeten gebaseerd zijn op onafhankelijke macro-economische ramingen. De Commissie zou om een herziening van de ontwerpen kunnen verzoeken als zij van oordeel is dat er sprake is van ernstige niet-nakoming van de in het stabiliteits- en groeipact neergelegde verplichtingen. Een belangrijk verschil met de al bestaande afspraken uit het Europees Semester is dat het hier gaat om mogelijke aanwijzingen van de Commissie nadat lidstaten de conceptbegroting aan de nationale parlementen hebben gepresenteerd. Bij het Europees Semester geven de Commissie en de Raad lidstaten aanbevelingen mee voordat de conceptbegroting aan de nationale parlementen wordt voorgelegd. De voorgestelde verordening bevat voor eurolanden waartegen een buitensporigtekortprocedure loopt ook strengere monitoring- en verslagleggingseisen, die voor de gehele duur van de begrotingscyclus en doorlopend zouden gelden.

Andere elementen uit de ontwerpverordening hebben betrekking op de instelling van een onafhankelijke begrotingsraad door de eurolanden en op de totstandkoming van begrotingen op basis van onafhankelijke prognoses. Met de voorgestelde verordening wordt ook in Europese regelgeving vastgelegd dat de bepalingen uit het SGP in nationale wetgeving verankerd worden, zoals eerder in het kader van het Euro Plus Pact afgesproken.

De Raad voor Economische en Financiële Zaken (ECOFIN) heeft op 8-9 juli 2013 de implementatie van het zogenaamde two-pack besproken. Het two-pack verplicht deelnemende lidstaten hun ontwerpbegrotingen uiterlijk medio oktober voor te leggen aan de Europese Commissie. Over de wijze van rapporteren heeft de Europese Commissie een gedragscode opgesteld. Deze moet in de Ecofin Raad worden goedgekeurd.

De Raad voor Landbouw en Visserij heeft op 13 mei 2013 (zonder verdere discussie) het two pack aangenomen. Een van de gevolgen is dat elke lidstaat jaarlijks op 15 oktober een ontwerpbegroting moet indienen voor het daaropvolgende jaar.

De Raad Economische en Financiële Zaken (ECOFIN) van 4-5 maart 2013 is geïnformeerd door het voorzitterschap over de overeenstemming die is bereikt met de Europese Commissie (EC) en het Europees Parlement over de twee toezichtsverordeningen ('Two Pack') voor eurolanden. Nu een akkoord is bereikt, treedt het Two Pack naar verwachting in mei formeel in werking en hebben de toezichtsverordeningen al betrekking op de begroting voor 2014.

De EC benadrukte nog enkele voordelen van de gemaakte afspraken, waaronder het belang van het verplichte gebruik van onafhankelijke economische ramingen. Daarnaast gaf de EC een toelichting op de instelling van een expertgroep die zal rapporteren over de mogelijkheden voor een schuldaflossingsfonds en de uitgifte van kortlopend gezamenlijk gegarandeerd schuldpapier (eurobills). De werkgroep zal onder andere kijken naar de juridische structuur en de mogelijkheden om moreel risico bij overheden te vermijden en financiële stabiliteit te garanderen. De groep zal in het voorjaar van 2014 rapporteren en al naar gelang de uitkomst kan de Commissie op basis hiervan met voorstellen komen. De Ecofin Raad is echter op geen enkele wijze gebonden aan concrete vervolgstappen.

De triloog tussen de Raad van de Europese Unie, het Europees Parlement en het Ierse Voorzitterschap heeft op 20 februari 2013 geresulteerd in een akkoord over het Two-Pack. Het wetgevende proces kan nu afgerond worden opdat de twee verordeningen spoedig inwerking zullen treden.

De Raad voor Economische en Financiële Zaken (ECOFIN) heeft op 11-12 februari 2013 gesproken over de voortgang bij de onderhandelingen met het Europees Parlement (EP) over de twee toezichtsverordeningen ('two-pack'). Er is nog geen akkoord bereikt omdat er nog verder gesproken moet worden over de wens van een meerderheid van het EP om concrete stappen te zetten richting de introductie van gezamenlijke schuldfinanciering door eurolanden (Eurobonds).

De onderhandelingen met het EP zitten in de eindfase. Het EP is op meerdere punten tegemoet gekomen door de Raad. In bepaalde besluitvormingsmomenten in de verordening die ziet op toezicht op (concept) nationale begrotingen en het versterken van begrotingsdiscipline, zal het EP bijvoorbeeld vaker en uitvoeriger geïnformeerd worden. Een akkoord kan tot op heden echter niet worden bereikt omdat nog een belangrijk laatste punt openstaat, namelijk de wens van een meerderheid van het EP om concrete stappen te zetten richting de introductie van gezamenlijke schuldfinanciering door eurolanden (Eurobonds, zie ook E110090).

Zo wenst het EP een verklaring van de Commissie dat concrete vervolgstappen worden gezet in de vorm van bijvoorbeeld een vervolgonderzoek en daaropvolgende concrete (wets)voorstellen. Deze verklaring zou in de preambule of in een van de artikelen van de verordeningen van het twopack kunnen worden vastgelegd. De Nederlandse regering laat in de geannoteerde agenda weten dat men van mening is dat niet te ver dient te worden afgedreven van de kern van de verordeningen van het twopack. Het vergroten van toezicht (door met namen de Commissie) is het primaire doel van de verordeningen. Het past dus niet om de discussie over Eurobonds hier te voeren. Deze opvatting wordt door meerdere eurolanden gedeeld. Daarnaast hebben de staatshoofden en regeringsleiders tijdens de Europese Raad van 13 en 14 december jl. duidelijke afspraken gemaakt over welke onderwerpen de komende tijd verder kunnen worden onderzocht wat betreft het verder versterken van de architectuur van de EMU. Eurobonds zitten daar niet bij. Het is daarom niet wenselijk dat de Raad zou worden gecommitteerd aan concrete vervolgstappen in de richting van Eurobonds in de verordeningen van het twopack. Binnen deze grenzen zal Nederland het Ierse Voorzitterschap steunen bij het zoeken naar een snel akkoord met het EP over het twopack.

De Raad voor Economische en Financiële Zaken (ECOFIN) heeft op 3-4 december 2012 de verdere voortgang besproken rond de onderhandelingen met het Europees Parlement (EP) over de twee toezichtsverordeningen ('two-pack'). Een akkoord met het Europees Parlement is nabij en daarom heeft de Raad het Comité van Permanente Vertegenwoordigers gevraagd het akoord te finaliseren zodra de onderhandelingen zijn afgerond.

De Raad voor Economische en Financiële Zaken (ECOFIN) heeft op 13 november 2012 de voortgang besproken rond de onderhandelingen met het Europees Parlement (EP) over de twee toezichtsverordeningen ('two-pack'). De raad heeft zijn standpunt in de onderhandelingen opdat een snel akkoord in eerste lezing voor het einde van het jaar bereikt kan worden. Naar verwachting vindt de eerste lezing in het Europees Parlement plaats op 11 december 2012.

De Raad voor Economische en Financiële Zaken (ECOFIN) heeft op 9-10 juli 2012 gesproken over het zogenaamde two-pack. De Raad bevestigde de overeengekomen algemene oriëntatie van 21 februari 2012 de uitgangspositie voor de onderhandelingen zal blijven. Het Europees Parlement bepaalde de onderhandelingspositie in juni en heeft enkele belangrijke wijzigingen in de voorstellen voorgesteld. De eerste "trialoog" vergadering met het Europees Parlement stond gepland voor 11 juli 2012.

Volgens de geannoteerde agenda van de minister van Financiën voor deze Raad heeft het Europees Parlement (EP) heeft in beide verordeningen elementen uit het Raadscompromis overgenomen, maar heeft ook een aantal nieuwe wensen kenbaar gemaakt. Tijdens de triloog is een belangrijk aandachtspunt om niet te ver af te drijven van de kern van de twee verordeningen.

Op 21 februari 2012 zijn de Europese ministers van Financiën een algemene inzet voor de onderhandelingen met het Europees Parlement overeengekomen over het tweede pakket voorstellen betreffende de Economic Governance.

Nu de Raad akkoord is, kunnen de onderhandelingen met het Europees Parlement van start gaan, waarna de Raad en het Europees Parlement door middel van de gewone wetgevingsprocedure tot een akkoord moeten komen. Naar verwachting zal het Europees Parlement in maart of april zijn algemene inzet bekendmaken, waarna het streven is dat het Europees Parlement en de Raad voor de zomer een akkoord bereiken. De algemene inzet van deze twee verordeningen is in lijn met de Nederlandse wens om de begrotingsdiscipline in de eurozone te versterken.

Op 24 januari 2012 hebben de Europese ministers van Financiën gesproken over het tweede pakket voorstellen betreffende de Economic Governance. Zij hebben de voortgang van de opgerichte werkgroep besproken en twee issues die gerelateerd zijn aan de voorstellen over het indienen van de nationale begrotingsplannen door de lidstaten en de bevoegdheid van de Raad om lidstaten aanbevelingen te doen over het zoeken van financiële bijstand. Omdat beide voorstellen gelinkt zijn aan de onderhandelingen over het verdrag betreffende de versterking van de economische unie en de amendementen aan het verdag betreffende het Eurostabilteitsmechanisme zullen de onderhandelingen over de tekst niet afgerond kunnen worden voor goedkeuring van beide verdragen.

Op 30 november 2011 presenteerde de Europese Commissie tijdens de Raad voor Economische en Financiële Zaken (ECOFIN) een nieuw pakket maatregelen om de economische en financiële crisis te bestrijden. Onderhavig voorstel is daar onderdeel van.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

Het Europees Parlement heeft op 12 maart 2013 gestemd over haar standpunt ten aanzien van het two pack. De parlementariërs hebben volgens het verschenen persbericht wel de doelstellingen van het pakket aangepast. De ingediende amendementen zorgen er bijvoorbeeld voor dat de nieuwe wetten meer zullen doen om groei te realiseren. Zo zal de Europese Commissie bij het beoordelen van de nationale begrotingen breder kijken dan alleen maar begrotingsdiscipline, om ervoor te zorgen dat de bezuinigingen niet ten koste gaan van investeringen met groeipotentieel.

Het Europees Parlement heeft op 13 juni 2012 plenair gesproken over het zogenaamde two pack. De Europarlementariërs zijn van mening dat nieuwe wetgeving voor economisch bestuur meer op groei gericht moet zijn. Daarnaast moet er meer democratische controle komen op de bevoegdheden van de Europese Commissie om begrotingen van eurolanden door te lichten. Ze introduceerden een nieuw hoofdstuk over gecoördineerde schuldemissies en het samenbrengen van een deel van de schuld van eurolanden en rechtsbescherming voor landen op de rand van het faillissement.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.

De Zweedse Riksdag heeft op 25 januari 2012 een met redenen omkleed advies vastgesteld omdat het voorstel volgens de Zweden niet voldoende garanties bevat om de nationale bevoegdheden ten aanzien van fiscaal beleid te waarborgen.

Op 24 januari 2012 heeft de Franse Senaat een met redenen omkleed advies vastgesteld waarin wordt gevraagd om een nadere verklaring omtrent artikel 3 en 4 van het voorstel met betrekking tot subsidiariteit.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.