E180009
Laatste revisie: 09-08-2019

E180009 - Voorstel voor een verordening inzake identiteitskaarten en verblijfsdocumenten



Op 17 april 2018 publiceerde de Europese Commissie een voorstel voor een verordening waarmee men beoogt de veiligheidsstandaarden die van toepassing zijn op identiteitskaarten en verblijfsdocumenten te versterken.


Stand van zaken

Behandelfase Eerste Kamer: gepubliceerd in Europees publicatieblad.

Nationaal

Op 19 november 2018 stuurde de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een brief aan de Tweede Kamer met een voortgangsrapportage van de onderhandelingen inzake de ontwerpverordening.

Europees

Op 6 juni 2019 werd de verordening door de Raad aangenomen.


Kerngegevens

volledige titel

Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende de versterking van de veiligheid van identiteitskaarten van burgers van de Unie en van verblijfsdocumenten die zijn afgegeven aan EU-burgers en hun familieleden die hun recht van vrij verkeer uitoefenen

document Europese Commissie

COM(2018)212PDF-document, d.d. 17 april 2018

rechtsgrondslag

Artikel 21 VWEU

commissies Eerste Kamer

beleidsterrein


Implementatie

Verordening (EU) 2019/1157PDF-document werd op 12 juli 2019 gepubliceerd in Pb EU L 188/67. De verordening treedt 20 dagen na publicatie in werking.


Behandeling Eerste Kamer

Op 10 juli 2018 besprak de commissie I&A/JBZ het aangehouden verslag van het schriftelijk overleg met de regering over de ontwerpverordening en besloot de brief van de regering voor kennisgeving aan te nemen.

Op 3 juli 2018 besprak de commissie I&A/JBZ het verslag van het schriftelijk overleg met de regering over de gekozen rechtsbasis van het voorstel en besloot het agendapunt aan te houden tot 10 juli 2018 in verband met de stemming in de Tweede Kamer d.d. 3 juli 2018 over het beëindigen van het parlementair behandelvoorbehoud.

Op 12 juni 2018 besprak de commissie I&A/JBZ het BNC-fiche voor het voorstel en besloot het antwoord van de staatssecretaris van BZK op de uitgaande brief van de commissie af te wachten, alvorens te besluiten al dan niet in nader schriftelijk overleg te treden met de regering. Op 26 juni 2018 stuurde de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een brief in reactie op de schriftelijke vragen.

Op 24 april 2018 gaf de commissie I&A/JBZ aan schriftelijk vragen te willen stellen aan de regering over de gekozen rechtsbasis door de Europese Commissie. De commissie BIZA/AZ besloot het voorstel voor kennisgeving aan te nemen. Op 9 mei 2018 werd een brief gestuurd aan de staatssecretaris van BZK met een verzoek om informatie over de gekozen rechtsbasis voor de verordening.

Het initiatief uit het Europees Werkprogramma 2018 'Identiteitskaarten en verblijfsdocumenten' is door de commissies I&A/JBZ en BiZa/AZ prioritair geselecteerd, derhalve is dit voorstel ter bespreking geagendeerd voor de commissievergadering I&A/JBZ en de commissievergadering BIZA/AZ op 24 april 2018.


Behandeling Tweede Kamer

Op 19 november 2018 stuurde de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een brief aan de Tweede Kamer met een voortgangsrapportage van de onderhandelingen inzake de ontwerpverordening.

Op 4 oktober 2018 stuurde de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een brief aan de Tweede Kamer met een voortgangsrapportage van de onderhandelingen inzake de ontwerpverordening.

Op 13 september 2018 besprak de vaste commissie voor Binnenlandse Zaken het verslag van het algemeen overleg (34.966, 4) met de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Tijdens het debat werd een motie ingediend over vingerafdrukken op ID-kaarten. Een gewijzigde motie werd voorgesteld en verworpen op 25 september 2018.

Op 16 juli 2018 stuurde de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een brief aan de Tweede Kamer met een voortgangsrapportage van de onderhandelingen inzake de ontwerpverordening.

Op 3 juli 2018 stemde de Tweede Kamer in met het voorstel van de vaste commissie voor Europese Zaken om het parlementair behandelvoorbehoud bij het voorstel voor de verordening te beëindigen met de afspraak dat de staatssecretaris de Kamer vooraf en achteraf informeert over elke bespreking van de ontwerpverordening in de Raad en raadswerkgroepen en voorafgaand aan de stemming. De Tweede Kamer stuurde een briefPDF-document aan de staatssecretaris ter bevestiging van de gemaakte afspraak.

Op 28 juni 2018 besprak de commissie Binnenlandse Zaken het voorstel voor een verordening in een algemeen overleg met de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Voorafgaand aan het overleg stuurde de staatssecretaris een brief om de Kamer op de hoogte te stellen van de laatste stand van zaken rond de onderhandelingen over de ontwerpverordening.

Op 14 juni 2018 besprak de commissie Binnenlandse Zaken het BNC-fiche voor het voorstel voor een verordening en besloot een behandelvoorbehoudPDF-document te plaatsen bij de ontwerpverordening. Ook besloot de commissie om voor het zomerreces van 2018 een algemeen overleg in te plannen inzake het BNC-fiche.


Standpunt Nederlandse regering

In het BNC-fiche van 8 juni 2018 geeft het kabinet zijn visie over het voorstel voor een verordening betreffende de versterking van de beveiliging van reis- en identiteitskaarten.

Het kabinet steunt het voorstel om te komen tot een EU-brede aanpak voor het verbeteren van de beveiliging van reis- en identiteitsdocumenten. Het kabinet beoordeelt de subsidiariteit positief aangezien adequate controle van het Schengengebied alleen mogelijk is als bij de buitengrenzen alle eigen documenten op eenzelfde niveau op echtheid kunnen worden gecontroleerd. Hiervoor kunnen alleen op EU-niveau afspraken worden gemaakt.

Het kabinet geeft aan positief te staan tegenover de proportionaliteit van het voorstel met betrekking tot de bestrijding van fraude met documenten en het tegengaan van illegale immigratie en terrorisme. Het kabinet plaatst echter een kanttekening bij het plaatsen van vingerafdrukken op de ID-kaart. Gelet op de beperkte controles, het feit dat bij grensoverschrijding vooral gebruik wordt gemaakt van gezichtsherkenning en gelet op de kosten die verbonden zijn met het voorstel bij implementatie binnen 5 jaar staat dit volgens het kabinet niet in verhouding tot het nagestreefd doel van betere fraudebestrijding.

Wat betreft de bevoegdheid van de Europese Commissie, vraagt het kabinet zich af of voor deze verordening niet een meer specifieke bevoegdheid bestaat in het VWEU, waarbij wordt gedacht aan artikel 77 lid 3 VWEU, en zal dit opbrengen in de onderhandelingen.


Samenvatting voorstel Europese Commissie

Het onderhavige voorstel voor een verordening beoogt de veiligheidsstandaarden die van toepassing zijn op identiteitskaarten en verblijfsdocumenten te versterken. Daarmee moet enerzijds het gebruikmaken van het recht vrij op het grondgebied van de lidstaten te reizen en te verblijven worden vergemakkelijkt, en moeten anderzijds vervalsingen, fraude met documenten en identiteitsdiefstal worden tegengegaan.

De Europese Commissie baseert haar voorstel op artikel 21, tweede lid, van het EU-werkingsverdrag. Zij kiest hierbij voor minimumstandaarden en niet voor volledige harmonisatie. Identiteitskaarten moeten aan biometrische gegevens in elk geval een gezichtsopname en twee vingerafdrukken van de kaarthouder bevatten. Kinderen onder de twaalf jaar en personen van wie geen vingerafdrukken kunnen worden afgenomen zijn van dit laatste vereiste vrijgesteld. Identiteitskaarten mogen maximaal tien jaar geldig zijn. Het voorstel bevat daarnaast bepaalde eisen aan verblijfsdocumenten voor EU-burgers en voor familieleden van EU-burgers die zelf geen onderdaan van een lidstaat zijn. De huidige identiteitskaarten en verblijfsdocumenten die niet aan de vereisten van de verordening voldoen, worden binnen een aantal jaar uitgefaseerd. De minst veilige documenten vervallen al na twee jaar, de andere na maximaal vijf jaar.


Behandeling Raad

Op 6 juni 2019 werd de verordening door de Raad aangenomen.

Op 14 november 2018 bereikte het Comité van Permanente Vertegenwoordigers overeenstemming over het mandaatPDF-document voor onderhandelingen met het Europees Parlement.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.


Behandeling Europees Parlement

Op 4 april 2019 stemde de plenaire vergadering van het Europees Parlement voor de wetgevingsresolutiePDF-document over het voorstel voor de versterking van de beveiliging van identiteitskaarten.

Op 11 maart 2019 stemde de commissie voor Burgerlijke Vrijheden, Justitie en Binnenlandse Zaken (LIBE) van het Europees Parlement in met het interinstitutioneel akkoord van 19 februari 2019. Het akkoord dient nog te worden goedgekeurd door de Raad.

Op 7 december 2018 bracht de commissie voor Burgerlijke Vrijheden, Justitie en Binnenlandse Zaken (LIBE) een rapport uit voor de plenaire vergadering.

Op 3 oktober 2018 bracht de commissie voor de Rechten van de Vrouw en Gendergelijkheid (FEMM) een adviesPDF-document uit met betrekking tot de ontwerpverordening.

Op 12 september 2018 bracht de commissie voor Burgerlijke Vrijheden, Justitie en Binnenlandse Zaken (LIBE) een ontwerpverslagPDF-document uit met betrekking tot de ontwerpverordening.

Op 12 juli 2018 publiceerde de Onderzoeksdienst van het Europees Parlement een briefingPDF-document over het impact assessment van de Europese Commissie inzake de ontwerpverordening.

De voorstellen worden behandeld door de commissie voor Burgerlijke Vrijheden, Justitie en Binnenlandse Zaken (LIBE) van het Europees Parlement. Daarnaast zijn de commissie voor Buitenlandse Zaken (AFET), de commissie voor Vervoer en Toerisme (TRAN), de commissie voor Cultuur en Onderwijs (CULT), de commissie voor Juridische Zaken (JURI), de commissie voor Rechten van de Vrouw en Gendergelijkheid (FEMM) en de commissie voor Verzoekschriften (PETI) ingesteld als adviescommissie. De commissie voor Vervoer en Toerisme (TRAN), de commissie voor Cultuur en Onderwijs (CULT), de commissie voor Juridische Zaken (JURI) en de commissie voor Verzoekschriften (PETI) besloten geen advies te geven.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.


Standpunten andere lidstaten (IPEX)

Op 19 juli 2018 nam de Senaat van Tsjechië een resolutiePDF-document aan waarin wordt gesteld dat het voorstel in overeenstemming is met het subsidiariteitsbeginsel.

Het Parlement van Portugal nam op 17 juli 2018 een resolutie aan waarin wordt gesteld dat het voorstel in overeenstemming is met het subsidiariteitsbeginsel. Deze resolutie is in het kader van de politie dialoog gedeeld met de Europese Commissie.

Op 11 juli 2018 nam de Cortes Generales van Spanje een resolutie aan waarin wordt gesteld dat het voorstel in overeenstemming is met het subsidiariteitsbeginsel.

De Bondsraad van Duitsland nam op 6 juli 2018 een resolutiePDF-document aan waarin wordt gesteld dat het voorstel in overeenstemming is met het subsidiariteitsbeginsel, maar niet in overeenstemming met het proportionaliteitsbeginsel. Deze resolutie is in het kader van de politieke dialoog gedeeld met de Europese Commissie.

De deadline voor het indienen van subsidiariteitsbezwaren door nationale parlementen staat op 19 juli 2018.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.


Reacties Derden

Op 14 september 2018 leverde de Commissie Meijers commentaarPDF-document op de ontwerpverordening. De opmerkingen hebben onder meer betrekking op de gekozen wettelijke basis, de kosten van de kaart en gegevensbescherming.


Alle bronnen