E040146 - Mededeling van de Commissie aan de Raad en het Europees Parlement - De Europese Unie en Irak - Een raamwerk voor engagement
De Mededeling van de Commissie is opgesteld op verzoek van de Europese Raad van 16-17 oktober 2003 om richting te geven aan de verdere relatie tussen de EU en Irak. Eerst wordt ingegaan op de eerdere en huidige betrokkenheid van de EU bij Irak. De EU als geheel draagt thans bij met humanitaire en reconstructiehulp. Na de eerdere 100 miljoen Euro voor humanitaire hulp zegde de EU in Madrid voor 2004 nog eens 200 miljoen Euro toe. Bovendien heeft de EU na de aanvaarding van VN-resolutie 1483 de sancties tegen Irak opgeheven.
Het is in het belang van de EU om bij te dragen aan een stabiel, veilig en welvarend Irak gebaseerd op respect voor mensenrechten en democratische beginselen, goed bestuur en de rechtsstaat. Daarnaast is het in het belang van de EU dat Irak zich ontwikkelt in de richting van een duurzame en gediversifieerde markteconomie en goede relaties opbouwt met zowel de buurlanden als de internationale gemeenschap.
Behandelfase Eerste Kamer: gepubliceerd in Europees publicatieblad.
document Europese Commissie
COM(2004)417, d.d. 9 juni 2004
commissie Eerste Kamer
beleidsterrein
De commissie Europese samenwerkingsorganisaties heeft in haar vergadering d.d. 7 september 2004 besloten de onderhavige mededeling onder de aandacht te brengen van de commissies voor Buitenlandse Zaken en Defensie.
De commissies voor Buitenlandse Zaken en Defensie hebben de onderhavige mededeling voor kennisgeving aangenomen.
De strategie voor de Europese betrekkingen met Irak is vervat in een mededeling en behoeft derhalve in fiche 4 geen toetsing aan het subsidiariteit- en proportionaliteitsbeginsel.
De Nederlandse regering ondersteunt de strategie omdat het zowel Europees als nationaal van belang is dat Irak zich ontwikkelt tot een stabiel, veilig en welvarend land.
Op verzoek van de Europese Raad brengt de Europese Commissie middels COM(2004)417 een strategie voor de betrekkingen tussen de EU en Irak uit. Op basis van deze strategie kunnen besprekingen worden gevoerd met de soevereine regering van Irak. Het tempo waarin het voorgestelde raamwerk nagestreefd kan worden is afhankelijk van de vooruitgang in de politieke transitie in Irak en het veiligheidsklimaat.
Drie hoofddoelstellingen worden benoemd in de strategie:
-
1.Ontwikkeling van een veilig, stabiel en democratisch Irak
-
2.Ontwikkeling van een open, duurzame en gediversifieerde markteconomie in Irak en
-
3.Een Irak in vrede met zijn buurlanden en ingebed in de internationale gemeenschap
In de onderhavige strategie draagt de Europese Commissie opties aan voor de toekomstige betrekkingen verdeeld over drie fasen.
-
-Europese steun voor de verkiezingen (mogelijk inzet van waarnemers)
-
-Informele politieke dialoog (zo spoedig mogelijk met de interim-regering)
-
-Steun verlenen bij de opzet van de rechtstaat en een burgerlijk bestuur (mogelijke inzet van de Europese capaciteiten voor civiel crisisbeheer)
-
-Aanmoedigen van een positieve betrokkenheid bij de buurlanden van Irak
-
-Nastreven van een gecoördineerd standpunt inzake schulden en de daarmee verbandhoudende conditionaliteit inzake economisch beleid
-
-Wanneer mogelijk het opzetten van bestuurlijke samenwerking om het Stelsel van Algemene Preferenties (SAP) van de Europese Gemeenschap van kracht te laten worden
-
-De (reeds lopende) tenuitvoerlegging van humanitaire hulp en hulp bij de wederopbouw kan wellicht versneld worden in deze eerste fase
-
-Het oprichten van een kantoor van de Europese Commissie-vertegenwoordiging voor Irak (eerst in Amman)
I. Onmiddellijke acties
In de periode tot de verkiezingen voor de Nationale Overgangsvergadering kunnen de volgende initiatieven overwogen worden:
-
-De Europese bijdrage aan herstel en wederopbouw kan in deze fase ook gebruik maken van andere instrumenten, dit zal echter afhankelijk zijn van de vooruitgang die wordt geboekt in de overeenkomst tussen Irak en het IMF
-
-Formele politieke dialoog middels het komen tot een politieke verklaring tussen de EU en Irak
-
-Gezamenlijke werkgroepen instellen in sectoren van wederzijds belang (o.a. economie, handelskwesties, statistiek, informatiemaatschappij, vervoer, energie, mensenrechten, migratie en terrorismebestrijding).
II. Na de verkiezingen
Een verdere samenwerking en dialoog met Irak kan worden nagestreefd in de periode na de verkiezingen. Initiatieven die in deze perioden ontplooid kunnen worden zijn:
-
-Onderhandelingen openen voor een bilaterale overeenkomst
-
-De behoefte aan externe donorhulp zal afnemen waardoor de Europese bijstand meer gericht kan worden op de economische diversificatie en armoedebestrijding
-
-Zoeken naar manieren om het model van het "Barcelona-proces" in te voeren in de regio (oprichten van een regionaal kader)
-
-Voortzetten van de steunverlening voor de rechtsstaat, democratisering en mensenrechten
-
-Mogelijke leningen bij de Europese Investeringsbank
-
-Opening van een delegatie van de Europese Commissie in Bagdad.
III. De Middellange termijn
In de fase waarin de relatie met de EU kan worden genormaliseerd, na de benoeming van de democratisch gekozen regering en de goedkeuring van een nieuwe grondwet, kunnen volgende aanvullende stappen worden ondernomen.
14 juni 2004: De strategie is onderschreven door de Raad.
In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.
In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.
In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.