E050086 - Mededeling over een sterker EU-VS partnerschap
Op 20 juni 2005 heeft de jaarlijkse top van de Europese Unie met de Verenigde Staten plaatsgevonden. Ter voorbereiding op deze top presenteerde de Europese Commissie op 18 mei 2005 de mededeling COM(2005)196: Het partnerschap tussen de EU en de VS versterken in de 21e eeuw. Hoofddoelstellingen van de EU-inzet voor de top waren het geven van een impuls aan de economische integratie en het versterken van de betrekkingen tussen de VS en de EU.
Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.
document Europese Commissie
COM(2005)196, d.d. 18 mei 2005
commissie Eerste Kamer
beleidsterrein
De commissie Europese samenwerkingsorganisaties heeft op 13 september 2005 besloten het onderhavige voorstel ter informatie aan te bieden aan de commissie voor Buitenlandse Zaken.
De regering stelt in fiche één dat eventuele concrete aanbevelingen en/of voorstellen die zullen voortvloeien uit de uitwerking van de EU-VS top van 20 juni 2005 getoetst moeten worden aan het subsidiariteit- en proportionaliteitsbeginsel.
Over het algemeen was de Nederlandse regering akkoord met de EU-inzet voor EU-VS top: de verbreding en verbetering van de transatlantische samenwerking en band geniet prioriteit. De regering was zelf geen voorstander van een volledig nieuwe transatlantische verklaring (is ook niet geschied) omdat eerst de bestaande opzet verbeterd zou kunnen worden (bijvoorbeeld verbeteren van de dialoog door het vaststellen van prioriteiten). De regering gaf in fiche één aan dat wel voorzichtigheid betracht moest worden bij de aanpak van de handelsbelemmeringen. Het gaat hierbij volgens de regering met name om informele en onbedoelde belemmeringen en het risico bij het stellen van eisen door de EU aan de VS zou zijn dat de VS met tegeneisen komt die op het gebied van de handelspolitiek thuishoren en niet zozeer ten behoeve van een beter werkende markt.
Deze mededeling bevat een strategie voor meerjarige samenwerking met de VS op economisch gebied en diende als input voor wat de EU wilde bereiken in een gemeenschappelijke economische verklaring van de EU-VS Top op 20 juni 2005. Daarnaast staan in de mededeling de ideeen en aanbevelingen van de Commissie voor een eventuele herziening van de New Transatlantic Agenda (NTA).
Het eerste deel van de mededeling bevat een strategie voor meerjarige samenwerking met de VS op economisch gebied. Het is de resultante van een brede raadpleging van belanghebbenden (bedrijfsleven, NGO's en overheden), die van oktober t/m december in zowel de EU als de VS is gehouden. Gekozen beleidsthema's zijn resp. afstemming van regelgeving, kennis en innovatie, handel en veiligheid. De mededeling bevat een catalogus aan wenselijke resultaten. Bij het onderwerp afstemmen van regelgeving worden onderwerpen geïnventariseerd als investeringen, mededinging, luchtvaart, aanbestedingen, zeevervoer, financiële markten, vrij verkeer van personen en wederzijdse erkenning van diploma's. Bij kennis en innovatie gaat het om onderwerpen als nieuwe technologieën, ruimtevaart, intellectuele eigendom, onderzoek en ontwikkeling, energie en (beroeps)onderwijs. Belangrijkste element is een voorstel om de samenwerking inzake regelgeving te verbeteren. Het beter op elkaar afstemmen van regelgeving op bepaalde beleidsterreinen is al enkele jaren onderwerp van gesprek tussen de EU en de VS. Onderliggende notie is dat onnodige belemmeringen voor wederzijds economisch verkeer dienen te worden voorkomen, resp. weggenomen. Een middel om dit te bereiken is een combinatie van formele en informele afspraken, al naar gelang de aard en de context.
Het tweede deel van de mededeling gaat in op de inzet van de Commissie inzake de architectuur van de EU/VS relaties. Dit jaar bestaat de New Transatlantic Agenda 10 jaar en dat is voor de Commissie aanleiding om deze afspraken tegen het licht te houden. Op een aantal punten is de NTA achterhaald: zo stond bijvoorbeeld terrorisme 10 jaar geleden nog niet hoog op de transatlantische agenda. Daarnaast is de huidige dialoogstructuur niet meer toereikend voor het bespreken van strategische prioriteiten. Om dit te verbeteren doet de Commissie een aantal aanbevelingen voor discussie: verbetering van het huidige raamwerk, EU/VS Top richten op strategisch prioriteitsstelling, onderhandeling van een gezamenlijk actieplan, versterking van de Transatlantic Legislators Dialogue tussen Europees Parlement en het Congres, vernieuwing van de dialoog tussen het maatschappelijk middenveld aan beide zijden van de oceaan, uitbreiding van uitwisselingen.
De door de EU-VS Top van 20 juni 2005 uitgegeven verklaringen maken duidelijk dat een aanzienlijk deel van de in de onderhavige mededeling vervatte voorstellen zijn gerealiseerd. Zo is besloten tot de instelling van een Regulatory Co-operation Forum op hoog niveau om de afstemming van regelgeving te verbeteren. Ook zal meer aandacht worden besteed aan stimulering van innovatie. Alhoewel van een wezenlijke aanpassing van de New Transatlantic Agenda niet echt sprake is (de architectuur van de dialoog blijft ongewijzigd) is tijdens de Top wel een duidelijke wens uitgesproken om de politieke samenwerking te intensiveren.
De jaarlijkse VS - EU top heeft op 20 juni 2005 plaatsgevonden in Washington.
De economische integratie dient verbeterd te worden door de handel en investeringen op drie gebieden te stimuleren, namelijk
-
-de regelgeving voor de transatlantische markt (zie hieronder de instelling van een samenwerkingsforum op hoog niveau);
-
-de dynamiek van kennis en innovatie (meer integratie van kenniseconomieën; samenwerking bij onderzoek; dialoog versterken op terrein van duurzame energie en satellietnavigatie);
-
-intelligentere en veiliger grenzen voor vlottere handel en investeringen (balans vinden tussen veiligheidseisen die nodig zijn en bevorderen van handel en vervoer; eenvoudiger procedures instellen voor ondernemers die aan bepaalde voorwaarden voldoen).
Ondanks dat de EU en de VS nu reeds de meest omvangrijke bilaterale handels- en investeringsbetrekkingen ter wereld hebben wordt nog niet het volledige potentieel benut; dit is met name te wijten aan enkele non-tarifaire handelsbelemmeringen en belemmeringen in de regelgeving. Voorgesteld werd een samwerkingsforum voor regelgeving op te zetten die voorafgaand aan elke EU-VS top doelstellingen en prioriteiten voor de toekomst op papier zet waardoor een nauwere samenwerking m.b.t. de regelgeving gerealiseerd kan worden. Tijdens de top van 20 juni 2005 is hiermee ingestemd.
De verbetering van de bilaterale betrekkingen in een breder kader moeten hoofdzakelijk het beslag krijgen in een vernieuwde Transatlantische Verklaring. Tijdens de top op 20 juni 2005 is hierover echter niet uitgebreid gesproken, slechts de wens is uitgesproken de politieke dialoog te willen intensiveren.
De bevindingen en resultaten van de top zijn terug te vinden op de website van de Europese Commissie onder het externe beleid: "de EU - VS Summit 20 June 2005"
Verklaringen die op deze top zijn aangenomen, tevens te vinden op de hierboven vermelde website, zijn: EU-US Declaration on Democracy, Freedom and Human Rights; EU-US Declaration on Enhancing Cooperation in the field of Non-proliferation and the Fight against Terrorism; European Union and Unites States Joint Program of Work on the Non-proliferation of Weapons of Mass Destruction; EU-US Declaration on the 60th Anniversary of the Signing of the San Francisco Charter; EU-US Declaration on Working Together to promote Peace, Stability, Prosperity, and Good Governance in Africa; The United States and the European Union Working Together to Promote Peace, Prosperity and Progress in the Middle East; The European Union and the United States Initiative to Enhance Transatlantic Economic Integration and Growth; EU-US Working Together to Fight Against Global Piracy and Counterfeiting.
In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.
Op 1 juni 2006 nam het Europees Parlement een resolutie aan met betrekking tot de transatlantische ecomomische betrekkingen EU/VS en een resolutie met betrekking tot de transatlantische partnerschapsovereenkomst EU/VS.