Behandelfase Eerste Kamer: gepubliceerd in Europees publicatieblad.

document Europese Commissie

COM(2005)472, d.d. 6 oktober 2005

beleidsterrein

De commissie voor Europese Samenwerkingsorganisaties heeft tijdens haar vergadering van 17 januari 2006 besloten het onderhavige voorstel ter informatie aan de commissie Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit aan te bieden.

Ten behoeve van de behandeling van onderhavige verordening heeft de staf van de commissie Europese Zaken in januari 2006 een notitie opgesteld.

De minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit stuurde op 13 februari 2006 een brief aan de Tweede Kamer inzake het Nederlands Beheerplan Aal en de uitvoering hiervan, die vooruit loopt op de onderhavige verordening. Deze brief werd geagendeerd tijdens een AO inzake de Landbouwraad op 16 maart 2006 .

De Nederlandse regering oordeelt in fiche drie positief over de subsidiariteit en proportionaliteit van de ontwerpverordening. Allereerst betreft het landbouw- en visserijbeleid een exclusieve bevoegdheid van de Europese Unie en ten tweede zijn alleen nationale maatregelen onvoldoende om het Europese aalbestand te herstellen. Ten aanzien van het gekozen Europese instrument, een verordening stelt de Nederlandse regering dat er alsnog wel voldoende ruimte gelaten wordt voor de lidstaten om invulling te geven aan het beleid en dat alleen met een Europese verordening het noodzakelijke visverbod afgedwongen kan worden.

Inhoudelijk gezien vreest de Nederlandse regering voor een aanzienlijke inkomstenderving voor de beroepsbinnenvisserij van circa 3 10 miljoen euro. Ook de Nederlandse aquacultuursector zal verlies leiden omdat deze sector veel gebruik maakt van geïmporteerde glasaal uit Zuid-Europa. Aangezien op de langere termijn een geen sprake meer zal zijn van inkomstenderving is de regering toch positief gestemd, maar wenst het visverbod uit te stellen (zie hieronder).

Ten aanzien van de implementatie, specifiek de datum van 1 juli 2007 waarop de Aal Beheer Plannen (ABP) in werking moeten treden opdat het visverbod opgeheven kan worden, maakt de regering zich wel zorgen aangezien de Nederlandse ABP's opgesteld moeten worden voor grensoverschrijdende gebieden en rekening moet worden gehouden met de stroomgebiedbeheersplannen (2009) die in het kader van de kaderrichtlijn water moeten worden vastgesteld. Een tijdpad voor de integratie van deze twee beleidsinstrumenten en één Europees format voor een ABP worden door de regering dan ook wenselijk geacht.

Voor de uitwerking van de ontwerpverordening zal de Nederlandse regering aandacht vragen voor een adequate controleerbare aanpak van de stroperij (NB. De Europese Commissie zegt toe in het onderhavige voorstel op de korte termijn een voorstel voor een traceringsysteem als hulp in de strijd tegen het stropen te presenteren); voor een nadere uiteenzetting over hoe de implementatie van de verordening zal geschieden in de wateren die niet onder de kaderrichtlijn water vallen, maar waar wel op aal gevist wordt, zoals bijvoorbeeld de Oostzee en de kustwateren; voor een Europees format voor een ABP; en voor de mogelijkheid van een Europese richtlijn die kan bijdragen aan het realiseren van een onverstoorde toestand voor de migratie van de aal.

Belangrijkste inzet van de Nederlandse regering in Brussel zal zijn het visverbod op te schorten tot 1 juli 2007 en alleen van kracht te laten zijn in de periode tussen 1 juli 2007 en het moment dat een ABP door de Europese Commissie is goedgekeurd. Dit voorstel in verband met de inkomstenderving en daarmee de sociaal-economische gevolgen.

Het aalbestand (van de Europese aal of paling) wordt door ICES (International Commission for Exploration of the Sea) als niet meer binnen veilige grenzen beschouwd. Daarom heeft de Europese Commissie, mede op Nederlands verzoek, een voorstel gedaan om maatregelen te treffen tot herstel van de aalstand.

Het doel van het voorstel is om het bestand van de Europese aal weer op het historische peil te brengen, met een voldoende aantal volwassen dieren en een toereikende aankomst bij de kust vanuit de binnenwateren van glasaal. Men tracht dit doel te bereiken door 40% ontsnapping van schieraal van de oorspronkelijke, onverstoorde situatie, veilig te stellen.

De Europese aal of paling komt algemeen voor in Noord-, West- en Zuid-Europese estuaria, kustwateren en binnenwateren. De volwassen aal of schieraal paait vermoedelijk in de Sargassozee, ver op de Atlantische Oceaan. De aallarven zwemmen/drijven naar de Europese kusten en zwemmen als glasaal de binnenwateren in om daar verder op te groeien. In dat groeistadium worden ze rode aal genoemd.

De hoeveelheid glasaal is in de afgelopen 20 jaar afgenomen tot 1% van het oorspronkelijke niveau. De hoeveelheid rode aal is echter al vanaf de 1950-er jaren aan het afnemen. Daarom wordt de verklaring van de achteruitgang niet alleen gezocht in factoren die op de oceaan spelen, maar ook in factoren die op het continent werkzaam zijn. De voorgestelde herstelmaatregelen richten zich op dit laatste.

Het voorstel van de Commissie voor herstelmaatregelen voor de aal omvat in de kern de volgende regeling:

• - 

  a.er een goedgekeurd Aal Beheer Plan (ABP) is en/of
• - 

  b.het om visserij op glasaal (tot 12 cm) gaat, tot 30 juni 2007, die uitsluitend bestemd is voor uitzetting in wateren met open verbinding naar de zee .

A. De visserij op aal, de aanlanding en het aan boord hebben van aal worden verboden op de 1e tot de 15e van elke maand tenzij:

B. Voor elk rivierbekken moet een individuele ABP gemaakt worden. Rivierbekkens worden hier gedefinieerd als in de Europese Kader Richtlijn Water (KRW). Dus in Nederland gaat het om het systeem van de Rijn, Maas, Eems en Schelde. Nederland moet deze ABP's samen met de betreffende rivieroeverstaten opstellen.

• - 

  31 december 2006: aanmelding van alle ABP's door de lidstaten bij de Commissie,
• - 

  1 juli 2007: implementatie van alle goedgekeurde en verbeterde ABP's door lidstaten,
• - 

  31 december 2009: rapport van de lidstaten aan de Commissie aangaande monitoring, effectiviteit en resultaat van de ABP's,
• - 

  1 juli 2010: rapport van de Commissie aan het EP.

C. Belangrijke deadlines die de Commissie voorstelt:

D. Benodigd ondersteunend onderzoek (dit betreft niet de monitoring) kan volgens de Commissie via het 7e Kaderprogramma gefinancierd worden en ondersteunende maatregelen voor de visserij en voor het habitat (vispassages bijvoorbeeld) via het Europese Visserijfonds 2007-2013.

E. De Commissie zal ook de bestrijding van stroperij ondersteunen door een volgsysteem.

Verordening (EG) nr. 1100/2007 werd op 18 september 2007 aangenomen door de Raad en gepubliceerd in Pb EU L248 d.d. 22 september 2007.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

Op 16 mei 2006 heeft het Europees Parlement een wetgevingsresolutie aangenomen ten aanzien van onderhavige verordening.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.